1-1- بیان مسئله. 2

 

1-2- كلیات… 4

 

1-2-1- دیسانتری.. 4

 

1-2-1-1- تاریخچه. 4

 

1-2-1-2- ابعاد میکروبیولوژی و کلینیکی.. 4

 

1-2-1-3- اپیدمیولوژی.. 5

 

1-2-3- شیگلا.. 7

 

1-2-3-1- اتیولوژی.. 8

 

1-2-3-2- اپیدمیولوژی.. 8

 

1-2-3-3- پاتوژنز. 9

 

1-2-3-4- ایمنی.. 11

 

1-2-3-5- تظاهرات كلینیكی و عوارض…. 12

 

1-2-3-6- تشخیص افتراقی.. 15

 

1-2-3-6- تشخیص…. 15

 

1-2-3-6- كشت شیگلا.. 16

 

1-2-3-8- درمان. 17

 

1-2-3-9- پیشگیری.. 19

 

1-2-4- سفكسیم. 20

 

1-2-5- آزیترومایسین.. 20

 

1-3- اهداف… 21

 

1-3-1- هدف اصلی.. 21

 

1-3-2- اهداف ویژه 21

 

1-3-3- اهدف كاربردی.. 22

 

1-4- سؤالات و فرضیات… 22

 

1-4-1- سوالات… 22

 

1-4-2- فرضیات… 23

 

1-5- تعریف واژه‌ها 23

 

 

 

فصل دوم : بررسی متون

 

2-1- مروری بر مطالعات انجام شده 25

 

3-1- نوع مطالعه و جامعه مورد آزمون. 28

 

3-2- روش نمونه گیری و حجم نمونه. 28

 

3-3- روش اجرا 29

 

3-3-1- معیارهای ورود. 30

 

3-3-2- معیارهای خروج.. 30

 

3-4- ابزار جمع آوری اطلاعات و مشخصات آن ها 31

 

 

3-5- خطاهای تصادفی و سیستماتیک و روش حل آن ها 31

 

3-6- نحوه تجزیه و تحلیل اطلاعات… 31

 

3-7- جدول متغیرها 32

 

3-8- ملاحظات اخلاقی.. 33

 

3-9- محدودیت های اجرایی وروش كاهش آنها 33

 

 

 

فصل چهارم : یافته‌ها

 

4-1- نتایج.. 35

 

 

 

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

 

5-1- بحث… 55

 

5-2- نتیجه گیری.. 58

 

5-3- پیشنهادات… 58

 

فهرست جداول

 

عنوان ……………………………………………………………………………………………….. صفحه

 

 

 

جدول 4-1 : میانگین و انحراف معیار سن در كودكان مورد مطالعه به تفكیک گروه. 38

 

جدول 4-2 : میانگین و انحراف معیار طول مدت تب در كودكان مورد مطالعه به تفكیک گروه. 39

 

جدول 4-3 : میانگین و انحراف معیار طول مدت استفراغ در كودكان مورد مطالعه به تفكیک گروه  40

 

جدول 4-4 : میانگین و انحراف معیار طول مدت اسهال در كودكان مورد مطالعه به تفكیک گروه  41

 

جدول 4-5 : میانگین و انحراف معیار طول مدت درد شكم در كودكان مورد مطالعه به تفكیک گروه  42

 

جدول 4-6 : میانگین و انحراف معیار طول مدت وجود خون در مدفوع در كودكان مورد مطالعه به تفكیک گروه  43

 

جدول 4-7 : توزیع فروانی سن در كودكان مورد مطالعه به تفكیک گروه. 44

 

جدول 4-8 : توزیع فروانی جنس در كودكان مورد مطالعه به تفكیک گروه. 45

 

جدول 4-9 : توزیع فروانی چندمین فرزند خانواده بودن كودكان مورد مطالعه به تفكیک گروه. 46

 

جدول 4-11 : توزیع فروانی طول مدت استفراغ در كودكان مورد مطالعه به تفكیک گروه. 48

 

جدول 4-12 : توزیع فروانی طول مدت اسهال در كودكان مورد مطالعه به تفكیک گروه. 49

 

جدول 4-13 : توزیع فروانی طول مدت درد شكم در كودكان مورد مطالعه به تفكیک گروه. 51

 

جدول 4-14 : توزیع فروانی طول مدت وجود خون در مدفوع در كودكان مورد مطالعه به تفكیک گروه  53

 

– بیان مسئله

 

سازمان بهداشت جهانی اسهال را به صورت دفع مدفوع آبکی (که شکل ظرف را به خود بگیرد) بیشتر یا مساوی سه بار در طول 24 ساعت تعریف می­نماید(1).

 

اسهال عفونی به صورت اسهال ناشی از یک میکروارگانیسم عفونی تعریف می­ شود. اسهال عفونی در کشورهای در حال توسعه بیشتر از کشورهای توسعه یافته دیده می­ شود(2). میزان حمله آن در کشورهای در حال توسعه 6 تا 12 اپیزود به ازای هر کودک در سال است(3).

 

بسیاری از میکروارگانیسم­های عفونی موجب اسهال می­گردند. از پاتوژن های باکتریال مهم ایجاد کننده اسهال می­توان اشریشیاکلی، سالمونلا، شیگلا، یرسینیا و ویبریوکلرا را نام برد(4).

 

دیسانتری به سادگی به صورت اسهال حاوی خون تعریف می گردد. اگرچه ارگانیسم‌ای زیادی می توانند باعث دیسانتری گردند، شیگلا مهم ترین عامل مسبب آن شناخته شده است. از میان چهار سروگروپ شیگلا، شیگلا دیسانتری تایپ 1 بیشترین ویرولانس را داشته و تنها عاملی است که موجب دیسانتری اپیدمیک می شود(5).

 

کلیه کودکان تا سن سه سالگی حداقل یک نوبت اسهال شدید حاد را تجربه می‌مایند(6). شیگلوز در کودکان ممکن است با میرایی بالا و حتی مرگ همراه باشد (7). مقاومت شیگلا به تری متوپریم سولفا متوکسازول و آمپی سیلین که درمان های معمول مورد استفاده در شیگلوز می باشند در حال افزایش جهانی می باشد (8). مقاومت به نالیدیکسیک اسید نیز گزارش شده است (9).

 

بنابراین این امر بسیار مهم واساسی است که جامعه درمانی به دنبال دارویی جایگزین باشد که در درمان بیماران کودکان مبتلا به شیگلوز شدید موثر و کارا باشد.  سفکسیم اولین سفالوسپورین نسل سوم می باشد که مجوز تجویز خوراکی را دریافت کرده است(10).

 

این دارو چندین سال است که مورد استفاده قرار می گیرد و ایمنی خوبی نیز دارد‌(11). برای پاتوژنهای روده ای (مثل شیگلا، اشریشیا کولی و سالمونلا) سفکسیم عملکرد خوبی را در بررسی های آزمایشگاهی در آمریکا، اروپا و ژاپن داشته است(12-15).

 

با توجه به این نکته که دیسانتری در تمام فصول سال در اراک شیوع بالا داشته، جهت پیشگیری واکسیناسیون ندارد و استفاده از آنتی بیوتیک ها در درمان آن نیز خالی از عوارض نبوده و باعث ایجاد مقاومت دارویی در افراد و سویه های مقاوم به درمان می شود و نیز از آن جا که مطالعات صورت گرفته در این زمینه متعلق به کشورهای دیگر بوده و فاکتورهای متعددی از جمله نژاد، محدوده جغرافیایی و غیره می ­تواند بر نتایج این مطالعات موثر باشد. با توجه به اینکه الگوی مقاومت به آنتی بیوتیک ها در هر منطقه با منطقه دیگر متفاوت است و با توجه به اینکه هنوز در ایران و به ویژه در استان مرکزی با وجود شیوع بالای دیسانتری، پاسخ درمانی دیسانتری به آنتی بیوتیکهای مختلف مورد بررسی قرار نگرفته است و با وجود اینکه در منابع، هر دو داروی آزیترومایسین و سفکسیم در درمان دیسانتری اطفال مطرح شده اند، بر آن شدیم تا با انجام مطالعه ای بر روی دیسانتری اطفال در شهر اراک به مقایسه تاثیر آزیترومایسین و سفکسیم در درمان دیسانتری اطفال بپردازیم تا با درمان صحیح در بیماران از هزینه اضافی و هزینه دارویی که با درمان نادرست به مریض تحمیل می شود و نیز از مقاومت های آنتی بیوتیکی که متعاقب درمانهای نادرست بوجود می آیند بکاهد.

