ای برای دستیابی به مزیت رقابتی پایدار خواهند داشت (گو و همکاران، 2008). نظام بانکی نیز که در اقتصاد مبتنی بر بازار یکی از اجزای مهم اقتصاد هر کشور است و مسئولیت بسیار سنگینی را دارد، از این امر مستثنی نیست. بانک های امروزی برای رقابت در محیط متلاطم امروز ناچار هستند توجه ویژه به کیفیت خدمات خود داشته باشند. این امر ماندگاری بیشتر مشتریان، جذب مشتریان جدید و بهبود عملکرد مالی و سودآوری را به دنبال خواهد داشت. در طی دهه های اخیر، شدت یافتن رقابت میان بنگاه های اقتصادی در جهت بدست آوردن سهم بیشتری از بازار توجه آنها را به سمت شناخت دقیقتر و عمیقتر نیازها و خواسته های مشتریان سوق داده است. بدون تردید ایجاد رضایت در مشتریان و حتی به شوق آوردن ایشان از کیفیت خدمات، در وهله اول نیازمند شناخت نیازها و خواسته های ایشان و سپس انتقال این خواسته ها به موقعیتی است که محصولات و خدمات تولید می شود. این امر با توجه به پیچیده شدن روزافزون سیستم های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، خود به خود اتفاق نمی افتد، بلکه به روش‌ها و رویه هایی نظام مند نیاز دارد که این مفاهیم را به فرایندی سازمانی مبدل کند .از طرفی تغییر خواسته ها، نیازها و انتظارات مشتریان یک واقعیت انکارناپذیر است، بنابراین ابتدا باید مشخص شود که مشتری چه می خواهد و سپس در جستجوی وسیله تحقق آن برآمد. بانک ها با ارائه مزایای متنوع و خدمات رقابتی و تجدید ساختار خدماتشان به سوی استفاده از تکنولوژی سریع و در جهت برآورده کردن نیازهای در حال تغییر مشتریان، در حال گسترش یافتن از میان مرزها هستند. به دلیل این اقدامات، ماهیت خدمات بانکداری و ارتباط با مشتریان دستخوش تغییرات شده است. محیط

 بسیار رقابتی و به سرعت در حال تغییری که بانک ها مجبور به فعالیت در آن هستند آنها را به سوی تجدید نظر در نگرششان به سوی رضایت مشتری و بهینه سازی کیفیت خدمات سوق می دهد (حسینی و قادری، 1389). در نظام بانکی که مشتریان محور اصلی هستند، در واقع همه کارها برای طلب رضایت، توجه و جذب آنهاست. لذا در فضای رقابتی بین بانکی امروز، بانک هایی موفق ترند که با آگاهی از نیاز مشتریان خود علاوه بر برآورده سازی نیاز امروز آنها قادر به پیش بینی نیازهای آتی آنان نیز باشد تا بتوانند رضایت بیشتر و در نتیجه وفاداری مشتریان را بدست آورند. رضایت مشتری زمانی به دست می آید که عملکرد سازمان بتواند انتظارات مشتری را برآورده سازد. اگر عملکرد کمتر از انتظارات باشد، مشتری ناراضی خواهد شد و اگر عملکرد برابر با انتظارات باشد وی راضی خواهد بود. اگر عملکرد از انتظارات بیشتر شود او بسیار خشنود و شاداب خواهد شد. در واقع رضایت مشتری میزان مطلوبیتی است که مشتری به خاطر ویژگی های مختلف کالا کسب می کند و منبع سودآوری و دلیلی برای ادامه فعالیت سازمان است (کاتلر و آرمسترانگ، ۱۳۸3). در این مطالعه با بهره گرفتن از مدل سروپرف، به بررسی و سنجش کیفیت خدمات و همچنین اولویت بندی(رتبه بندی) عوامل مؤثر بر کیفیت خدمات در بانک قرض الحسنه مهر ایران (شعب شیراز و مرودشت) پرداخته شد.

 

بدیهی است شناخت و بررسی کیفیت خدمات باعث افزایش میزان رضایتمندی و در نهایت جذب مشتری در شعب بانک قرض الحسنه مهر ایران می گردد.

: ‌ب

 

فهرست جداول. ‌ج

 

فهرست اشکال. ‌د

 

فهرست مطالب… ‌ه

 

فصل اول: کلیات… 1

 

١-١ –بیان مسأله: 2

 

١-۳-اهداف، فرضیات و سوالات تحقیق.. 4

 

فصل دوم : بررسی منابع. 6

 

٢-١- تاریخچه. 7

 

٢-٢-ترکیبات شیمیایی برنج.. 8

 

٢-٢-١-نشاسته برنج.. 8

 

٢-٢-٢-پروتئین دانه. 9

 

٢-٢-٣-چربی.. 10

 

٢-٢-٤-ویتامین.. 10

 

٢-٢-٥-مواد معدنی.. 10

 

٢-٣-طبقه بندی ارقام برنج از نظر تیپ اقلیمی.. 11

 

٢-٣-١-نوع ایندیکا 11

 

٢-٣-٢-نوع ژاپونیکا 12

 

٢-٣-٣-نوع جاوانیکا 12

 

٢-٤-طبقه بندی ارقام برنج از نظر گیاه شناسی.. 12

 

٢-٤-١-برنج دانه بلند. 12

 

٢-٤-٢-برنج دانه متوسط.. 12

 

٢-٤-٣-برنج دانه گرد یا کوتاه 13

 

٢-٥-کیفیت دانه برنج.. 13

 

٢-٥-١-کیفیت تبدیل.. 13

 

٢-٥-٢-اندازه دانه. 14

 

٢-٥-٣-ظاهر دانه. 14

 

٢-٥-٤-کیفیت پخت… 15

 

٢-٥-٥-کیفیت تغذیه ای برنج.. 15

 

٢-٦-شناخت ارقام مختلف برنج رایج در بازار مصرف کشور. 15

 

٢-٦-١-میزان عطر، بو و طعم برنج.. 16

 

٢-٧-بررسی وضعیت تولید و میزان واردات برنج کشور. 16

 

٢-٧-١-سطح زیر کشت وتولید برنج.. 16

 

٢-٧-٢-واردات برنج.. 18

 

٢-٧-٣-مصرف برنج کشور. 18

 

٢-٨- سیستم های مواد غذایی –گیاه – خاک در برنج.. 20

 

٢-٨-١-سیستم کشت ماندابی.. 20

 

٢-٨-٢-سیستم خاک.. 20

 

٢-٨-٣-پتانسیل رداکس… 21

 

٢-٨-٣- مناطق اکسیدی و احیایی در خاک.. 21

 

٢-٨-٥-سیستم گیاه برنج.. 22

 

٢-٨-٥-١-آناتومی ریشه ها 22

 

٢-٨-٦-سازگاری فیزیولوژیکی : 23

 

٢-۸-٧-قدرت سبز شدن در شرایط غرقابی: 23

 

٢-٩-١آناتومی برنج: 24

 

٢-١٠-تغذیه برنج و مدیریت کودی: 26

 

٢-١٠-١-نیتروژن. 27

 

٢-١٠-٢-فسفر. 28

 

٢-١٠-٢-١اهمیت فسفر در تغذیه برنج: 28

 

٢-١٠-٢-٢-علائم کمبود فسفر در برنج.. 29

 

٢-١٠-٣-پتاسیم. 30

 

٢-١٠-٤-روی.. 30

 

٢-١٠-٥-کلسیم. 32

 

٢-١٠-٦-منیزیم. 33

 

٢-١٠-٧- گوگرد. 33

 

٢-١١- مدیریت تلفیقی مواد غذایی.. 34

 

٢-١١-١-منابع آلی مختلف، مکمل کودهای شیمیایی.. 34

 

٢-١١-٢-مصرف ضایعات صنعتی و فاضلابهای بیولوژیکی.. 34

 

