وبلاگ

امواج مایکروویو(Micro Wave) از جمله امواج غیره یونیزه کننده هستند که در محیط پیرامون ما وجود دارند و امروزه به عنوان عوامل مضر بر سلامت به حساب می­آیند. توان امواج در سیستم جهانی ارتباطات تلفن همراه(Global System for Mobile Communications) 900- 850 Mega HertZ برابر 2 وات(Watt) و در GSM 1900- 800 MHz برابر 1 وات است. که در مطالعه حاضر از تلفن همراه با بسامد 900 MHz در GSM با توان 2 وات به عنوان منبع تابش امواج مایکروویو استفاده شده­است.

براثر تابش این امواج (مولکول­ها قطبیده) و انرژی آن جذب مولكول شده که سبب تغییر ارتعاش مولكول منجر به تغییر درجه حرارت آن می­ شود. شناسایی اثرات زیستی امواج مایكروویو پیچیده و بحث انگیز است و شواهدی وجود دارد كه نشان می­دهد. این امواج بر حسب شدت، فركانس و مدت تابش، اثرات زیستی مختلفی در مولكول­های تحت تابش ایجاد می­كنند [2].

Adey در سال 1993 اثرات بیولوژیک غیر حرارتی امواج مایکروویو و اثر رادیکال­های آزاد تولید شده به واسطه این امواج را در مغز، سیستم­های عروقی، آلزایمر، پارکینسون، بیماری­های عروق کرونر، پیری و سرطان مورد مطالعه قرار دادند [10].

شکل 1-1 طیف امواج الکترومغناطیسی

به منظور پیش گیری و کاهش مخاطرات ناشی از این دسته امواج، مطالعات گسترده ای روی مواد مختلف حاوی خواص آنتی اکسیدانی صورت گرفته است. به طور مثال تجویز ملاتونین همزمان با مواجهه ی امواج مایکروویو تلفن همراه باعث افزایش سطح آنزیم­ های آنتی اکسیدانی، کاهش لیپوپراکسیداز (Lipoperoxidase) ، فیبروز بافتی، اثرات اکسیداتیو در بافت مغز، هیپوکامپ و اختلالات کلیوی ناشی از این امواج شده­است [16،77،80،95،110]. اسید کافییک فنتیل استر(Caffeic Acid Phenethyl (Ester یکی دیگر از موادی است که در مواجهه با امواج مایکروویو استفاده شده و دارای خاصیت آنتی اکسیدانی در آسیب­های شبکیه، قلب و کلیه رت­ها بوده ­است [80،81،82،83]. عصاره برگ درخت جینگکوبیلوبا (Gingko biloba) باعث حفظ فعالیت آنتی اکسیدانی ناشی از امواج تلفن همراه در بافت مغز رت­ها شده­است [52]. ویتامین C باعث کاهش استرس اکسیداتیو ناشی از امواج تلفن همراه در قرنیه و عدسی شده­است. به علاوه در تجویز همزمان ویتامین C و E در مواجهه همزمان با امواج تلفن همراه،    آنزیم­ های آنتی اکسیدانی افزایش و آسیب­های بافتی ناشی از استرس اکسیداتیو کاهش یافته­است [45]. تجویز سیر نیز در مواجهه با امواج تلفن همراه حاکی از کاهش لیپوپراکسیدها(Lipoperoxides)  و نیتریک اکساید (NitricOxide) در مغز رت­ها شده­است [14].

سلنیوم، عنصر کمیاب و ضروری است که دارای اثرات وسیعی نظیر پیش گیری از سرطان، فعالیت ضد ویروسی، آنتی اکسیدانی و ضد التهابی بر سلامت انسان­ها دارد [94،99]. استفاده از مکمل­های سلنیوم در بیماران مبتلا به سل ریوی موجب کاهش استرس اکسیداتیو ناشی از گونه­ های واکنش دهنده اکسیژن    شده­است [104]. سلنیوم دارای فرم­های آلی و معدنی با شدت اثرات آنتی اکسیدانی متفاوت می­باشد [39،49،72]. در این میان نانو ذرات سلنیوم از دوز کشنده 50% )50(LD بالاتر، عوارض جانبی کمتر و اثرات آنتی اکسیدانی بیشتری نسبت به سایر اشکال سلنیوم برخوردار است [69،110،113،121،128،129].

هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثرات نانو ذرات سلنیوم برتغییر وضعیت اکسیداتیو در رت­های مواجه شده با پرتو‌ی مایکروویو با بسامد 900 MHz، دو بار در روز و هر بار نیم ساعت با فاصله زمانی 6 ساعت، طی 40 روز می­باشد. که با سنجش آنزیم­ های Superoxide dismutase، Catalase،Glutathion peroxidase و شاخص بیولوژیک پراکسیداسیون لیپیدی به نام Malondialdehyd قابل شناسایی        می­باشد.