: امروزه یکی از راه های تهاجمی متداول  در امر مراقبت های درمانی استفاده از تزریقات وریدی است، و مانند هر روش دیگری دارای عوارض زیادی است که شایع ترین آنها فلبیت است و یکی از اهداف درمانی پیشگیری از آن می باشد. براین اساس، این مطالعه با هدف تعیین تاثیر پماد کلوبتازول با پماد نیتروگلیسیرین بر پیشگیری از فلبیت سطحی ناشی از آنژیوکت انجام شد.

 

مواد و روش ها: این مطالعه به روش کار آزمایی بالینی بر روی144 بیمار بستری در بخش جراحی مردان بیمارستان ولیعصر(عج) اراک سال1392 انجام شد. بیماران به صورت تصادفی به سه گروه الف(کلوبتازول)، گروه ب(نیتروگلیسیرین) و گروه ج(کنترل) تقسیم شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه شامل اطلاعات دموگرافیک(سن و نوع بیماری)، اطلاعات مربوط به درمان وریدی(محل کانولاسیون، نوع سرم دریافتی، داروهای دریافتی) و مقیاس اندازه گیری فلبیت(از صفر به معنی عدم وجود فلبیت تا چهار فلبیت به همراه طنابی و قابل لمس بودن ورید)بود. در گروه های مداخله بعد از رگ گیری به میزان 5/1 سانتی متر(حدود 2گرم) پماد در قسمت دیستال آنژیوکت استعمال و محل با گاز استریل پانسمان گردید. در سه دوره زمانی  24 ، 48 و 72 ساعت از زمان رگ گیری، محل از نظر فلبیت بررسی گردید. به منظورتجزیه و تحلیل داده ­ها از آزمون­های آماری دقیق فیشر و مجذور کای و نرم افزار spss19 استفاده شد.

 

یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که گروه سنی 20تا 39سال فراوانترین گروه سنی را تشکیل داد.شایعترین محل کانولاسیون در گروه کلوبتازول5/62% در گروه نیتروگلیسیرین5/59% وگروه کنترل 9/46%پشت دست بود.نتایج پژوهش در ارتباط با بروز فلبیت در گروه های مورد مطالعه به تفکیک مدت زمان سپری شده از زمان جایگذاری آنژیوکت نشان داد که، در زمان 24 ساعت اول بعد از جایگذاری آنژیوکت در سه گروه تفاوت معنی دار نبود. اما در 48 و72 ساعت بعد از جایگذاری کاتتر بین گروهای مداخله وکنترل معنی دار بود(P<0/0001.( . در ارتباط با  میزان کاهش درجه  فلبیت در  24 و48  ساعت بعد از جایگذاری آنژیوکت بین گروه های مداخله و کنترل تفاوت معنی دار نبود. اما میزان کاهش درجه  فلبیت در 72 ساعت بعد از جایگذاری آنژیوکت  بین دو گروه مداخله و کنترل معنی دار بود(P<0/026.(.

 

نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که استفاده از پماد نیتروگلیسیرین در پیشگیری از بروز فلبیت سطحی ناشی از آنژیوکت ازپماد کلوبتازول موثرتر بوده است.لذا براساس نتایج این مطالعه پیشنهاد می شود كه ازپماد کلوبتازول و پماد نیتروگلیسیرین جهت پیشگیری از بروز فلبیت در بیمارانی که نیاز به استفاده طولانی مدت از آنژیوکت(بیش از 48 ساعت) دارند، استفاده شود.

 

 

 

 

 

واژه‌های كلیدی: پماد کلوبتازول ، پماد نیتروگلیسیرین، فلبیت ، آنژیوکت

 

 

 

فهرست مطالب

 

فصل اول:

 

بیان مساله …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2

 

فصل دوم:

 

چارچوب پنداشتی و بر متون……………………………………………………………………………………………. 10

 

2-1.چارچوب پنداشتی……………………………………………………………………………………………………………….. 11

 

2-1. آناتومی پوست…………………………………………………………………………………………………………………….. 11

 

2–1-1. هموستازی ومایعات بدن…………………………………………………………………………………………………. 12

 

2-1-2. تركیبات مایعات بدن……………………………………………………………………………………………………… 14

 

2-1-3. انواع محلول های تزریقی براساس اسمولالیتی(غلظت)………………………………………………… 15

 

2-1-4. مایع درمانی وریدی و کاربرد های رگ گیری…………………………………………………………………. 17

 

2-1-5. اصول رگ گیری……………………………………………………………………………………………………………… 17

 

2-1-6. راه های دستیابی به ورید………………………………………………………………………………………………… 18

 

2-1-7. انواع کاتتر………………………………………………………………………………………………………………………. 19

 

2-1-8. اقدامات پرستاری قبل از رگ گیری از عروق محیطی…………………………………………………….. 20

 

2-1-8-1. روش كار در رگ گیری از عروق محیطی…………………………………………………………………… 21

 

2-1-8-2.اقدامات پرستاری بعد از رگ گیری از عروق محیطی………………………………………………… 22

 

2-1-9.  عوارض موضعی در اتباط با درمان  از طریق ورید های محیطی…………………………………….. 23

 

2-1-9-1. نقایص مكانیكال……………………………………………………………………………………………………… 23

 

2-1-9-2. هماتوم……………………………………………………………………………………………………………………… 24

 

2-1-9-3.عفونت در محل جایگذاری آنژیوكت………………………………………………………………………….. 24

 

2-1-9-4 . ارتشاح……………………………………………………………………………………………………………………. 25

 

2-1-9-5 . فلبیت……………………………………………………………………………………………………………………….. 26

 

2-1-9-5-1 . فلبیت شیمیایی…………………………………………………………………………………………………… 27

 

2-1-9-5-2.  فلبیت مکانیکی…………………………………………………………………………………………………… 29

 

2-1-9-5-3 . فلبیت باکتریایی………………………………………………………………………………………………….. 29

 

2-1-9-5-4. درمان و اقدامات پرستاری در فلبیت……………………………………………………………………. 29

 

2-1-10. عوارض موضعی داروهای شیمی درمانی……………………………………………………………………….. 30

 

2-1-11. نیتروگلیسیرین……………………………………………………………………………………………………………. 31

 

2-1-12. کلوبتازول…………………………………………………………………………………………………………………….. 32

 

2-2. بررسی متون……………………………………………………………………………………………………………………….. 33

 

فصل سوم:

 

مواد و روش ها …………………………………………………………………………………………………………………………….. 37

 

3-1. اهداف، پیش فرض ها و فرضیات تحقیق…………………………………………………………………………….. 38

 

3-1-1.هدف کلی………………………………………………………………………………………………………………………. 38

 

3-1-2.اهداف جزئی………………………………………………………………………………………………………………….. 38

 

3-1-3.پیش فرض ها…………………………………………………………………………………………………………………. 39

 

3-1-4. سؤالات یا فرضیات تحقیق با توجه به اهداف طرح……………………………………………………….. 39

 

3-2.تعریف واژه ها……………………………………………………………………………………………………………………… 39

 

3-2-1.تعریف نظری واژه ها………………………………………………………………………………………………………. 39

 

3-2-2. تعریف عملی واژه‌ها………………………………………………………………………………………………………. 40

 

3-3. معیارهای پذیرش و خروج نمونه………………………………………………………………………………………… 40

 

3-3-1. معیارهای پذیرش نمونه………………………………………………………………………………………………… 40

 

3-3-2.معیارهای خروج نمونه…………………………………………………………………………………………………… 41

 

 3-4.متدولوژی و روش اجرا……………………………………………………………………………………………………….. 42

 

3-5.نحوه‌ی تجزیه و تحلیل اطلاعات/ روش‌های آماری مورد استفاده……………………………………….. 43

 

3-6.محدودیت­ها و متغیرهای قابل کنترل…………………………………………………………………………………. 44

 

1-3-6.محدودیت­ها و متغیرهای غیر قابل کنترل……………………………………………………………………… 44

 

3-7. نكات اخلاقی……………………………………………………………………………………………………………………… 44

 

فصل چهارم:

 

نتایج و یافته ها……………………………………………………………………………………………………………………………. 45

 

4-1. مقایسه آزمودنی ها از نظر متغیرهای زمینه ای به تفکیک گروه مورد مطالعه…………………….. 46

 

4-1-1. مقایسه بیماران براساس گروه سنی و نوع گروه مطالعه………………………………………………… 46

 