٢-١١-٣-مشخصات کوددهی مؤثر. 35

 

٢-١١-٤-کود سبز برنج.. 36

 

٢-١١-٥-آزولا غنی کننده نیتروژن خاک برنج.. 36

 

٢-١١-٦-حد مطلوب عناصر غذایی در خاک،  برگ و دانه برنج.. 36

 

٢-١٢-آلوده شدن آب آبیاری.. 38

 

٢-١٣-فرایند تبدیل برنج.. 39

 

٢-١٣-١-خشک کردن : 40

 

٢-١٣-٢-نیم جوش کردن. 40

 

٢-١٣-٣-تمیز کردن. 41

 

٢-١٣-٤-ماشین های پوست کن.. 41

 

٢-١٣-٥-سفید کنهای برنج.. 41

 

٢-١٣-٦-ماشینهای صیقل دهنده (پولیشر یا براق کننده) 42

 

٢-١٣-٧-درجه بندی برنج.. 42

 

٢-١٤– سم شناسی سرب… 43

 

٢-١٤-١- سرب… 43

 

٢-١٤-٣- توكسیكوكینتیک سرب… 44

 

٢-١٤-٣-١- جذب سرب… 45

 

٢-١٤-٣-٢- تجمع سرب در بدن. 46

 

٢-١٤-٣-٣-دفع. 46

 

٢-١٤-٤- راه های مسمومیت… 47

 

٢-١٤-٥- مكانیسم مسمومیت… 48

 

٢-١٤-٦- عوارض مسمومیت های حاصل از تركیبات سرب… 48

 

٢-١٤-٧- عوارض سرب بر ارگان های مختلف… 49

 

٢-١٤-٧-١-خون. 49

 

٢-١٤-٧-٢-سیستم عصبی.. 50

 

٢-١٤-٧-٣- گوارش… 51

 

٢-١٤-٧-٤- تولید مثل.. 51

 

٢-١٤-٧-٥- کلیه. 51

 

٢-١٤-٧-٦-سیستم اسكلتی.. 52

 

٢-١٤-٧-٧ جفت وجنین.. 52

 

٢-١٤-٨-مسمومیت با املاح آلی سرب… 53

 

٢-١٤-٩- سرطانزایی سرب… 53

 

٢-١٤-١٠- تشخیص مسمومیت سرب… 54

 

٢-١٤-١١- درمان مسمومیت با سرب… 54

 

٢-١٤-١٢-حد مجاز سرب… 55

 

٢-١٥- سم شناسی کادمیوم. 55

 

٢-١٥-١- كادمیوم. 55

 

٢-١٥-٢-مصارف كادمیوم. 56

 

٢-١٥-٢-١- راه های مسمومیت با كادمیوم. 57

 

٢-١٥-٣- توكسیكو كینتیک كادمیوم. 59

 

٢-١٥-٣-١-جذب… 59

 

٢-١٥-٣-٢-تجمع كادمیوم در بدن. 60

 

٢-١٥-٣-٣- دفع. 60

 

٢-١٥-٤- علائم مسمومیت… 61

 

٢-١٥-٥- عوارض کادمیوم بر ارگان های بدن. 62

 

٢-١٥-٥-١-كلیه. 62

 

٢-١٥-٥-٢- سیستم اسكلتی.. 62

 

٢-١٥-٥-٣-دستگاه تولید مثل.. 63

 

٢-١٥-٥-٤- سیستم تنفسی.. 63

 

٢-١٦- سرطانزایی كادمیوم. 63

 

٢-١٧- تشخیص مسمومیت کادمیوم. 64

 

٢-١٧-٣- درمان مسمومیت… 65

 

٢-١٨- حد مجاز کادمیوم. 65

 

٢-١٩- روش های طیف سنجی اتمی.. 66

 

٢-١٩-١-جذب اتمی.. 66

 

٢-١٩-٢- مشخصات دستگاه 67

 

٢-١٩-٣- كوره 69

 

فصل سوم: مواد و روش ها 75

 

٣-١-مواد و تجهیزات… 76

 

٣-٢-روش کار. 77

 

٣-٣-اندازه گیری روی در خاک برنج های داخلی.. 78

 

٣-٤-روش اندازه گیری سرب  وکادمیوم در خاک برنج های ایرانی.. 79

 

٣-٥-روش اندازه گیری سرب وکادمیوم وروی موجود در آب… 79

 

٣-٦- اندازه گیری کادمیوم. 80

 

٣-٧- اندازه گیری سرب… 80

 

٣-٨-اندازه گیری روی.. 80

 

٣-٩- اندازه گیری درصد رطوبت برنج.. 81

 

۳-١٠- روش آنالیز آماری.. 82

 

فصل چهارم: نتایج و بحث… 83

 

٤-١- بررسی میزان خواص اندازه گیری شده برنج ها 84

 

٤-١-١- میزان غلظت سرب… 84

 

٤-١-٢- غلظت کادمیوم. 86

 

٤-١-۳- غلظت روی.. 87

 

٤-١-٤- وزن هزار دانه. 88

 

٤-١-٥- درصد رطوبت… 90

 

٤-٢ بررسی میزان روی، کادمیوم و سرب خاکهای شالیزارهای شمال کشور. 91

 

٤-۳- بررسی میزان روی، کادمیوم و سرب در آب مورد استفاده در آبیاری.. 92

 

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات… 94

 

٥-١- نتیجه گیری.. 95

 

٥-٢-پیشنهادات… 98

 

 

 

فصل اول: کلیات

 

 

 

١-١ –بیان مسأله:

 

 

 

