وبلاگ

در دهه‌ های اخیرتداوم حیات بافت شهرها، به دلیل تحولات ودگرگونی‌های ناخواسته بسیاری دچارتغییرهویتی و كالبدی شده است اگردرچنین مرحله‌ای نتوان پیوندی علمی ومنطقی بین گذشته وحال ونیازهای آتی برقرارنمود، بدون شك گسیختگی آن به بهای ازدست رفتن نشانه‌هاوارزش‌هایی می‌ انجامدكه هركدام برگی از شناسنامه فرهنگی و هویت ماست.در همین راستا هدف بر آن است تا با بیان مسأله، اهمیت و ضرورت انجام تحقیق و اهداف تحقیق، به سوالات و فرضیاتی دست یابیم که با پاسخ گویی و اثبات هر یک بتوان این پیوند را به وجود آورد.باید خاطر نشان کرد که تعریف واژه ها و اصطلاحات ضروری نیز بی تأثیر نخواهد بود.

 

2-1- بیان مسأله

 

یکی از شاخه های مهم رشد فرهنگی هر  سرزمینی رشد و اعتلای معماری آن سرزمین و نمایش و معرفی هنرهای بومی آنجا به دیگر سرزمین ها  می باشد.معماری بیانگر احساس و فرهنگ و تمدن غنی هر قوم از گذشته تا به امروز است.از طرفی طبیعت و فضای سبز همچون موسیقی راهی است برای دور شدن از دنیای پر هیاهوی کنونی و به دست آوردن آرامش و خیالی آرام است، با توجه به این موضوع، طراحی مجموعه‌ای با این كیفیت از الزامات كشورهای  شرقی، و سنت‌گراست تا علاوه بر مبحث توریست از نظر فرهنگی هم نقش مهمی را در حفظ و بقاء آن ایفا كنند.

 

این مجموعه  در نظر دارد تا علاوه بر ایجاد بستری مناسب به منظور به نمایش گذاشتن آثار، خود مجموعه نیزاز نقطه نظر فضایی نقش موثری در جذب مخاطب و تاثیر بر او ایفا نماید به همین منظور از بكارگیری لفظ مدرن موزه به تنهایی پرهیز می‌كند، در واقع این مجموعه سعی می نماید تا از مفهوم مدرن امروزی موزه كه همچون جعبه‌ای تكنولوژی به منظور نمایش آثار است به فضایی دست یابد كه با ایجاد پیوستگی فضایی درون و برون و با بهره‌مندی از نور طبیعی،آب وگیاهان خود نقش مهمی در تاثیر بر مخاطب ایفا نماید.

 

با توجه به آنچه گفته شد هدف این پژوهش طراحی باغ موزه ای در مقیاس معماری(شهری) است تا به نوعی بتواند راهی برای برقراری ارتباط از دست رفته بین انسان، هنرهای بومی و طبیعت در شهر بزرگی چون اصفهان پیشنهاد دهد تا در این کلان شهر انسان ها بتوانند با بازیابی روان خود آرامش از دست رفته را بازیابند.در همین راستا پژوهش حاضر در پی آن است تا با معرفی و شناخت جزئیات مفاهیم ومتغیرهایی چون باز آفرینی، باغ ایرانی و باغ های اصفهان، فقدان مورد نظر را از بین برده و الگوهایی برای باغهای اصفهان در آورد سپس با بهره گرفتن از آنها و نیازهای حاضر  به طراحی یک نمونه باغ موزه در اصفهان بپردازد.

 

3-1- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

 

بروز بحران در ارتباط انسان با طبیعت به همراه تراکم جمعیتی و ازدحام اطلاعاتی در عصر کنونی، منجر به ایجاد محیط های پرتنش در زندگی شده است.از سوی دیگر یافته های اخیر در پژوهش های علم روانشناسی محیط در دو شاخه، علوم رفتار محیطی و علوم ادراک و شناخت

 محیط، نشان می دهد، پاسخگویی به نیازهای انسان از جمله نیاز به خلوت، کسب آرامش، تامل، خودارزیابی وخود شکوفایی بر تنش زدایی و افزایش میزان بهداشت روان به صورت فردی و جمعی موثر است و حضور مناسب طبیعت در محیط زندگی میزان بسیاری از بیماریهای روانی ، جسمی و اجتماعی در جوامع را کاهش می دهد.(شاهچراغی. 72.1388)

 

اما آنچه که در این مجموعه حائز اهمیت است مطالعه و طراحی باغ موزه ای برای نمایش هنرهای بومی است تا بتوان با بهره گرفتن از آن علاوه بر کاهش بحران و تنش زدایی به محیطی خلوت برای کسب آرامش دست یافت.