4-1-2. مقایسه بیماران براساس محل کانولاسیون و نوع گروه مطالعه……………………………………… 47

 

4-2. مقایسه آزمودنی ها از نظر متغیرهای پاسخ به تفکیک گروه های مورد مطالعه………………….. 48

 

4-3. مقایسه آزمودنی ها از نظرارتباط بین متغیرهای زمینه ای و مخدوش کننده و متغیر های پاسخ (فلبیت) به تفکیک گروه های مورد مطالعه…………………………………………………………………………………………………………………………………. 49

 

فصل پنجم:

 

بحث، نتیجه گیری و پیشنهادات………………………………………………………………………………………………….. 52

 

5-1. تاثیر مداخله بر فلبیت………………………………………………………………………………………………………… 63

 

5-2. کاربرد نتایج در حرفه پرستاری…………………………………………………………………………………………… 68

 

5-3. پیشنهادات برای تحقیقات آینده………………………………………………………………………………………… 69

 

فهرست منابع  …………………………………………………………………………………………………………………………….. 70

 

ضمائم ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 78

 

ضمیمه الف (پرسشنامه پژوهش)…………………………………………………………………………………………………. 79

 

چكیده انگلیسی …………………………………………………………………………………………………………………………. 80

 

فهرست جداول

 

 

 

جدول4-1 . جدول توافقی توزیع فراوانی گروه های مختلف سنی در بیماران مورد مطالعه به تفکیک نوع مداخله دریافتی          47

 

جدول4-2 . جدول توافقی توزیع فراوانی محل کانولاسیون در بیماران مورد مطالعه به تفکیک نوع مداخله دریافتی     48

 

جدول 4-3 . جدول توافقی توزیع فراوانی بروز فلبیت در گروه های مورد مطالعه به تفکیک مدت زمان بعد از کانولاسیون            49

 

جدول 4-4 . جدول توافقی توزیع فراوانی شدت فلبیت در گروه های مورد مطالعه به تفکیک مدت زمان بعد از کانولاسیون         52

 

جدول 4-5 . توزیع فراوانی فلبیت در بیماران دریافت کننده کلوبتازول در زمان های مختلف بعد از کانولاسیون به تفکیک سن…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 54

 

جدول4-6 . توزیع فراوانی فلبیت در بیماران دریافت کننده نیتروگلیسیرین در زمان های مختلف بعد از کانولاسیون به تفکیک

 سن…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 55

 

جدول 4-7. توزیع فراوانی فلبیت در بیماران دریافت کننده کلوبتازول در زمان های مختلف بعد از کانولاسیون به تفکیک محل کانولاسیون………………………………………………………………………………………………………………………………….. 58

 

جدول 4-8. توزیع فراوانی فلبیت در بیماران دریافت کننده نیتروگلیسیرین در زمان های مختلف بعد از کانولاسیون به تفکیک محل کانولاسیون………………………………………………………………………………………………………………………………….. 59
فهرست نمودارها

 

 

 

نمودار 4-1. درصد فراوانی بروز و شدت فلبیت در 24 ساعت اول بعد از جای گذاری کاتتر در گروه های مورد مطالعه      52

 

نمودار 4-2. درصد فراوانی بروز و شدت فلبیت در 48 ساعت اول بعد از جای گذاری کاتتر در گروه های مورد مطالعه      52

 

نمودار 4-3. درصد فراوانی بروز و شدت فلبیت در 72 ساعت اول بعد از جای گذاری کاتتر در گروه های مورد مطالعه      53

 

نمودار 4-4. درصد فراوانی فلبیت در گروه های سنی مختلف در 24 ساعت بعد از جای گذاری کاتتر به تفکیک نوع داروی دریافتی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 56

 

نمودار 4-5. درصد فراوانی فلبیت در گروه های سنی مختلف در 48 ساعت بعد از جای گذاری کاتتر به تفکیک نوع داروی دریافتی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 56

 

نمودار 4-6. درصد فراوانی فلبیت در گروه های سنی مختلف در 72 ساعت بعد از جای گذاری کاتتر به تفکیک نوع داروی دریافتی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 57

 

نمودار 4-7. درصد فراوانی فلبیت در مکانهای مختلف در 24ساعت بعد از جای گذاری کاتتربه تفکیک نوع داروی دریافتی         60

 

نمودار 4-8. درصد فراوانی فلبیت در مکانهای مختلف در 48ساعت بعد از جای گذاری کاتتربه تفکیک نوع داروی دریافتی         60

 

نمودار 4-9. درصد فراوانی فلبیت در مکانهای مختلف در 72ساعت بعد از جای گذاری کاتتربه تفکیک نوع داروی دریافتی         61

 

بیان مساله:

 

درمان داخل وریدی قدمتی 70 ساله دارد اما بدون تردید از قرن ها پیش تزریق مواد دارویی به داخل عروق یکی از آرزوهای بشر محسوب می شد. امروزه بیش از 80 تا90 درصد از بیماران بستری در طول مدت درمان خود تحت درمان وریدی قرار می گیرند و سالانه بیش از 500 میلیون کاتتر1 ورید محیطی جایگذاری می شود[1].

 

طی تحقیقی که در یزد انجام شده50درصد[2] و تحقیق مشابه آن در تهران55درصد از بیماران بستری تحت درمان وریدی قرار می گرفتند که نشانگر وسعت به کارگیری این شیوه درمانی درکشور است[3]. در بیمارستانهای امریکا سالانه بیش از25 میلیون کاتتر داخل عروقی گذاشته می شود[4]. کاتترها˓ با هدف رساندن مواد غذایی به بدن، تصحیح یا پیشگیری از اختلالات آب و الکترولیت ها، انتقال خون و یا فرآورده های آن، تجویز دارو و خونگیری مورد استفاده قرار می گیرند[5].

 

هاریسون می نویسد كه روش داخل عروقی زمانی مناسب است كه داروهای خوراكی موثر نباشد، سطح غلظت دارو در خون نامعلوم باشد، یا دوز های بیشتری از دارو برای معالجه مورد نیاز باشد[6].

 

اگر چه دسترسی به سیستم وریدی، گرفتن خون و تجویز مستقیم هر محلولی به داخل عروق با خطرات فراوانی همراه است ولی راه داخل وریدی اغلب بهترین یا تنها راه انتخاب می باشد. هدف از رگ گیری دسترسی به جریان خون وریدی به منظور گرفتن خون برای آزمونهای آزمایشگاهی یا

 

 

 

 

 

تشخیصی، تزریق مایعات، الكترولیت ها، داروها، فرآورده های خونی، مكمل های تغذیه ای و پایش همودینامیک است[7]. امروزه یکی از راه های تهاجمی متداول در امر مراقبت های درمانی استفاده از تزریقات وریدی است.

 

مهمترین مزیت انفوزیون داخل وریدی، آماده كردن یک راه وریدی برای دادن داروها ، مایعات و مواد بیهوشی در شرایط اضطراری می باشد در صورت دسترسی به یک ورید می توان وسیله ای را داخل آن جایگذاری و از رگ به دفعات متعدد استفاده كرد[8].

 

این روش نیاز به سوراخ كردن متعدد ورید ندارد همچنین سبب كاهش ایجاد عفونت در محل، جذب سریعتر نسبت به سایر روش ها، انتشار سریع دارو، حفظ غلظت كنترل شده مواد یا داروها در خون، همچنین سبب صرفه جویی در وقت پرستار می شود انفوزیون داخل وریدی مانند هر روش دیگری دارای عوارض زیادی است[9]. از مهمترین آنها می توان به نشت مایع، فلبیت1، تجمع مایعات در بدن، عفونت و خونریزی ناحیه تزریق اشاره نمود[10]. شایع ترین این عوارض فلبیت و خطرناک ترین آنها عفونت است [10و11].

 

عوارض موضعی معمولا در نزدیک محل جایگذاری دیده می شود. این عوارض اشتراكات زیادی با هم دارند و نسبت به عوارض سیستمیک خیلی وخیم نمی باشند. تشخیص فوری این عوارض توسط پرستار بر اساس علائم و نشانه های موجود همچنین براساس اجرای صحیح مداخلات پرستاری بسیاری از این علائم قابل پیشگیری هستند[10].

 

عوارض سیستمیک معمولا در داخل سیستم عروقی اتفاق می افتد كه معمولا از ناحیه تزریق، منشأ می گیرد اگر چه تعداد این عوارض زیاد نمی باشند ولی بسیار خطرناك می باشند لذا توانایی ایجاد تهدید جدی برای بیمار را دارا می باشند[12و13]. به عنوان مثال می توان به ترومبوفلبیت اشاره كرد كه توانایی بالقوه بر ای حركت به سمت ریه و ایجاد آمبولی ریه را دارد بنابراین درمان عوارض سیستمیک نسبت به عوارض محیطی بسیار دشوارتر به نظر می رسد[14].