برنج از قدیمیترین گیاهانی است که در دنیا کشت شده ومبدأپیدایش آن آسیای جنوب شرقی می باشد که پس از گندم بیشترین سطح زیر کشت اراضی زراعی جهان را به خود اختصاص داده ونقش چشمگیری در تغذیه مردم جهان وایران دارد و حدود دو سوم کالری مورد نیاز بیش ازدو میلیارد نفر از جمعیت قاره آسیا را تأمین می نماید.هم اکنون «ده‌ها هزار نوع برنج» در جهان وجود دارد، اما این‌ها در دو زیرگونه کلی جای می‌گیرند. دو زیرگونه اصلی شامل برنج «جاپونیکا» با نام علمی Oryza sativa japonica و برنج «ایندیکا» با نام علمی sativa indica می‌شوند. برنج گیاهی است که دارای ارقام زودرس (طول دورة رشد ۱۳۰ تا ۱۴۵ روز)، متوسط‌رس (۱۵۰ تا ۱۶۰ روز) و ارقام دیررس (۱۷۰ تا ۱۸۰ روز) می‌باشد. بعضی معتقدند سابقه کشت برنج در ایران حداقل بیش  از ٢٥٠٠سال می باشد و به اعتقاد بعضی دیگر از مورخان در زمان انوشیروان، برزویه طبیب همراه هدایایی این گیاه را از هند  به ایران آورده است و در ولایت کادوسیان (گیلان و مازندران) کشت گردیده است. از تیپ‌های ایرانی می‌توان به گرده صدری ( شامل انواع دم سیاه، دم زرد و دم سرخ)، بینام، علی-کاظمی، چمپا و….. اشاره کرد. از تیپهای اصلاح نژاد شده و پرمحصول می توان از سفیدرود و خزر نام برد(ملکوتی وهمکاران،١٣٨٣).     برنج تأمین کننده پروتئین درقاره آسیا میباشد. طبق گزارش FAO  تقریباً ٣٠٪ از منبع انرژی و٢٠٪ از منبع پروتئین مردم جهان از طریق مصرف برنج فراهم می گردد. البته باید توجه داشت با افزایش منابع غذایی آلوده به فلزات سنگین و به دلیل خاصیت تجمع پذیری این فلزات  بر بافت بدن و اثرات سوء آن بر انسان بهتر است از محصولات پاک تر استفاده گردد(ملکوتیان و همکاران،١٣٨٩).   با توجه به افزایش روزافزون جمعیت و برای تأمین نیاز غذایی، تمرکز برافزایش تولید در واحد سطح مهمترین راهبردهای کشور در امر کشاورزی می باشد تا کلیه عوامل ﻣﺅثر در تولید به کار گرفته شود.در بیانیه جهانی غذا٬ حاصلخیزی خاک به عنوان کلید امنیت غذایی وکشاورزی پایدار عنوان گردیده و مطالعات فائو و محققین ﻣﺅسسه تحقیقات خاک وآب نشان داده است که در برنامه کودی تا  ٦٠ درصد، افزایش تولید در اثر مصرف بهینه کودی بوده است(بلالی، ١۳۸٢)   آلودگی به فلزات سنگین یکی از مشکلات زیست محیطی و یکی از نگرانی های مهم بهداشت مواد غذایی به شمار می آید. در حال حاضر آلودگی عمومی به فلزات سنگین رو به افزایش بوده و به دنبال آن تجمع این فلزات در گیاهان و حیوانات علاوه بر آسیب های جدی بر سلامت موجودات، مصرف فرآورده های آنها را برای مصرف کننده نهایی یعنی انسان مخاطره آمیز کرده است(ملکوتیان و همکاران، ١٣٨٩).   فلزات سنگین موجود در خاک از لحاظ زیستی در دسترس بوده و به راحتی به گیاهان منتقل می شوند. تقریباً تمام فلرات سنگین در بدن اثرات زیان بار بر جای می گذارند، برخی از این عناصر مانند سرب وکادمیوم ونیکل و… حتی در مقادیر ناچیز نیز برای انسان سمی وخطرناکند و باعث مشکلات بهداشتی مختلفی مانند تخریب کلیه، صدمات  استخوانی،  ، سرطان و….می گردد(Ping   و همکاران،٢٠٠٧).   کادمیوم یکی از سمی ترین فلزات سنگین  موجود می باشد که از پروسه فیزیولوژیکی گیاه جلوگیری می کند. همچنین آژانس بین المللی تحقیقات (IARC) فلز کادمیوم را به عنوان عامل کارسیوژنیک معرفی نموده است و این فلز عامل مهمی در ایجاد نارسایی کلیه معرفی شده است.(Shao chouو همکاران،٢٠١٠).   ١-٢-اهمیت تحقیق:   تکراراین موضوع که برنج جزء غذاهای مردم ایران است وجمهوری اسلامی ایران با بیش از ٦٠٠هزار هکتار برنجکاری، جزء کشورهای عمده برنج خیز دنیاست، شاید لزومی نداشته باشد. به هر حال اهمیت، برنج در کشور ایران برکسی پوشیده نیست تقریباً تمام بخش خطه سبز شمالی کشور زیر پوشش برنج است و در بهار شمال، طبیعت آن خطه را شالیزارهای سبز وپر طراوت پوشانده است. ولی در ورای این سیمای دیدنی، چهره دیگری رخ می نماید.حدود ٥٠٠هزار هکتار برنجکاری شمال کشور ونیازهای کود وسم مصرفی آن و عدم مدیریت صحیح، پهره دوم را می نمایاند.چهرۀ شوم سیاه آلودگی محیط زیست، آلودگی بهداشتی وفضای مسموم، در واقع چهره دوم این طبیعت است. کشاورزان شمالی، سالها براین باوربودند که که مصرف هرچه بیشتر انواع کودها وسموم شیمیایی، به منزله تولید هرچه بیشتر است و آنگاه که آمارهای تکان دهنده سازمان های بهداشتی ملی وجهانی، بالاترین رقم ابتلا به بیماریهای گوارشی به ویژه سرطان را در شمال کشور ودر مقایسه با سایر مناطق اعلام نمود، زنگهای خطر به صدا در آمد.   آشنایی وکنترل آفات وبیماریها وآلودگی به فلزات سنگین، تغذیه بهینه برنج برای بالا بردن ارزش غذایی آن و به کار بستن میزان ریز مغذی ها به ویژه روی (zn)   از جمله مواردیست که برای حصول به خواسته های فوق ضروری می نماید.نیاز به بررسی ومطالعه کاستی های برنج وشناخت دقیق نقصان های موجود و خطرهای پیش رو وبرنامه ریزی برای رفع تمام کاستی ها امری اجتناب ناپذیرمی باشد. دراین  تحقیق به بررسی آلودگی  برنج های داخلی به فلزات سنگین(کادمیوم وسرب) ومضرات وخطرات زیانبار آنها بر سلامتی ومنابع انتقال دهنده این فلزات به گیاه و همچنین مقا یسه میزان این فلزات با برنجهای پر مصرف وارداتی پرداخته شده است.با امید به اینکه با برنامه ریزی صحیح و مدیریت کارآمد بتوانیم با رفع تمام کاستی های برنج منجمله آلودگی به فلزات سنگین روزی در امر تولید برنج سالم به خودکفایی برسیم.       ١-۳-اهداف، فرضیات و سوالات تحقیق   اهداف تحقیق (اهداف کلی، اهداف  اختصاصی):   اندازه گیری میزان فلزات سنگین سرب و کادمیوم  و روی در انواع برنج موجود در بازار ( داخلی و وارداتی) به روش اسپکترو متری جذب اتمی با کوره  ([1]GFAAS).   فرضیات تحقیق:   ١-  میزان فلزات سنگین  سرب و کادمیوم برنج داخلی موجود در بازار (هاشمی، شیرودی، طارم،ارگانیک،) بیشتر از حد مجاز استاندارد ایران می باشد.       ٢- میزان فلزات سنگین  سرب و کادمیوم برنج خارجی موجود در بازار (جوانه هندی، محسن هندی، سبز بهار هندی،یک نوع پاکستانی،) بیشتر از حد مجاز استاندارد ایران می باشد.       ٣-میزان عنصر مفید روی در برنج های ایرانی بیشتر از برنج های وارداتی است و تأمین کننده نیاز گیاه می باشد.   ٤-میزان عنصر مفید روی در برنج ها ی وارداتی بیشتر از برنجهای ایرانی و تأمین کننده نیاز گیاه می باشد.       سئوالات تحقیق:   ١-آیا میزان فلزات سنگین سرب و کادمیوم برنج داخلی موجود در بازار با نشان های تجاری (هاشمی، شیرودی، طارم،ارگانیک) بیش از حد استاندارد ایران است؟   ٢-آیا میزان فلزات سنگین سرب و کادمیوم برنج خارجی موجود در بازار با نشان های تجاری (جوانه هندی، محسن هندی، سبز بهار هندی،یک نوع پاکستانی،) بیش از حد استاندارد ایران است؟   ٣-آیا میزان فلز روی در برنجهای ایرانی کمتر از حد مجاز استاندارد ایران است؟   ٤- آیا میزان فلز روی در برنجهای وارداتی کمتر از حد مجاز استاندارد ایران است؟

[1] – Graphit Furnace Atomic Absorption Spectrometry (GFAAS)

……………………………………………………………………………………….101

 

5-2- خلاصه موضوع درروش تحقیق…………………………………………………………102

 

5-3- خلاصه یافته های تحقیق…………………………………………………………………103

 

5-4-نتیجه گیری ………………………………………………………………………………..103

 

5-5-پیشنهاداتی درارتباط باموضوع …………………………………………………………..104

 

5-6-پیشنهاداتی درارتباط باتحقیقات آتی ………………………………………………………104

 

منابع………………………………………………………………………………………………106

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول

 

عنوان                                                                                           صفحه

 

(جدول2-1): چارچوب هاومعیارهای ارزیابی کیفیت سود……………………………………..23

 