 

علاوه بر آنچه گفته شدمروری بر نظریات محققان در بخش باز خوانی و باز اندیشی باغ ایرانی نشان می دهد اغلب پژوهشگران و باغ شناسان، علاوه بر معرفی ویژگی های ساختاری باغ ایرانی همواره بر نظام های معنایی و تاثیرات روانی محیط باغ بر انسان تأکید کرده اند و به تأثیر محیط باغ در ایجاد حس آرامش در انسان و نیز دعوت به تأمل و اندیشه، به عنوان یک علت مهم و اصلی ساخت باغ ایرانی اشاره کرده اند اما تا کنون الگویی از این باغها پیاده نشده که بر اساس آن یک چنین فضایی با ویژگیهای گفته شده طراحی و اجرا شود.(همان)هم چنین با یک بررسی می توان دید که در ارجاع به نظام معماری باغ ایرانی در روند شکل گیری معماری معاصر ایران، نوعی جزئی نگری یا کلی نگری از آن صورت گرفته است و می توان گفت باغ ایرانی در دوره ی معاصر با توجه به فرایند ادراکی آن توسط انسان، باز آفرینی نشده و یا این موضوع به طور کامل رخ نداده است.نگاهی به دیگر تجربه های باز آفرینی باغ ها در دیگر کلان شهرهای جهان نیز، یاد آور آن است که همگی در ابتدای مسیر باز آفرینی باغ ها قرار گرفته اند.شاید توجهی بیشتر از قبل لازم است  که بتوانیم آرامشی دوباره را به محیط زندگی و به تبع آن به روان خود ببخشاییم.(شاهچراغی. 1389. 268)

 

در نتیجه از مزایای این پژوهش می توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

1_وارد کردن باغ ایرانی به شهر معاصر ایرانی

 

2_استفاده از الگوهای پایه و ارزشمند و باز گرداندن مفاهیم فراموش شده به شهر

 

3_بهبود شرایط اکولوژیکی و زیست محیطی شهرها

 

4_واردکردن باغ و فضای سبز به شکلی جدید به زندگی روزمره مردم و کاهش استرس و نا آرامی های محیط شهری

 

5_ایجاد محیط سایه و دلپذیر برای استفاده کننده و ایجاد آسایش اقلیمی و بصری(وحید زادگان. 1390)

 

در همین راستا در این تحقیق تلاش شده تا برای یافتن چنین فضایی از نظریه ها ونقشه های  مختلف بطور روشمند استفاده گردد تا بتواند به معماران، شهرسازان و طراحان علاقمند به باز آفرینی باغ محصور ایرانی در محیط شهرها و کلان شهرهای معاصر، راهکارهایی را معرفی نماید در این راستا باز آفرینی به عنوان یکی از نظام های پیوند دهنده گذشته به حال باغ ایرانی بررسی گردیده است.

 

4-1- اهداف مشخص تحقیق

 

دغدغه ایجاد کیفیت مطلوب در فضای معماری به عنوان یکی از اصلی ترین اهداف معماران و پژوهشگران این عرصه، توجه آنان را به مفاهیم و شیوه هایی جلب کرده که اصل آنها با اتکا بر تجربیات بشری و تسلسل هویتی دستاوردهای انسان با نسل های پیشین و پیش دانسته های انسان بنیان نهاده شده است.از این منظر، نقش و کارکردهای باز آفرینی و دیگر مفاهیم مرتبط در حوزه ی اندیشه و عمل معماری قابل بررسی است.در این راستا باغ ایرانی به عنوان یک فضای معماری ایرانی انتخاب شد در نتیجه تقویت همزمان باغ های ایرانی، موزه، هنرهای بومی و باز آفرینی هدف اصلی تحقیق می باشد تا در این میان بتوان به طراحی باغ موزه هنرهای بومی در انطباق با ساختار زیست محیطی و منبعث از یک نظام،  ساختار و قاعده پرداخت.بر این اساس، هدف نخستین طرح حاضر را بایستی باز خوانی  باغ های ایران برای رسیدن به الگوهایی به شمار آورد تا با بهره گرفتن از آن به دیگر هدف تحقیق که مطابقت این الگوها با نیازهای زمان حال است یا خیر وطراحی و ایجاد باغ موزه ای بر اساس این موارد و اعمال نیازهای حاضردست پیدا کرد تا شاید بتوان راهی برای کمک و جهت دهی به ایجاد مکان های اصیل ایرانی در سایر نقاط جهان یافت.و علاوه بر آن، آنها را از حالت فراموش شده ی زمان حال نجات داد.اما از دیگر اهداف مشخص تحقیق می توان موارد زیر را ذکر کرد:

 

1_شناساندن ارزش های معماری باغ ایرانی

 

2_گسترش صنعت توریسم

 

3_افزایش رشد اقتصادی و اشتغال زایی

 

4_تعامل فرهنگی_اجتماعی

 

5_نقش و تأثیر نمایش هنرهای بومی و باغ ایرانی بر یکدیگر

 

بر این اساس شهر اصفهان و باغهای آن انتخاب شد زیرا در اقلیم گرم و خشک سرزمین ایران که اصفهان هم جزئی از آن است وجود باغ های سرسبز و خرم همیشه به عنوان مکانی خنک و آرام جهت آسایش، لذت و تفریح مورد توجه بوده است.وجود آب، زمین و منظر مناسب امکان ایجاد باغ را مهیا می سازد.ولی علاوه بر اینها دلایل ایجاد باغ های ایرانی چند عامل اساسی و مهم بوده که برخی عوامل از جمله علل اقتصادی و علاقه به کشت و زرع وزیبا سازی محیط عوامل مشترک درشکل گیری باغ هاوبرخی دیگرازمواردویژه واصلی شمرده می شوندکه اهم آنهاعلت های مذهبی، سیاسی، حکومتی وتفریحی میباشند، این مجموعه عوامل باتوجه به شرایط اقلیمی، سرزمینی وموقعیت شهرها، باغ هایی رادرون وبیرون شهرهای کویرمرکزی ایران به وجودآورده است که ازآن جمله شهراصفهان قابل تأمل وبررسی است.شایان ذکراست که عوامل گفته شده درشرایط و زمان حال نیز دیده می شوند. (متدین. 1389.53)