 

فلبیت یک وضعیت التهابی است که معمولا با نشانه قرمزی، همراه با یک ورید طنابی شده دردناک مشخص می شود[15]. ممکن است چند روز تا چند هفته ادامه داشته باشد که علائم آن شامل : تب، قرمزی، التهاب، درد تیر کشنده، ورم در ناحیه تزریق می باشد [16].

 

 

 

 

 

فلبیت ناشی از کاتتر وریدی باید مهم تلقی شود زیرا می تواند نشان دهنده تجمع باکتریها باشد که به عفونت جریان خون منجر می شود و در نهایت  منجر به افزایش طول مدت بستری، افزایش هزینه درمانی، از دست دادن خط وریدی و در بعضی از موارد حتی  سبب مرگ بیمار می شود[17].

 

فلبیت علاوه بر اینکه به تنهایی خطرناک می باشد، منجر به تشکیل لخته، ایجاد ترومبوفلبیت1، آمبولی2 و کاهش طول عمر کانولای3 وریدی می شود[18]. تحقیقات نشان داده است که علت اصلی خارج کردن کاتتر های محیطی، فلبیت است. شیوع بالای فلبیت سبب افزایش هزینه های اقتصادی [19]، اتلاف وقت پرستاران، افزایش مشکلات بیماران از جمله ابتلا به عفونت، عدم آسایش بیماران و در نهایت منجر به خارج کردن کاتتر و جایگذاری در محل جدید می شود که به نوبه خود سبب سخت تر شدن دسترسی به عروق گردیده و ممکن است سبب استفاده از روش های تهاجمی تری مانند جایگذاری کاتتر در وریدهای مرکزی شود که به مراتب دارای عوارض بیشتری می باشد. همچنین ممکن است تجویز داروهای وریدی به تعویق بیفتد و حتی طول مدت بستری در بیمارستان افزایش یابد[20].

 

در حضور فلبیت باكتریایی خطر بروز سپتیسمی تا 18 برابر افزایش می یابد[21]. فلبیت منبع بالقوه خطرناكی برای ایجاد عفونتهای سیستمیک است، به گونه ای كه شانس بروز عفونتهای سیستمیک درحضورفلبیت 8 برابر افزایش می یابد [2]. انجمن پرستاری امریکا شیوع قابل قبول فلبیت را  5 درصد یا کمتر ذکر می کند، این در حالی است که مطالعات انجام شده از سال 1966 تا سال2001 شیوع کلی فلبیت را 25  تا 35 درصد گزارش می کنند[17]. مطالعه دیگری شیوع فلبیت را در بین بیماران دارای تزریق وریدی بین 25 تا 70 درصد ذکر می کند[2]. بررسی نتایج تحقیقات انجام شده نشان می دهد که شیوع عوارض ناشی از تزریقات وریدی در کشور ما بیش از سایر نقاط دنیا است(20تا 80درصد)[22]. در دهه 1950 متوسط بقای کاتترهای محیطی کمتر از24  ساعت و در دهه 1970 از 48 تا 24ساعت و امروزه 48 تا 96 ساعت است[23].

 

بیشترین زمان رخداد فلبیت در بیمارستان های شهر تهران 24 تا 48 ساعت بعد از جایگذاری کاتتر بوده است. محققان شیوع فلبیت را در بیمارستان های تهران 7/85 تا1/98 درصد[24]، در شهرکرد1/36 درصد [25] و 31 درصد [26] اعلام نموده اند. میزان مرگ ناشی از عفونت کاتتر 20 درصد و افزایش طول اقامت در بیمارستان به طور تقریبی یک هفته و با 3700 دلار هزینه اضافی تخمین زده شده است [27].

:

 

امروزه جهان پزشکی با رشد ابتلا به “بیماری های مزمن” مواجه است (1). در سال 1995 حدود  99میلیون نفر در آمریکا مبتلا به بیماری های مزمن بودند . پیش بینی شده است که تا سال 2050 این رقم به  167 میلیون نفر خواهد رسید .بیماری های مزمن در تمام کشورهای دنیا اعم از توسعه یافته و در حال توسعه ، در همه گروه های اجتماعی و اقتصادی و در تمام سنین دیده میشود (2). به علاوه  با افزایش بروز بیماری های مزمن هزینه های همراه این بیماری ها (مثل هزینه بیمارستان ، وسایل و تجهیزات ، داروها و خدمات ) نیز افزایش میابد. سیر طولانی بیماری های مزمن، به دلیل ایجاد ناتوانی  ،کنترل آن را برای مبتلایان مشکل میسازد و برخی از آنها به عنوان یک بحران باعث ایجاد تغییرات فراوان در روند  زندگی میگردد (2و1). بیماری  های مزمن  بر فعالیت های معمول و روزانه زندگی اثر میگذارد (3). بیماری مزمن سبب ایجاد تنش در بیمار و خانواده میگردد ،زیرا که باعث ایجاد تغییرات مادام العمر درنقش ها یا روش زندگی شده و با بستری شدن های مکرر سبب بروز مشکلات اقتصادی و کاهش تعاملات اجتماعی میگردد (4).

 

آرتریت روماتوئید یکی از انواع بیماری های مزمن محسوب میشود و گسترش این بیماری میتواند باعث تخریب مفصل  و ناتوانی و معلولیت  در سنین بزرگسالی شود (5 ).آرتریت روماتوئید یک بیماری التهابی  خودایمنی مزمن پیشرونده با علایم بالینی متغیر میباشد. آرتریت روماتوئید تاثیر منفی روی ابعاد زندگی افراد مبتلا داشته وبا التهاب خفیف تا شدید مفاصل سینوویال مشخص میشود که میتواند منجر به درد ،خشکی و تخریب مفصل همراه با بدشکلی های فیزیکی و ناتوانی های بعدی همراه باشد. این بیماری میتواند یک علت اصلی ناتوانی و مرگ و میر باشد.این بیماری  در هر منطقه و نژادی با فراوانی متفاوتی دیده میشود.عموما 1درصد جمعیت جهان را متاثر میکند.شیوع آن در کانادا و امریکا تقریبا 1درصد و فراوانی اش در زنان ، سه تا چهار برابر بیشتر از فراوانی مشاهده شده در مردان می باشد.فراوانی ان در کشور های حوزه مدیترانه  36/0 درصد گزارش شده است  (6). در سال 1998 شیوع این بیماری بین 2 تا 4 نفر در هر 100000 نفر بود (7 ) . میزان شیوع این بیماری به طور قابل ملاحظه ای در سال های اخیر افزایش یافته است.  آمارها نشان داد در سال 2008 بیش از 2 میلیون آمریكایی به این بیماری مبتلا هستند( 8). در ایران طی مطالعه جمعیتی بر اساس طرح ( [2] (COPCORDدر سال 1388 شیوع آرتریت روماتوئید معادل 19/ 0درصد بوده است     ( 9).

 

آرتریت روماتوئید  به عنوان یک بیماری مزمن  ناتوان کننده ممکن است به یک کاهش شدید در وضعیت عملکردی و کاهش امید به زندگی منجر شود.به علاوه آرتریت روماتوئید میتواند به مشکلات اجتماعی و ارتباطی از قبیل اختلال  در ایفای نقش های اجتماعی،محدودیت توانایی در شرکت در فعالیت های اجتماعی و مشکلات جنسی و وضعیت عاطفی، بدشکلی های جسمی منجر شود  (6). بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید به علت درد ، خستگی و  محدودیت حرکت  ممکن است دچار اختلال در عملکرد جسمانی  و “ناتوانی”  شوند (10) . بر طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت (WHO)[3] ، “ناتوانی” به صورت محدودیت  قابلیت های فرد (مثل  حرکت ، مراقبت های شخصی ، برقراری ارتباط ، رفتار) میباشد. برخی ناتوانی را به عنوان یک تجربه چند وجهی  و پیچیده که با زندگی فرد در هم می آمیزد ، تعریف کرده اند. شدت آمیختگی ناتوانی در زندگی فرد تحت تاثیر سه عامل موثر بر ناتوانی شامل اثرات وضعیت ایجاد کننده ناتوانی ،  برداشت های دیگر از ناتوانی و میزان نیاز فرد به استفاده از منابع میباشد. تخمین زده  میشود که   54 تا   60 میلیون فرد ناتوان در ایالات متحده امریکا وجود داشته باشد.انتظار می رود که تعداد این افراد ، در اثر افزایش میزان بقای بیماران مبتلا به بیماری های مزمن  ، افراد دچار ناتوانی در مراحل اول زندگی و افرادی که دچار صدمه شدید  شده اند ، افزایش پیدا کند(2).