(جدول2-2): خلاصه مطالعات انجام شده درخارج ازایران…………………………………….64

 

(جدول2-3): خلاصه مطالعات انجام شده درایران………………………………………………69

 

(جدول4-1): شاخص های توصیفی متغیربازده سهام……………………………………………92

 

(جدول4-2): شاخص های مرکزی وپراکندگی اقلام تعهدی اختیاری………………………….93

 

(جدول4-3): شاخص های مرکزی وپراکندگی اقلام تعهدی غیراختیاری……………………..93

 

(جدول4-4): شاخص های مرکزی وپراکندگی پایداری سود……………………………………94

 

(جدول4-5): آزمون نرمال بودن داده ها…………………………………………………………94

 

(جدول4-6): رابطه کیفیت سودوبازده سهام……………………………………………………..95

 

(جدول4-7): رابطه بین اقلام تعهدی اختیاری وبازده سهام……………………………………..95

 

(جدول4-8): رابطه بین اقلام تعهدی غیراختیاری وبازده سهام…………………………………96

 

 

(جدول4-9): رابطه پایداری سودوبازده سهام……………………………………………………96

 

(جدول4-10): رگرسیون چندمتغیره……………………………………………………………..96

 

(جدول4-11): خلاصه مدل رگرسیون چندمتغیره……………………………………………….97

 

(جدول4-12): معناداربودن مدل رگرسیون چندمتغیره………………………………………….97

 

(جدول4-13): معناداربودن یانبودن هریک ازمتغیرهای مستقل باوابسته……………………..98

 

(جدول4-14): آزمون تحلیل واریانس برای مقایسه بازده سهام برحسب شرکتها……………..98

 

(جدول4-15): آزمون تحلیل واریانس برای مقایسه بازده سهام برحسب سال…………………99

 

(جدول5-1): جدول خلاصه یافته های تحقیق …………………………………………………103

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست شکلها

 

عنوان                                                                                                         صفحه

 

(شکل2-1): شکل کیفیت…………………………………………………………………………..22

 

 

 

(شکل3-9-1):مدل تحقیق ………………………………………………………………………..80

 

 

 

 

 

 

 

 

چكیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش‌های اجرا و نتایج به دست آمده) :

 

سهامداران وسرمایه گذاران درتعیین ارزش شرکت بایدعلاوه برکمیت سود،کیفیت آن رانیزموردتوجه قراردهند.منظورازکیفیت سودنزدیک بودن به وجه نقدوقابلیت استمرارآن می باشد. به عبارت دیگرارزش سهام یک شرکت تنهابه سودهرسهم سال جاری بستگی ندارد،بلکه به انتظارات ماازآینده شرکت وقدرت سودآوری سالهای آتی وضریب اطمینان نسبت به سودهای آتی بستگی دارد.اقلام تعهدی  که بعنوان یکی ازشاخص نمایانگرکیفیت سوداست اختلاف بین سودحسابداری یک شرکت  وجریان نقدی آن رانشان می دهد حجم زیاداقلام تعهدی نشان می دهدکه میزان سود،بسیاربیشترازجریان مثبت نقدی است. ودرادامه پایداری سودکه یکی دیگرازمعیارهای کیفیت سود راتشکیل می دهد،به معنی تکرارسودجاری است.یعنی هرچه پایداری سودبیشترباشد،فرض می شودکیفیت سودهای گزارش شده بالاتراست.بدین ترتیب رابطه بین کیفیت سودازطریق اقلام تعهدی واجزای تشکیل دهنده آن وپایداری سودبابازده سهام موردمطالعه قرارگرفته شده است.هدف اصلی این تحقیق به شرح زیرمی باشد:

 

1)آیااجزای مختلف کیفیت سودبربازده سهام شرکتهای دارویی پذیرفته شده دربورس اوراق بهادارتهران اثرگذارمی باشند؟

 

روش تحقیق،توصیفی،اکتشافی وازنوع همبستگی می باشد وروش شناسی تحقیق ازنوع کاربردی ،اکتشافی می باشد. درفرضیات اصلی نقش جمع کل اقلام تعهدی وپایداری سودبررسی شده ونتایج نشان دهنده این است که می توان پذیرفت که اقلام تعهدی وپایداری سودشرکتهابامقدارکم وزیادبازده سهام راتحت تأثیرقرارنمی دهد.این موضوع می تواندنشانه ای ازعدم عکس العمل بازارنسبت به میزان اقلام تعهدی وپایداری سودتوسط شرکتهاباشد. بابررسی فرضیات فرعی ملاحظه می شودکه اجزای تشکیل دهنده اقلام تعهدی یعنی اقلام تعهدی اختیاری وغیراختیاری وپایداری سودوآزمون براساس آنهانشان می دهدکه می توان پذیرفت که بازده این شرکتهابرحسب این اجزاتحت تأثیر قرارنمی گیرد.ووجودرابطه ای مستقیم بین اقلام اختیاری وغیراختیاری وپایداری سودبابازده عادی سهام تأییدنشده است.

و صفحه عنوان به انگلیسی

 

کلیات

 

برنامه ریزی شهری، یک رویکرد بین رشته ای است که در آن عوامل سیاسی و اجتماعی با عوامل اقتصادی در تعاملند. برنامه‌ریزی و طراحی شکل شهرها و الگوی گسترش فیزیکی آنها بخشی از ادبیات شهرسازی است. برنامه ریزان شهری در جستجوی شناخت و مطالعه ابعاد شهر مخصوصاً از جنبه کالبدی – فضایی و رشد و گسترش شهر هستند تا شهری که در حال شکل گیری است محل مناسبی برای سکونت و آرامش انسان ها باشد. از جمله این جنبه ها که مطالعه آن الزامی است، اشکال کالبدی و الگوهای رفتاری بین آنهاست که بخشی از عناصر تشکیل دهنده ساخت شهر هستند که رابطه متقابل با یکدیگر دارند و با ایجاد اصلاحات در شکل‌های کالبدی می توان روش استفاده شهروندان از محیط شهر را بهبود بخشید. برنامه ریزی شهری با مسائلی سر و کار دارد که به کمک آنها می توان شهر پیرامون خود را بهتر شناخت. در برنامه ریزی شهری، شناخت شهر، هم در بر گیرنده ظاهر (کالبد) و هم الگوهای رفتاری است که بر کالبد تاثیر می گذارند.

 

شهرها، همواره تحت تأثیر نیروها و عوامل گوناگونی شكل گرفته وگسترش می یابند. شهر در اساس پدیده ای اجتماعی – اقتصادی است، انسان ها برای كار وزندگی و ارتباطات، در پهنه ای محدود وكمابیش متراكم گرد هم می آیند وكم كم شهر را پدید می آورند. شهرها با تحولات اجتماعی، جابه جایی های جمعیتی، تغییرات اقتصادی و نوآوری های فن شناختی، دگرگون می شوند. با افزایش جمعیت، نیز فعالیت وسرمایه گذاری به شدت توسعه می یابد و نظام وسازمان كالبدی شهرها دستخوش تغییرات اساسی می شود(سعیدنیا، 1378: 19).

 

بنابراین شهرها همانند موجودات زنده، همواره از لحاظ كالبد بزرگتر واز لحاظ ساخت پیچیده تر می شوند. به دنبال این رشد فیزیكی، شرایط اقتصادی، اجتماعی وفرهنگی آن ها نیز به تدریج دگرگون می شود. بررسی تاریخی شیوه ی گسترش كالبدی شهر، عوامل مؤثر در تغییر ساختار شهر را آشكار می سازد. چرا شهر در این مكان ایجاد شده است؟ چگونه رشد كرده و علل پیشرفت آن چه بوده است؟

 

ساخت کالبدی شهر یکی از مباحث مهم در شهرشناسی است که در جای خود می تواند شرایط درونی شهر را نشانگر باشد و کمیت و کیفیت آن، حاکمیت نوعی تفکر و ایده را نشان می دهد و یا بیانگرمسائل اقتصادی و سیاسی و اجتماعی است که شهر با آنها دست به گریبان هست.