 

با توجه به  تاثیرات منفی و  عوارض بیماری آرتریت روماتوئید ، باید به دنبال راهی برای کنترل عوارض و ناتوانی ناشی از این بیماری  بود. بررسی ها نشان داد “خودمراقبتی” یکی از روش های  کنترل عوارض بیماری های مزمن (مانند آرتریت روماتوئید)  و ناتوانی ناشی از آن  میباشد (1و 11) . هم چنین  از آنجا که  بیماری مزمن نیازمند مراقبت مزمن میباشد، در این راستا  بسیاری معتقدند به منظور ساماندهی این بیماران و تسهیل کارها، باید مراقبت ها توسط خود افراد انجام گیرد (12). مفهوم “مراقبت از خود” اولین بار توسط اورم مطرح و در سال 1959 انتشار یافت  (6). طبق تعریف اورم مراقبت از خود رفتارهای آموخته شده ای هستند که شخص برای حفظ یا ارتقای زندگی ، سلامتی و خوب بودن و پیشگیری و درمان انجام میدهد. (13و 14 ).خود مراقبتی شامل برخورد با نیازهای اساسی انسان و حفظ فعالیت های  مرتبط با سلامتی و حفظ زندگی میباشد. مراقبت از خود هدفمند است  و در تمامیت ساختاری انسان ،کارکرد و تکامل او سهیم است  (14و 15 و 16).خود مراقبتی یک جزء مهم از کنترل بیماری  بوده و فرایندی نسبی است که رفتارها و انتخاب های هدفمندی را به همراه داشته و منعکس کننده نگرش و دانش هر فرد  میباشد (17). مراقبت از خود “در بیماری های مزمن ، روی بررسی و کنترل علایم بیماری ، پذیرش رژیم درمانی ، حفظ شیوه زندگی سالم ،کنترل تاثیر بیماری روی عملکرد روزانه ، عواطف و روابط اجتماعی دلالت میکند  اصل مهم در مراقبت از خود، مشارکت و قبول مسئولیت از طرف خود بیمار است (11). قوی ترین بعد تئوری پرستاری اورم ارائه خود مراقبتی به عنوان اولویت برای افراد در سطوح گوناگون سلامتی می باشد و بیمار بطور فعال در خود مراقبتی اش شرکت میکند (18).

 

یکی از بخش های مهم برنامه های کنترل بیماری های مزمن (مانند آرتریت روماتوئید )و کمک به بیماران برای سازگاری با شرایط مزمن بیماری ، توجه به “میزان  توانمندی بیمار”  برای  اجرای رفتارهای مناسب  “مراقبت از خود” میباشد   (19 ) .در این راستا   داشتن “توان

 خودمراقبتی ” یکی از ضروریات خودمراقبتی  می باشد( 20) از آنجا که تئوری خودمراقبتی اورم یکی از کامل ترین تئور ی های خودمراقبتی است (21) ، میتواند  برای ارائه دهندگان مراقبت در کمک به بیماران جهت ارزیابی و ارتقای  توان خود مراقبتی و تعیین عوامل مرتبط  مفید باشد(22).”توان خود مراقبتی” شامل توانایی افراد برای انجام دادن فعالیت های مراقبت از خود میشود. به عبارت دیگر توانایی است که شخص برای ایجاد تعادلی بین توانایی های خود و نیاز های موجود برای مراقبت ،کسب مینماید (13). به عبارتی توان خود مراقبتی شامل یک سری از توانایی های پایه از قبیل ادراک و حافظه ،یک سری از توانایی های شناخت و انجام دادن یک سری تمایلات که بر اهداف تاثیر گذار بوده و یک سری از ارزش ها و توانایی ها با  جهت یابی های  قابل ملاحظه می باشد (18). منظور از توان خودمراقبتی مجموعه ای از اطلاعات ،تمایل به خودمراقبتی و مهارت خودمراقبتی و توانایی درک و شناخت این فعالیت ها  در جهت حفظ سلامتی است (15و 16 و  23و و 24). توان خود مراقبتی برای بیماران ضروری است تا سطحی از سلامتی را حفظ کنند و آنها را قادر سازد علاوه بر اینکه  زندگی شخصی رضایت بخشی داشته باشند ، نقش های قابل ملاحظه ای نیز  در جوامع شان به عنوان شهروند ایفا کنند (18 و 25و 26 و 27 ). مطالعات نشان داده است که بیش از نصف بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید  ده سال پس از آغاز بیماری شان قادر به کارکردن نیستند .با این حال اخیرا با بهره گرفتن از درمان های جدیدتر و مداخله درمانی در مراحل زودرس تر بیماری ،افزایش کارآیی و کاهش میزان غیبت از کار گزارش شده است (28). توان خودمراقبتی تحت تاثیر سن ، جنس ، وضعیت تکاملی ، وضعیت سلامتی ، تجربیات زندگی ، آگاهی های اجتماعی –فرهنگی ، عوامل سیستم مراقبت از سلامت  مثل تشخیص های پزشکی و چگونگی درمان ، الگوی زندگی ، عوامل خانوادگی ، عوامل محیطی و منابع در دسترس  میباشد. البته در کنار عوامل فوق وضعیت سلامت بیمار و  عواملی مانند ناتوانی ، آسیب و صدمه و بیماری ،”توان خود مراقبتی”را متاثر مینماید و باعث ایجاد نیازهای اضافی دیگری در مورد مراقبت از خود می شوند. طبق اظهارات اورم در جوامع و شرایط مختلف ، علاوه بر عوامل فوق الذکر فاکتورهای جدیدی نیز  شناسایی  میشوند که بر توان خودمراقبتی میتوانند تاثیر گذار باشند ( 29و 30و 31).

 

در مطالعات مختلف یافته های  متفاوتی درباره میزان توان خودمراقبتی و عوامل مرتبط  با توان خودمراقبتی  در بیماران آرتریت روماتوئید گزارش شده است.در زمینه  ارتباط بین  توان خودمراقبتی و ناتوانی نیز به نظر  میرسد “ناتوانی” بیمار ممکن است روی ”  توان مراقبت از خود” در بیماران  آرتریت روماتوئید تاثیرگذار باشد (6).  در مطالعه  تُکِم و همکاران  در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید درترکیه ، توان  خود مراقبتی بیماران در سطح متوسط بود و  بین ناتوانی و توان مراقبت از خود ارتباط وجود داشت، بطوریکه  هرچه میزان ناتوانی بالاتر ، توان خودمراقبتی پایین تر بوده وبررسی عوامل مرتبط با خودمراقبتی نشان  داد توان خود مراقبتی در مردان  و  در افراد با تحصیلات دانشگاهی بهتر از دیگر بیماران بوده است (18). در مطالعه ای دیگر در ترکیه توسط اُوایولو و همکاران ،  میزان  توان  خود مراقبتی بیماران  آرتریت روماتوئید ضعیف گزارش شد و بین ناتوانی و توان مراقبت از خود ارتباط وجود داشت بطوری که با افزایش  سطوح ناتوانی بیماران ، میزان توان  خود مراقبتی آنها کاهش یافت   اما  هیچ رابطه قابل ملاحظه ای بین متغیر های فردی -اجتماعی و توان خود مراقبتی وجود نداشت (6). یافته های  َالینجِر و همکارانش  در آمریکا حاکی از سطح متوسط یا بالایی از توان مراقبت از خود در بیماران آرتریت روماتوئید بود  و بین  ناتوانی و توان مراقبت از خود هیچ ارتباطی وجود نداشت و  سطح  تحصیلات و طول مدت بیماری دو عامل مرتبط با توان خودمراقبتی بود (32).

 

از آنجا که در سال های اخیر محافظت ، نگهداری و بهبود سلامت به درمان بیماری پیشی گرفته است.بنابر این  در این راستا ، نقش پرستار بیشتر در جهت گسترش خودمراقبتی و شناسایی  عوامل  موثر و مرتبط  و پیش بینی کننده  توان خودمراقبتی  متمرکز گردیده است که  در نهایت  باعث ارتقای توان خودمراقبتی  ، بهبود و تسهیل  اجرای برنامه خودمراقبتی ، ارتقای  سطح سلامت و در نتیجه بهبود کیفیت زندگی   میشود (6).پرستاران با توجه به نقش های گسترده شان ،میتوانند بیشترین تاثیر گذاری را در شناسایی سطح توان خودمراقبتی و عوامل مرتبط داشته باشند (33). پرستاران در مواجهه با بیماران با توجه به تاثیر بیماری بر توانایی فرد در انجام کارهای روزمره زندگی ، میزان توان خودمراقبتی آنان را سنجیده و کمبودها را تشخیص داده و نیاز سنجی مینمایند (30). سپس توانایی بیماران در برآورده کردن نیاز های مراقبت از خود را ارزیابی نموده و   سپس با توجه به توانایی ها و محدودیت های بیمار ، یکی از سیستم های جبرانی کامل ، جبرانی نسبی و سیستم حمایتی –آموزشی را در طرح برنامه مراقبتی به کار میبرند (15و 34) . هم چنین  پرستاران هنگامی  که از بیمارانی که سابقه ناتوانی دارند یا اخیرا دچار ناتوانی شده است ،مراقبت می کنند، باید از مفهوم ناتوانی برای فرد و اثرات آن بر زندگی ،احساس خوب بودن در حال حاضر و آینده ، توانایی مشارکت در مراقبت از خود ،کنترل بر خود و توانایی دریافت مراقبت های بهداشتی و غربالگری آگاه باشند.مدیریت پرستاری ، از مرحله بررسی  تا ارزشیابی مداخلات پرستاری باید از نظر اطمینان از تغییرات ضروری برای ارائه مراقبت های یکسان به افراد ناتوان مورد ارزیابی قرار گیرد. علاوه بر این پرستاران و سایر ارائه دهندگان خدمات ، باید روش های انجام کار و تسهیلات موجود را برای اطمینان از اینکه نیازهای افراد دچار ناتوانی به خوبی مورد توجه قرار گرفته است  را بررسی کنند(2).

 

در افراد  مبتلا به بیماری های مزمن مانند آرتریت روماتوئید ، توجه به ” توان خودمراقبتی ”  و تعیین عوامل مرتبط به د لیل  باری كه عدم توانایی آنان در خودمراقبتی  برا ی نظام بهداشتی-درمانی خواهد داشت ، امری ضرور ی به نظر می رسد (35). از آنجا که یکی از اهداف مهم در کنترل بیماری های مزمن، توانمندسازی بیماران در انجام خودمراقبتی است، (36) ، عامل کلیدی در مدیریت موفق بیماری آرتریت روماتوئید ، تشویق و ترغیب و آموزش بیماران جهت شناخت رفتارهای خودمراقبتی صحیح و مناسب می باشد.به عبارتی با رعایت رفتارهای صحیح خودمراقبتی علایم بیماری تخفیف می یابد و سلامت بیماران آرتریت روماتوئید میتواند حفظ و ارتقا داده شود (37).

 

با توجه به مزمن بودن بیماری آرتریت روماتوئید ، بستری شدن های مکرر در بیمارستان و مشکلات جسمی ، عاطفی و اجتماعی تحمیل شده به وسیله این بیماری به بیمار و خانواده اش و  نیز بار مالی هنگفتی که این بیماری و عوارض آن بر اقتصاد کشور تحمیل میکند و نیز  از آنجا که میزان توان خودمراقبتی میتواند متاثر از فرهنگ و فضایی باشد که در آن زندگی میکنیم و با بررسی های انجام شده بنظر میرسد تاکنون تحقیقی  در ایران و استان گیلان دررابطه با بررسی ارتباط وضعیت ناتوانی با توان خودمراقبتی و عوامل مرتبط با آن  در بیماران آرتریت روماتوئید ، انجام نشده و  اطلاعی از میزان توان خودمراقبتی و عوامل مرتبط با آن  در بیماران آرتریت روماتوئید در دست نیست ، لذا ما بر آن شدیم تا با بررسی و ارزیابی توان خود مراقبتی  و  شناسایی عوامل موثر در این ارتباط  تصویر شفافی از وضعیت و میزان توان خودمراقبتی بیماران بدست آورده  و  بتوانیم در آینده  در جهت طراحی و برنامه ریزی مداخلات آموزشی موثر و  انتخاب روش های درمانی – مراقبتی و برقراری سیستم های توانبخشی  بهتر در  راستای بهبود توان خودمراقبتی بیماران آرتریت روماتوئید گردیم. نتایج و اطلاعات  این پژوهش میتواند به عنوان پایه ای برای پژوهش های بعدی به منظور  توانمند سازی  در انجام خودمراقبتی و تدوین و اجرای آموزش های صحیح و برنامه ریزی شده در جهت ارتقای سطح توان خودمراقبتی بیماران باشد.

 

1rheumatoid Arthritis

 

2  Community oriented   program for control of rheumatic disease

 

[3] World  health organinization

 

self care [4]

 

[5]Tokem

 

Ovayolu

 

[7]Ailinger

دانلود متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته پرستاری

 

گرایش : مراقبت ویژه نوزادان

 

عنوان : مقایسه تأثیر دو روش قنداق کردن و ساکاروز خوراکی بر میزان درد  ناشی از تعبیه لوله بینی- معدی در نوزادان نارس: کارآزمایی بالینی طرح متقاطع

 

 

 

دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی  درمانی تبریز

 

دانشکده پرستاری و مامایی

 

 

 

 

 

پایان نامه :

 

جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد پرستاری مراقبت ویژه نوزادان

 

 

 

 

 

عنوان:

 

مقایسه تأثیر دو روش قنداق کردن و ساکاروز خوراکی بر میزان درد  ناشی از تعبیه لوله بینی- معدی در نوزادان نارس: کارآزمایی بالینی طرح متقاطع

 

 

 

 

 

استاد راهنما:

 

مهناز جبرائیلی

 

 

 

اساتید مشاور:

 

آلهه سیدرسولی                                               دکتر مرتضی قوجازاده

 

 

 

 

 

اسفند ماه 1392

 

 

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

 

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

 

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

 

 

فهرست :

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول:

1 – 1 عنوان پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 1

2 – 1 زمینه پژوهش  ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 1

3 – 1 هدف کلی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 5

4 – 1 اهداف اختصاصی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 5

5 – 1 فرضیات پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 5

6 – 1 پیش فرض­های پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6

7 – 1 اهداف کاربردی پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6

8 – 1 تعریف واژهای اختصاصی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 7

فصل دوم:

پیشینه­های نظری پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 10

A) چارچوب پنداشتی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 10

1 – 2 درد …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 10

1 – 1 -2 نوزاد نارس و درد …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 12

2 – 1 -2 فیزیولوژی درد ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 13

3 – 1 -2 ارزیابی درد ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 15

4 – 1 -2 نشانه­ های درد ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….17

5 – 1 -2 عوارض درد ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 20

6 – 1 -2 ابزارهای سنجش درد …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 21

2 – 2 پروسیجر دردناک …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..23

1 – 2 -2 جایگذاری لوله بینی ـ معدی …………………………………………………………………………………………………………………………………… 24

3 – 2 روش­های تسکین درد ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 24

1 – 3 – 2 روش­های دارویی تسکین درد ……………………………………………………………………………………………………………………………… 25

1 – 3 – 2 روش­های تسکین درد غیر دارویی …………………………………………………………………………………………………………………….. 27

الف) روش­های حسی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 29

الف – 1) ساکارز …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..31

ب) روش­های محیطی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 33

ج) روش­های رفتاری ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 34

ج – 1) قنداق کردن ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 35

B) بر مطالعات انجام شده ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 39

فصل سوم:

1 – 3 روش ­پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 45

2 – 3 نوع ­پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 45

3 – 3 جامعه  ­پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 46

4 – 3 محیط ­پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 46

5 – 3 نمونه  ­پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 46

6 – 3 حجم نمونه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 47

7 – 3 روش نمونه گیری …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 47

8 – 3 معیارهای ورود به مطالعه………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 48

9 – 3 معیارهای خروج از مطالعه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 49

10 – 3 ابزارها و روش جمع­آوری اطلاعات…………………………………………………………………………………………………………………………….. 49

11 – 3 اعتبار علمی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 52

12 – 3 اعتماد علمی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 52

13 – 3 روش انجام پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 53

14 – 3 روش تجزیه وتحلیل آماری …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 55

15 – 3 فلوچارت کار آزمایی بالینی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 56