 

در ایران، پس از اجرای برنامه اصلاحات ارضی و وقوع انقلاب اسلامی شهرهای عمده کشورمان با رشد فزاینده جمعیت شهری و لجام گسیختگی کالبدی مواجه شدند و گسترش نامتوازن فیزیکی شهرها یکی از پیامدهای این موضوع بود.

 

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران، تحولات عظیمی در عرصه‌های کشور رخ داد. بروز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، تحریم اقتصادی ایران از سوی قدرت‌های بزرگ، رشد فزاینده جمعیت، تغییر الگوی مصرف جامعه، شکل گیری نهادهای دولتی و انقلابی در امر زمین و مسکن و توجه بیشتر به رفاه مردم، واگذاری زمین از سوی سازمان شهری به مردم، خاصه طبقات کم‌درآمد، جلوگیری از اشغال بی‌رویه اراضی شهری و اعمال قوانین شهرداری بر الگوی شهرنشینی و به تبع آن بر ساختار فضایی – کالبدی شهر تأثیر تعیین‌کننده گذاشت.

 

این تحولات، باعث رشد سریع شهرها و گسترش بی رویه آنها در چند دهه اخیر شد. توسعه فضایی- کالبدی شتابان و ناموزون شهرها در چند دهه اخیر آثار و پیامدهای نامطلوب اقتصادی، اجتماعی و کالبدی را به دنبال آورده است. هزینه های گزاف حمل و نقل و خدمات رسانی شهری، اتلاف انرژی در شهر، تشدید جدایی گزینی های اجتماعی، تخریب محیط زیست، عدم زیبایی و انسجام و عدم وحدت عناصر شهری، بی هویتی در شهر و خلاصه ناپایداری شهر از مهمترین پیامدهای گسترش شهرها و بر هم خوردن توازن شهر بود. در این میان نباید از جایگاه مهم دولت ها و سیاست گذاری هایشان در حیات شهرها غافل بود. نقش دولت در سراسر جهان نقشی حیاتی بوده و توسعه شهری و مدیریت برآن به ویژه در کشورهای در حال توسعه تحت تأثیر سیاست گذاری دولت قرار گرفته است و رشد و گسترش فیزیکی شهرهای معاصر بدون بررسی نقش دولت ها تقریباً بی معنا خواهد بود.

 

دولت و نهادهای دولتی و انقلابی پس از استحکام بنیان های خود تصمیم به حل مشکلات مردم و برنامه ریزی در جهت آینده شهرها

 گرفتند. در آن ایام بیشتر هم و غم مسئولین پیاده کردن شرایط مناسب زندگی برای همگان بود و مهمتر از همه اینکه اساس شکل گیری این نظام هم بر این مبنا بود. در این راستا سازمان مسکن و شهرسازی و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی دو نهاد مهم و تصمیم گیر اصلی در حوزه زمین و مسکن یکی در شهرها و دیگری در روستاها شدند. این دو نهاد برنامه های مختلفی را از جمله در امر تملک اراضی موات، گرفتن سند برای زمین ها، آماده سازی زمین در شهرها، واگذاری زمین، ساخت مسکن ارزان برای مستضعفان و … در نقاط مختلف انجام دادند. مهمترین بازتاب این اقدامات در همان اوایل، بازتاب مثبت اجتماعی بود، اما در زمره دخالت های دولت ها در امور شهرها، و می توان گفت از جمله مهمترین عرصه هایی که دولت در آن ورود پیدا کرد و آینده شهرها را تحت تأثیر قرار داد، نقش دولت در واگذاری ها اراضی شهری بود. مبحث طرح های واگذاری اراضی در طول دهه های اخیر و با افزایش سریع جمعیت شهرنشین، افزایش تقاضا برای زمین و مسکن از جانب خانواده ها و سیر صعودی قیمت های زمین به بحث مهمی در جامعه تبدیل شد. مردمان ساکن در نواحی شهری تا آغاز سده حاضر و حتی تا چهار دهه پیش با مشکل چندانی در زمینه کمبود زمین و مسکن مواجه نبودند و رابطه آنها با محیط اطرافشان در چارچوب قوانین پایداری و استفاده عادلانه از زمین و امکانات آن بود. اما پیشرفت های صنعتی و رشد و ارتقای سطح بهداشت باعث رشد چشمگیر جمعیت و در مقابل، معضل کمبود زمین در سده حاضر در اکثر جوامع شد. طبیعتاً با توجه به اینکه زمین منبعی است که قابل تولید نیست و در مقابل، تقاضا برای آن رو به افزایش است، پس بهره گیری و استفاده از آن بیشتر از توان زمین شده و پیامدهایی را به دنبال داشته است.

 

در حال حاضر، این مسأله در استفاده زمین برای کاربری های مسکونی بیشتر به چشم می خورد و افراد و نهاد ها را به دست اندازی به زمین های اطراف شهر (چه کشاورزی و یا غیره) واداشته است تا با تغییر کاربری ها کاستی های این حوزه را جبران کنند. نتیجه این مسائل، در خروجی طرح های جامع مشخص می شود، آنجایی که میزان تصرف اراضی و اختصاص آن ها به کاربری مسکونی در خارج شهر بیش از حد مورد نیاز بوده و طرح های شهری همیشه یک قدم از اقدامات بشری عقب تر بوده اند.

 

1-2 طرح مسئله

 

گسترش فضای شهری با ساختمان سازی های مرتفع بدون هیچ تردیدی چشمگیرترین نمود رشد شهری كنونی است، بیشتر شهرها طی قرون متمادی گسترش كندی داشته اند، این شهرها در گذشته به صورت طبیعی رشد می کردند یعنی توسعه شهر بدون برنامه ریزی آتی انجام می شد و شهر به صورت اتفاقی توسعه می یافت. در رشد طبیعی شهر سیستم جاده ای، پارك ها، زمین بازی، مدارس، واحدهای صنعتی، مراكز تجاری، بیمارستانها و زمین های بازی و … بدون نظم و ملاحظات توسعه آتی شهر ایجاد می شدند. اما در دوره های اخیر با افزایش جمعیت شهری، روند شتابان توسعه شهری آغاز شد. طی دهه 1990-2000 افزایش شدیدی در حجم مباحث در مورد توسعه شهری رخ داد که جوانب مختلف الگوهای توسعه شهری را در بر می گرفت.

 

شهر آران و بیدگل همانند سایر شهرهای ایران، از گذشته تا کنون دو دوره زندگی و رشد شهری را تجربه کرده است. این شهر از دوره های قبل از اسلام که حیات خود را آغاز کرده است همواره مبتنی بر یک سیر طبیعی رشد می کرد و مبنای زندگی ساکنان شهر، بر کشاورزی و سیستم های آبی چون قنات استوار بود. در طول این دوران، هیچگاه شهر رشد و توسعه ناگهانی و یکباره ای را تجربه نکرده و این توسعه از چهارچوب ها فراتر نرفت. آران و بیدگل از دو قسمت مجزا یعنی بخش آران و بخش بیدگل داخل یک برج و بارو تشکیل شده بودند و محلات به صورت ارگانیک و با رشدی بطئی بودند. گسترش محلات مطابق با رشته های قنات ها و میزان دسترسی به آب قنات بود(طرح جامع آران و بیدگل،1359).

 

در فاصله سال­های 1333 تا 1340 در اثر ازدیاد جمعیت شهر در اراضی داخل برج و باروی شهر چون فضایی برای احداث واحدهای مسکونی وجود نداشت. بنابراین در اولین مرحله خارج از برج و بارو، مبادرت به احداث مسکن شد. اما توسعه شهر چشمگیر نبود و شهرنشینی به صورت آرام و برای چند محله اصلی شهر اندکی از زمین­های پوسته خارجی یعنی زمین­های کشاورزی برای احداث ساختمان مسکونی استفاده شد(همان منبع).

 

با شروع دهه چهل شمسی و با تشدید تغییرات در اوضاع اجتماعی کشور، مرحله جدید رشد و توسعه شهری و افزایش شهرنشینی آغاز گردید، غلبه سرمایه داری و تأثیر آن در گسترش شهرنشینی، الگوی توسعه برون­زا و ورود شهرسازی مدرن غربی به ایران و متعاقب آن اصلاحات ارضی و پس از آن وقوع انقلاب اسلامی موجبات گسترش سریع شهرنشینی را فراهم نمود. در دهه 1340، در آران و بیدگل، برنامه اصلاحات ارضی پیاده شد و زمین­ها و اراضی کشاورزی در فضای شهری بلعیده شد. اصلاحات ارضی سرآغاز تحول خاصی در نظام شهری و به تبع آن علت گسترش فیزیکی شهر مورد مطالعه بود. با اجرای برنامه اصلاحات ارضی (1341) و فروپاشی روابط روستایی، مناسبات شهر و روستا نیز دگرگون شده و بازار کارخانجات صنعتی یک شهر بزرگتر و یا یک سکونتگاه وسیع تر، پرجاذبه تر به نظر آمد. اجرای اصلاحات ارضی باعث شد نزدیک به 50 درصد از جمعیت روستایی کشور بدون زمین بماند و همچنین افرادی که مالک شدند چون کمکی از دولت دریافت ننمودند و نیز خود سرمایه ای نداشتند به تدریج زمین ها را رها کرده و برای برخورداری از درآمد بیشتر و معیشت بهتر روانه شهر شوند. با افزایش جمعیت شهر و در نتیجه نیاز روزافزون به مسکن، زمین های شهر دچار تغییر و تحولاتی گردیدند. این افزایش جمعیت و مهاجرت ها به همراه تبعات اجتماعی و اقتصادی خود ناهنجاری های اجتماعی و کالبدی را نیز مخصوصاً بر ساختار کالبدی شهرگذاشت(مشکینی و همکاران، 1389).

 

بر این اساس در پیرامون بافت قدیم، بافت میانی با طرح و نقشه متمایز شکل گرفت و به سرعت گسترش یافت. توسعه فیزیکی شهر در همه جهات و به طور محسوس­تری در جهت جنوب به ویژه در قسمت بیدگل شکل گرفت. در این مرحله بنا بر تصمیم وزارت کشور در سال 44 دو شهرداری بخش آران و بخش بیدگل با یکدیگر ادغام و به صورت یک شهرداری درآمد و برنامه ­ریزی توسعه و مداخله در شهر به صورت یکپارچه و روند توسعه فیزیکی شهر شتاب بیشتری گرفت(همان منبع).

 

مطابق نقشه مراحل گسترش شهر آران و بیدگل تا دهه 1360، در گسترش شهر، ما تغییرات ناگهانی نداشته ایم و این رشد به صورت متعادل و آرام آرام بود. اما از سال های 1360 به بعد بود که مهار رشد شهر از دست رفت و گسترش شهری در چند جهت به وقوع پیوست. در این زمان دولت و سازمان مسکن و شهرسازی، نقش عمده را در افزایش اندازه شهر داشتند. دولت از طریق دخالت در واگذاری اراضی رایگان و یا ارزان قیمت جهت ساخت واحدهای مسکونی، اعطای تسهیلات از طریق سیستم بانکی و تهیه طرح های توسعه شهری، شهرها و از جمله آران و بیدگل را با پیامدهایی چون الحاق اراضی و تغییر کاربری ها مواجه کرد. قانون لغو مالکیت اراضی شهری(1358)، قانون اراضی شهری(1366) با آیین نامه های اجرایی مربوط، مهمترین سیاست گذاری دولت در این دوران بود(طرح جامع آران و بیدگل، 1380).

. یک
نمایه‌ی شکل‌ها. پنج
نمایه‌ی جدول‌ها. نه
 فصل یکم: آغاز سخن. 1
1-1- پیش‌گفتار 1
1-2- الگوهای رشد ترک.. 2
1-3- ترک در ماد‌ه‌ی مرکب.. 2
1-4- سامان‌دهی پایان‌نامه. 3
فصل دوم: الگوهای رشد ترک.. 6
2-1- پیش‌گفتار 6
2-2- الگوی کشسان خطی. 6
2-3- الگوی ترک چسبنده 7
2-4- الگوی رفتاری خرابی. 8
فصل سوم: شکست ماده‌ی مرکب.. 9
3-1- پیش‌گفتار 9
3-2- ماده‌ی مرکب.. 10
3-3- رفتار مکانیکی ماده‌ی مرکب.. 10
3-4- وابستگی تنش و کرنش ماده 10
3-5- شکست در ماده‌ی مرکب.. 16
3-6- شکل‌گیری ترک میان لایه‌ای. 18
3-6-1- جدایی لایه‌های ماده‌ی مرکب.. 20
3-6-2- تنش‌های لبه‌ی آزاد 20
3-6-3- ضربه. 21
3-7- رشد ترک‌های میان لایه‌ای. 21
فصل چهارم: رشد ترک در ماده‌ی مرکب.. 23
4-1- پیش‌گفتار 23
4-2- معیار رشد ترک در ماده‌ی مرکب.. 23
4-3- یافتن مقدار رهایی کارمایه‌ی کرنشی. 24
4-3-1- نگره‌ی تیر 25
4-3-2- روش مساحت.. 27
4-3-3- راه‌کار گسترش مجازی ترک.. 28
4-3-4- فن تابع اولیه‌ی مستقل از مسیر .. 29
4-3-5- روش بسته شدن مجازی ترک.. 32
فصل پنجم: جزء تماس چسبنده 35
5-1- پیش‌گفتار 35
5-2- جزء چسبنده 35
5-3- رابطه‎سازی الگو‎ی ترک چسبنده 38
5-3-1- رابطه‎سازی الگو‎ی چسبنده‌ی دو خطی. 40
5-4- رابطه‌سازی تابع چسبنده 42
5-4-1- بررسی نمودار تنش- بازشدگی. 42
5-4-2- رابطه‌سازی تابع کشسان. 44
5-4-3- تابع کشسان خطی. 45
5-4-4- تابع کشسان سهمی درجه دو 46
5-4-5- تابع کشسان توانی. 46
5-4-6- تابع کشسان لگاریتمی. 47
5-4-7- مقایسه‌ی تابع‌های کشسان پیشنهادی. 47
5-5- روش جزء‌های محدود ناحیه‌ی چسبنده 49
فصل ششم: آزمایش‌های شکست میان لایه‌ای. 51
6-1- پیش‌گفتار 51
6-2- شیوه‌ی بسته شدن مجازی ترک.. 51
6-3- شبیه‌سازی به روش جزء چسبنده 52
6-4- نمونه‌های عددی. 53
6-4-1- تیر طره‌ی دوتایی. 54
6-4-2- نمونه‌ی خمشی یک بخشی. 62
6-4-3- نمونه‌ی تیر خمشی ترک‌دار 66
فصل هفتم: پایان سخن. 76
1-1- پیش گفتار 76
7-2- گزیده‌ی پایان‌نامه. 76
7-2- نتیجه‌گیری. 77
7-3- پژوهش‌های آیندگان. 77
دستمایه‌ها 78
واژه‌نامه‌ی فارسی به انگلیسی. 84
نام‌نامه  86
پیش­گفتار
یکی از دلیل‌های مهم شکست و فروپاشی سازه‌ها، وجود ترک‌های نخستین و گسترش آن‌‌ها است. این ترک‌ها، بیشتر ناشی از عامل‌های گوناگون، و از آن میان، خطا در فرایند ساخت سازه، بارهای بهره‌برداری و مانند این‌ها می‌باشند. وجود ترک‌ها در شکل‌ و اندازه‌های گوناگون، رفتارهای متفاوتی را در سازه پدید می‌آورد. پاره‌ای از این ترك‌ها بر کارکرد سازه اثر نمی‌گذارند، در حالی که برخی دیگر گسترش پیدا می‌کنند و به شکست ناگهانی آن می‌انجامند. تاکنون هزینه‌های بسیاری به دلیل شکست‌های ناشی از ترک پرداخت شده است. با انتخاب راه‌کار مناسب می‌توان هزینه‌ها را به مقدار زیاد کاهش داد. از سوی دیگر،  برآورد دقیق میزان خرابی و عمر سازه، در