16 – 3 ملاحظات اخلاقی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….57

فصل چهارم:

1 – 4 یافته­ های پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………. 58

فصل پنجم:

1 – 5 تفسیر یافته ها………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 83

2 – 5 نتیجه گیری نهایی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 87

3 – 5 کاربرد یافته­ های  ­پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 88

4 – 5 حیطه بالینی و  ­پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 88

5 – 5 حیطه مدیریت پرستاری……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 88

6 – 5 پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 89

7 – 5 محدودیت ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 90

فهرست منابع ……………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………… 91

 

 

 

 

فهرست جداول:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1- 4 توزیع فراوانی و درصدی مربوط به برخی متغیرهای دموگرافیک  …………………………………………… 60

2- 4 آمار توصیفی مربوط به برخی متغیرهای دموگرافیک نوزادان  ………………………………………………… 61

3- 4 توزیع فراوانی و درصدی مربوط به نمره درد نوزادان دو دقیقه قبل از جایگذاری  …………………….. 62

4- 4 توزیع فراوانی و درصدی مربوط به نمره درد حین جایگذاری  ………………………………………………… 63

5- 4 توزیع فراوانی و درصدی مربوط به نمره درد پنج دقیقه بعد از جایگذاری  …………………………………64

6- 4 آمار توصیفی مربوط به نمره درد جایگذاری لوله بینی ـ معدی در روش قنداق کردن…………………. 71

7- 4 آمار توصیفی مربوط به نمره درد در روش ساکارز خوراکی……………………………………………………… 72

8- 4 آمار توصیفی مربوط به نمره درد در روش روتین…………………………………………………………………… 73

9- 4 آمار توصیفی مربوط به نمره درد دو دقیقه قبل از سه اقدام…………………………………………………….. 75

10- 4 آمار توصیفی مربوط به نمره درد حین سه اقدام……………………………………………………………………. 76

11- 4 آمار توصیفی مربوط به نمره درد پنج دقیقه بعد از سه اقدام………………………………………………….. 77

12- 4 آمار توصیفی مربوط به دامنه تغییرات نمره درد……………………………………………………………………. 78

13- 4 مقایسه دامنه تغییرات نمره درد………………………………………………………………………………………….. 79

 

 

 

 

فهرست نمودار ها و پیوست ها:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1 – 4 نمودار ستونی نمره درد حین اولین جایگذاری……………………………………………………………………… 65

2 – 4 نمودار ستونی نمره درد حین دومین جایگذاری…………………………………………………………………….. 66

3 – 4 نمودار ستونی نمره درد حین سومین جایگذاری…………………………………………………………………… 67

4 – 4 نمودار میانگین نمره درد در زمان های مختلف ارزیابی در گروه اول……………………………………….. 68

5 – 4 نمودار میانگین نمره درد در زمان های مختلف ارزیابی در گروه دوم………………………………………. 69

6 – 4 نمودار میانگین نمره درد در زمان های مختلف ارزیابی در گروه سوم……………………………………… 70

7 – 4 نمودار میانگین نمره درد در زمان های مختلف ارزیابی در گروه­های مورد ارزیابی……………………. 74

پرسش نامه دموگرافیک

ابزار جمع آوری داده ها

فرم رضایت نامه

مقالات

کتاب

صورت جلسه دفاع

عنوان پژوهش

 

مقایسه تأثیر دو روش قنداق کردن و ساکاروز خوراکی بر میزان درد  ناشی از تعبیه لوله بینی- معدی در نوزادان نارس: کارآزمایی بالینی طرح متقاطع

 

 

 

2 – 1 زمینه پژوهش

 

سالانه حدود 13 میلیون نوزاد پره­ترم در کل دنیا متولد می شود (1). با توجه به افزایش پیشرفت ها در دو دهه اخیر، بقاء نوزادان کم وزن و نوزادانی که زندگی شان وابسته به درمان های پزشکی و بستری طولانی مدت است، در حال افزایش می باشد (2) که موجب قرار گرفتن آنها در معرض پروسجرهای دردناک می­ شود (3, 4)، به طوری که هر نوزاد در 14 روز اول بستری به طور متوسط 115 پروسیجر دردناک را تجربه می کند که 16 پروسیجر به ازای هر روز بستری در بیمارستان می باشد (5).

 

درک درد در نوزادی که فاقد تجربه کافی و مهارت های کلامی است یک درک نامفهوم می باشد. نوزادان درد را به صورت تغییرات پیچیده رفتاری و فیزیولوژیکی درک می­ کنند و آن را به صورت برانگیختگی و به هم ریختن تطابق با محیط و تغییر در شاخص های حیاتی نشان می دهند.گریه کردن و تغییرحالت­های صورت شایع­ترین نشانه های ظاهری درد می­باشند (6).

 

درد تجربه­­ی پویایی است که اغلب مفید بوده ولی اثرات جانبی نیز دارد و در طولانی مدت می تواند تغییر در پاسخ به تجربه دردناک مشابه ایجاد کند. سابق اعتقاد بر این بود که نوزادان بخاطر میلینیزاسیون ناکافی اعصاب حسی و نارس بودن گیرنده های درد قادر به حس درد نیستند. تحقیقات نشان داده است که تقریبا از هفته 26 حاملگی، سیستم های فیزیولوژیک جنین به حدی رسیده اند كه قادر به احساس درد می باشند، بنابراین حتی جنین نیز درد را حس می كند. شواهد اخیر نیز نشان داده است که شیرخواران ترم و نارس از بدو تولد به طور آناتومیکی و فیزیولوژیکی (عملکردی) قابلیت پاسخگویی به محرکهای دردناک را دارند شیرخواران از جمله نوزادان درد را مشابه و احتمالاً شدیدتر از کودکان بزرگتر و بزرگسالان تجربه می­ کنند. آن­ها همچنین در معرض خطر عوارض جانبی رفتاری و تکاملی طولانی مدت درد قرار دارند اگرچه تاکنون توجه کافی برای تسکین درد در دوران اولیه زندگی نشده است (7).

 

نوزادان درد را نسبت به شیرخواران، کودکان و بزرگسالان بیشتر درک می­ کنند و این حساسیت بیش از حد در نوزادان نارس بیشتر دیده می شود. شواهد گوناگونی وجود دارد که نشان می­دهد قرار گرفتن در معرض دردهای تکراری و طولانی موجب تغییرات تکاملی و رفتاری می گردد (3, 5).

 

مطالعات نشان داده است که حوادث دردناک و استرسهای متعدد در نوزادان نارس نه تنها باعث تغییرات حاد مانند اسیدوز، عدم هماهنگی تنفسی و پنوموتوراکس، کاهش اکسیژن، افزایش دی اکسید کربن و افزایش قند خون می­ شود بلکه ممکن است باعث تغییرات ساختمانی و عملی دا ئم در نوزاد شود (8)، بنابراین پیشگیری یا درمان درد در نوزادان و خصوصاً نوزادان پره ترم به دلایل بالینی و اخلاقی ضروری است (5).

 

جایگداری لوله بینی ـ معدی یک پروسیجر دردناک در بزرگسالان و به صورت مشابه در نوزادان بوده و در نوزادان نارس درجاتی از درد و عدم راحتی را ایجاد می کند، به طور متوسط میزان درد ناشی از تعبیه لوله بینی ـ معدی در نوزادان نارس بر اساس نمایه سنجش درد نوزادان نارس (PIPP) نمره 9 است (9, 10). این پروسیجر یکی از مکررترین کارهای انجام شده در بخش نوزادان بوده (10) و از بین بیست پروسیجر شایع دردناک، پنجمین رتبه را دارا می باشد (9, 11).

 

کنر (2004) می نویسد: درد به عنوان پنجمین علامت حیاتی بوده و ارزیابی آن بایستی همزمان با کنترل علایم حیاتی صورت بگیرد (12). در حال حاضر در تعبیه لوله بینی ـ معدی نه تنها میزان درد ارزیابی نمی شود، بلکه هیچ اقدام تسکینی هم در این راستا انجام نمی شود. جهت کاهش درد در بخش مراقبت های ویژه از دو روش دارویی و غیر دارویی استفاده می شود. استفاده از مسکن ها جهت تسکین درد در نوزادان به دلیل تاثیر ناچیز و عوارض جانبی بالقوه مورد تردید می باشد بعلاوه در صورت استفاده از مسکن های دارویی به دلیل خصوصیات فیزیولوژیکی نوزادان و مخصوصا نوزادان نارس باید نهایت احتیاط رعایت شود. روش های غیر دارویی تسکین درد نه تنها قابل دسترس، ارزان و بدون نسخه می باشد بلکه نوزادان این روش ها را بهتر از سایر روش ها تحمل می کنند (1, 6).