 سازه‌ها با قابلیت اعتماد زیاد مورد نیاز است. بر پایه‌ی اهمیت هدف‌های ساخت، حساسیت خطرها و آسیب‌‌های ناشی از خرابی سازه‌، پیش‌بینی محل رخداد ترک و راستای گسترش آن از نکته‌های مهم در طرح و تحلیل سازه‌ها به شمار می‌رود.

در سال‌های اخیر، بهره‌جویی از مصالح نوین در ساخت و تقویت سازه‌ها بسیار چشم‌گیر بوده است. شناخت دقیق رفتار ماده‌ی مرکب، به یک طرح بهینه رهنمون می‌شود. افزون بر برتری‌های بسیار، برخی کاستی‌ها نیز در الگوسازی رفتار این ماده وجود دارد. از آن میان، می‌توان چگونگی شکست و گسترش ترک را نام برد. باید دانست، تحلیل شکست‌ سازه‌ها تنها در موردهای اندکی به صورت صریح امکان‌پذیر می‌باشد. از این رو، روش‌های عددی جایگاه ویژه‌ای در بررسی زمینه‌های ترک و شکست پیدا کرده‌اند. تاكنون دامنه‌ی گسترده‌ای از روش‌های عددی برای حل مساله‌ی شکست به‌کارگرفته شده‌اند. در این پژوهش، به بررسی عددی شکست میان لایه‌ای در ماده‌ی مرکب پرداخته می‌شود.
1-2- الگوهای رشد ترک
در بررسی پدیده‌ی شکست و گسترش ترک، تحلیلگر با فرایند‌های پیچیده‌ی رفتاری ماده روبرو است. این فرایندها را می‌توان در سه گام رفتاری تقسیم بندی کرد: نخست ایجاد سوراخ‌ها و ترک‌های مویین در چندین نقطه از جسم، سپس رشد سوراخ‌ها و سر انجام، اندرکنش و به هم پیوستن آن‌ ها. این کارها به شکل‌گیری ترک‌های درشت می‌ انجامد. سپس، رشد و گسترش ترک‌ها سازه را خراب می‌کنند[G1].
با کمک یک روش عددی كارآمد، همراه با یک الگوی رفتاری مناسب که اثر ترک را در ماده شبیه‌سازی می‌کند، می‌توان پدیده شکست در ماده را بررسی کرد. ساده‌ترین الگوی مورد استفاده در تحلیل شکست، الگوی کشسان خطی می‌باشد. بر این پایه، رفتار ماده در لبه‌ی ترک را کشسان و خطی می‌پندارند. هر چند این پنداشت به نتیجه‌های غیرواقعی، همچون تنش بی‌پایان در لبه‌ی ترک می‌ انجامد، ولی در بسیاری از پژوهش‌ها کاربرد زیادی داشته است[s1]. باوجود این، برای واقعی‌تر کردن پیش‌بینی رفتار شکست، الگوهای گوناگونی نیز در دسترسند. از میان آن‌ ها، دو الگوی رفتاری چسبنده و خرابی توجه بیشتری را به خود جلب کرده‌اند. در راه‌کار چسبنده، اثر ترک تنها در یک منطقه‌ی مشخص شبیه‌سازی می‌شود. این فن به دلیل سادگی کاربرد در برنامه‌های روش جزء‌های محدود‌، بسیار مورد توجه است[B2]. در روش خرابی با معرفی عامل خرابی در یک محیط پیوسته، اثر ترک بر بخشی از دامنه وارد می‌شود.  اثر رویارویی میزان خرابی و تاثیر رفتار ماده، بخش اصلی این شیوه خرابی می‌باشد[K1].
1-3- ترک در ماده‌‌ی مرکب
ماده‌ی مرکب از دو یا چند ماده شکل می‌گیرند. هدف آن است که کارایی و ویژگی‌های ماده‌ی مرکب، از ویژگی‌های هر یک از آن‌ ها به تنهایی، برتر باشد. با انتخاب شمار دلخواه و جهت‌گیری مناسب تارها در زمینه، امکان پخش تنش و تغییر مسیر بار فراهم می‌شود. از سویی، ساختار لایه‌ای ماده‌ی مرکب به گونه‌ای است که شکل‌گیری ترک در بین لایه‌ها قرار می‌گیرد. این ترک‌ها می‌توانند بر اثر بار رشد کنند و سبب افت شدید در استحکام و سختی سازه شوند. پیدایش ترک‌های میان لایه‌ای می‌تواند ناشی از کاستی نخستین ماده، تنش‌های لبه‌ی آزاد، ضربه و مانند این‌ها باشد. تخمین پیدایش ترک و چگونگی گسترش آن با بهره‌جویی از شیوه‌های عددی و آزمایشگاهی فراهم است. با توجه به صرف هزینه و زمان بسیار برای انجام آزمایش‌های پیچیده، تحلیل‌های عددی برتری دارند.
در شبیه‌سازی عددی، در بخشی از ماده جدایی لایه را به شکل ترک می‌پندارند. برای گره‌ها در آن بخش معیار رشد ترک بررسی می‌شود. درگره‌هایی که در آن‌ ها معیار رشد ترک برقرار گردد، ترک قدری به جلو رانده و فرایند تکرار می‌شود. این شیوه، تا آن جا ادامه می‌یابدکه نما‌ی ترک، پس از برقرار کردن شرط‌های رشد در تمامی گره‌های روی آن، به‌دست آید.
در این پژوهش، دو راه‌کار عددی الگو‌سازی ترک و گسترش آن درماده‌ی مرکب بررسی می‌شود. نخست، با بهره‌جویی از جزء‌های چهارگرهی و انتخاب مقدار رهایی کارمایه‌ی کرنشی، برای معیار رشد ترک، شبیه‌سازی ترک و گسترش آن انجام می‌پذیرد. در شیوه‌ی دوم، از جزء‌های چسبنده استفاده خواهد شد. رفتار ترک با کمک رابطه‌سازی تابع چسبنده معرفی می‌شود. با انتخاب تابع بهینه برای جزء چسبنده‌ی پیشنهادی، می‌توان به رفتاری بسیار نزدیک به واقعیت دست یافت. درستی پاسخ‌های تحلیل به کمک جزء پیشنهادی، با فن نخست ارزیابی می‌گردد. دقت پاسخ‌ها در کمینه‌ی شمار تحلیل‌ها نشان می‌دهد که جزء چسبنده‌ی پیشنهادی در الگو‌سازی شکت میان لایه‌ای ماده‌ی مرکب شایسته کار می کند.
1-4- سامان‌دهی پایان‌نامه
این پایان‌نامه هفت فصل دارد. آنچه آمد، فصل آغازین این نوشته و پیش‌ درآمدی بر موضوع پژوهش بود. فصل دوم، به شرح الگوهای رفتاری گوناگون در شبیه‌سازی ترک و گسترش آن می‌پردازد. شکل‌گیری و چگونگی رشد ترک میان لایه‌ای در ماده‌ی مرکب در فصل سوم بررسی خواهد شد. در فصل چهارم، شبیه‌سازی ترک و رشد آن در ماده‌ی مرکب بیان می‌شود. در آن جا، مقدار رهایی کارمایه‌ی کرنشی برای معیار رشد ترک و نیز شیوه‌های گوناگون یافتن آن معرفی می‌گردند. در سال‌های اخیر، برای دستیابی به رفتاری نزدیک‌تر به واقعیت، در شبیه‌سازی ترک میان لایه‌ای و گسترش آن در ماده‌ی مرکب، از جزء‌های چسبنده بهره‌جویی می‌گیرد. در فصل پنجم، جزء چسبنده و رابطه‌سازی آن در روش جزء‌های محدود و همچنین معیار رشد ترك می‌آید. این پژوهش، با بهره جستن از رابطه‌های حاکم بر رفتار جزء چسبنده، به بررسی مناسب‌ترین تابع در تخمین رفتار ترک میان لایه‌ای در ماده‌ی مرکب می‌پردازد. بهبود رفتاری سازه با جزء چسبنده‌ی پیشنهادی نتیجه‌ی کار می‌باشد. به سخن دیگر، بهره‌جویی از این جزء، در دستیابی به پاسخ‌های دقیق‌تر موثر است. در فصل ششم، با به‌کار‌گیری جزء پیشنهادی در نمونه‌های سنگ‌ نشانه، درستی راه‌کار نویسنده آشکارمی‌شود. سرانجام، پیشنهادهایی برای پژوهش‌های آیندگان در فصل پایانی خواهد آمد.
2-1- پیش‌گفتار
الگو‌های گوناگونی را برپایه‌ی رفتار ترک می‌توان به کار برد. انتخاب هر شیوه بر چگونگی رفتار متغیرهای ترک اثر‌گذار است. سه فن اصلی برای این کار وجود دارد: رفتاری کشسان خطی، ترک چسبنده و الگوی خرابی. در ادامه‌ی این فصل به شرح هریک از این‌ها پرداخته می‌شود.
2-2- رفتارکشسان خطی
برای نخستین بار این الگو برای بررسی رفتار سازه‌های دارای ترک به کار رفت. در این شیوه، ماده‌ی ترک دار را دارای رفتار خطی و کشسان پنداشتند. گریفیس و اینگلیس نخستین پژوهش‌ها‌ی تحلیلی را در دهه 1920 در زمینه‌ی ساده‌سازی ترک انجام دادند [G1,I1]. آن‌ ها به مقدارهای تکینگی تنش در لبه‌ی ترک دست یافتند. پس از آن، روش جزء‌های محدود برای بررسی این گونه رفتار‌ها به کار گرفته شد. در این راستا، چن نشان داد که تابع‌های شکل چند‌جمله‌ای در جزء‌ها نمی‌توانند رفتار تکین را الگوسازی کنند[C1]. راه ‌حل ‌های گوناگونی برای حل این مشکل پیشنهاد شد که کارآمدترین آن‌ ها بهره‌جویی از جزء‌های تکین یک چهارم نقطه بود. این پنداشت توسط هنشل و شاو و همچنین بارسوم ارائه شد[H1,B1]. در جزء‌های تکین گره‌های میانی لبه‌ی ترک در فاصله‌ی یک چهارم طول جزء از لبه‌ی ترک قرار می‌گیرند. با این کار می‌توان رفتار تکین لبه‌ی ترک را الگوسازی کرد. باید دانست، جزء‌های پیشنهادی رفتار تکینگی را تنها در پاره‌ای از راستا‌ها ایجاد می‌كردند. مانو با بهبود جزء‌ها این رفتار را در همه‌ی راستا‌ها گسترش داد[M1].
در رفتارکشسان خطی، میدان تنش تکین پیرامون نوک ترک را می‌توان به شکل موثری بر پایه‌ی ضریب شدت تنش نوشت. از این رو، یافتن این عامل از روی نتیجه‌ی راه‌کار عددی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. تاکنون، پژوهشگران روش‌های گوناگونی برای به دست آوردن ضریب شدت تنش با بهره گرفتن از پاسخ‌‌های عددی پیشنهاد کردند. یکی از نخستین و ساده‌ترین این فن‌‌ها، راه‌کار همبستگی جابه‌جایی‌ها است. در این شیوه از پاسخ تحلیلی جابه‌جایی اطراف ترک برای تعیین ضریب شدت تنش استفاده می‌شود. شیه این روش را برای استفاده در جزء‌های تکین گسترش داد[S1]. راه‌حل دیگری که توسط پارکس پیشنهاد شد، روش گسترش مجازی ترک نام دارد، که بر پایه‌ی کارمایه می‌باشد[P1]. در این فن از مفهوم تغییر رهایی کارمایه برای یافتن ضریب شدت تنش استفاده می‌کنند.
برای دستیابی به پاسخ‌های دقیق‌تر از راه‌کار تابع‌اولیه‌گیری جی بهره‌جویی شده است. تابع اولیه‌گیری جی توسط رایس در محدوده‌ی کشسان معرفی شد، ولی در بررسی رفتار غیر خطی نیز به شکل ابزاری بسیار مفیدی به كار می رود[R1]. این راه‌حل، در حالت کشسان خطی مشابه تغییر رهایی کارمایه است و در تعیین ضریب شدت تنش کاربرد دارد. برآورد مستقیم این تابع اولیه‌گیری، به سبب عبور اجباری نوارهای هم تنش از نقطه‌های گوس، پاسخ را به شبکه وابسته می‌کند. از این رو، نیکیشکوف و آتلوری این شیوه را به کمک تابع‌های وزنی به یک تابع اولیه‌گیری مشابه حجمی تبدیل کردند تا دست‌یابی به آن ساده‌تر شود[N1].
در تمامی روش‌های بررسی ترک، تولید شبکه‌ای که بتواند خود را با رشد ترک هماهنگ کند، همواره مورد توجه بوده است. از جمله‌ی این شیوه‌‌ها می‌توان به شبکه‌سازی دوباره در محدوده‌ی اطراف ترک، استفاده از الگوریتم جبهه‌ی پیش‌رونده برای تشکیل شبکه‌ی جدید و مانند این‌ها را نام برد. ضعفی که در راه ‌حل ‌های پیشنهادی به چشم می‌خورد این است که همه‌ی آن‌ ها شامل یک گام میانی برای بهبود شبکه می‌باشند. پونگ تانا پانیچ یک روش برای بازسازی کامل شبکه پیشنهاد کرد که در آن از شبکه‌سازی وفقی و فن مثلث بندی دیلانی بهره گرفته می‌شود[P2].
پژوهش‌های آزمایشگاهی گوناگونی نیز برای تعیین مسیر ترک در حالت‌های دو وجهی و سه وجهی انجام شده است. معیارهای نخستین بیشتر بر پایه‌ی نتیجه‌های تجربی بود. از یک دیدگاه کلی، می‌توان آن‌ ها را به دو دسته طبقه‌بندی کرد. دسته‌ی یکم معیارهای موضعی در منطقه‌ی نوک ترک است. از معروف‌ترین آن‌ ها می‌توان به بیشینه‌ی تنش محیطی، که توسط سیه و اردوقان پیشنهاد شد، اشاره کرد[E1]. در نقطه‌ی روبرو، روش‌های غیر‌موضعی هستند که در آن‌ ها از پخش کارمایه در سرتاسر بخش ترک‌ خورده استفاده می‌شود. هیوسین و همکاران معیار بیشینه‌ی تغییر رهایی کارمایه‌ی کرنشی را پیشنهاد کردند[H2]. در تمامی راه‌کارها تنها اثر جمله‌های تکین مرتبه‌ی یکم تنش در تعیین راستای ترک پنداشته می‌شود. همه‌ی این پاسخ‌ها بسیار به هم نزدیک می باشند.