 

روش های غیر دارویی تلاش می کند تا با ارتقاء و سازمان دهی اقدامات در سه حیطه: 1.تحریکات حسی (تکان دادن، صحبت کردن با نوزاد، ماساژ، موزیک ملایم،ساکارز خوراکی، مکیدن غیر مغذی و مراقبت های خوشه ای)، 2.ارتقاء محیط (کاهش سطح نور، خاموش کردن الارم دستگاه ها، محدود کردن زنگ تلفن ها، ارام بستن در انکوباتور ها، محدود کردن گذاشتن وسایل بر روی انکوباتور ها، پوشاندن انکوباتور و بحث های گروهی به دور از محدوده تخت نوزاد) و 3. مداخلات رفتاری (فراهم ساختن محیط اشیانه مانند، قنداق کردن، حالت فلکشن و قرار دادن نوزاد در حالت جنینی) از درد و گسیختگی رفتاری در نوزادان پیشگیری کند (12).

 

ساکارز خوراکی یکی از روش های حسی  غیردارویی می باشد. تاثیر تسکینی ساکارز در حدود 10 دقیقه طول می­کشدکه اوج اثر آن در حدود 2 دقیقه پس از دادن ساکارز می باشد. ساکارز گیرنده های مزه شیرین زبانی را تحریک و موجب آزاد سازی اوپیوئید اندوژنوس می شود، همچنین از طریق گیرنده های اوپیوئیدی روی زبان تاثیر تسکینی خود را ایجاد می کند. در 45 مطالعه تأثیر و سالم بودن اثر ساکارز در کاهش درد نوزادان ثابت شده است (1, 13). نتایج مطالعه Cullough و همکاران (2008) در رابطه با تاثیر ساکاروز خوراکی بر درد ناشی از جایگذاری لوله بینی ـ معدی نشان داد میزان گریه نوزاد در گروهی که ساکاروز دریافت کرده بودند در مقایسه با آب استریل کاهش یافته بود (10).

 

یکی دیگر از روش های غیر دارویی قنداق کردن است که جزء مداخلات رفتاری در نوزادان می باشد. مطالعات محدودی تاثیر قنداق کردن به عنوان یک مداخله رفتاری را بر میزان درد  مورد بررسی قرار داده اند. در مطالعه­ Campos و همکاران (1998) قنداق کردن درد نوزاد را پس از خونگیری کاهش داده بود (14). مطالعاتO’Sullivan  و همکاران (2010)،Huang  و همکاران (2004) و Fearon و همکاران (1997) نشان داد که بازگشت ضربان قلب و اشباع اکسیژن خون شریانی به مقادیر اولیه پس از پروسیجر دردناک در نوزادانی که قنداق شده بودند، در مدت زمان کوتاهتری صورت گرفته است (13, 15, 16). همچنین مطالعه­ Van Sleuwenو همکاران (2007) نشان داد که قنداق کردن نوزاد حین انجام رویه دردناک باعث می شود نوزاد کمتر درد را احساس کند (17). نتایج مطالعات Huang و همکاران (2004) و Van Sleuwen و همکاران (2007) همچنین نشان دادند که قنداق کردن بر شاخص های رفتاری بعد از محرک دردناک نیز موثر بوده است (15, 17).

 

با توجه به مباحث ذکر شده و بیان این مهم که هم روش های حسی و هم روش های رفتاری موجب کاهش درد در نوزادان می­ شود اما مطالعات کمی به مقایسه اثر بخشی روش­های رفتاری و حسی پرداخته اند، نتایج مطالعه Liaw و همکاران (2011) در این رابطه نشان داد که  محرک رفتاری در مقایسه با محرک حسی علاوه بر تسکین درد موجب ثبات بیشتردر علایم فیزیولوژیک و رفتاری می شود (1).

 

با توجه به انجام مطالعات مختلف در ایران تنها 32 درصد از پرستاران شاغل در مورد فیزیولوژی، علایم و نشانه های درد آگاه بوده و فقط 7/7 درصد در مورد سنجش درد در کودکان شناخت داشتند (18). بنابراین انجام چنین مطالعاتی نه تنها موجب توجه کادر پرستاری به موضوع درد در نوزادان نارس می­ شود بلکه باعث شناخت و آزمون روش های تجربی، آسان و در دسترس در کنترل درد رویه های دردناک در نوزادان می شود. هم چنین با توجه به اینکه تعبیه لوله بینی ـ معدی در نوزاد نارس جهت درمان های متفاوت یک امر ضروری است، و بر اساس منابع موجود این رویه در نوزادان یک تجربه دردناک است. و بر اساس تجارب بالینی پژوهشگر در حال حاضر هیچ گونه اقدامی جهت تسکین درد نوزادان به هنگام جایگذاری آن صورت نمی­گیرد. هم چنین مطالعات انجام شده در این زمینه هم بسیار محدود بوده و اطلاعات ناکافی در مورد میزان اثر بخشی روش های حسی و رفتاری بر تسکین درد نوزادان وجود دارد؛ لذا انجام این مطالعه با هدف مقایسه تأثیر دو روش قنداق کردن و ساکاروز خوراکی بر میزان درد  ناشی از تعبیه لوله بینی ـ معدی در نوزادان نارس ضروری دانسته شد. امید است با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق از مشکلاتی مانند دردهای مزمن و ایجاد آستانه دردی پایین در نوزادان و مشکلاتی مانند نقص در تعامل با والدین پیشگیری شود و باعث کاهش اثرات بد ناشی از درد های تسکین نیافته بر روی رشد جسمی و تکاملی نوزاد شود.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 15

 

مبانی نظری پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 15

 

بر مطالعات انجام یافته ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 15

 

مطالعات انجام شده در ایران ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 15

 

مطالعات انجام شده در جهان…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 16

 

فصل سوم: روش­ پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 21

 

نوع پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 22

 

جامعه پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 22

 

ویژگی های افراد واردشده در مطالعه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 22

 

روش نمونه گیری و حجم نمونه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 22

 

روش گردآوری داده­ ها ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 23

 

ابزار گردآوری داده ها ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 24

 

روش تجزیه و تحلیل داده­ ها ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 25

 

مکان و زمان مطالعه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 25

 

محدودیت­ های پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 26

 

ملاحظات اخلاقی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 26

 

تعریف واژه ها ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 26

 

فصل چهارم: یافته ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 29

 

فصل پنجم: بحث، نتیجه ­گیری و ارائه پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 37

 

بحث ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 38

 

 

نتیجه گیری ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 43

 

ارائه پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 44

 

منابع ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 45

 

 

 

فهرست جداول:

 

جدول 4-1مقایسه جنس و سطح تحصیلات در گروه مبتلا به آکنه و غیرمبتلا به آکنه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 30

 

جدول 4-2 مقایسه سن، میانگین وزن و میانگین قد در گروه مبتلا به آکنه و غیرمبتلا به آکنه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 31

 

جدول 4-3 مقایسه فراوانی هریک از مزاج­ های نه ­گانه جبلّی در گروه مبتلا به آکنه و غیرمبتلا به آکنه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 31

 

جدول 4-4 درصد کیفیات چهارگانه در مزاج ذاتی در گروه مبتلا به آکنه و غیرمبتلا به آکنه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 32

 

جدول 4-5 میانگین تعداد علائم سوءمزاج معده در گروه مبتلا به آکنه و غیرمبتلا به آکنه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 32

 

جدول 4-6 میانگین تعداد علائم سوءمزاج کبد در گروه مبتلا به آکنه و غیرمبتلا به آکنه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 33

 

جدول 4-7 میانگین تعداد علائم سوءمزاج رحم و تعداد روزهای عادت ماهیانه در گروه مبتلا به آکنه و غیرمبتلا به آکنه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 34

 

جدول 4-8 میانگین تعداد علائم غلبه اخلاط در گروه مبتلا به آکنه و غیرمبتلا به آکنه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 34

 

جدول 4-9 مقایسه میانگین دریافت ­های غذایی، فعالیت بدنی و دفعات استحمام در گروه مبتلا به آکنه و غیرمبتلا به آکنه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 35

 

جدول 4-10 فراوانی گروه های خونی در گروه مبتلا به آکنه و غیر مبتلا به آکنه

 

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..36

 

جدول 4-11 مدل رگرسیون چندگانه عوامل مؤثر بر روی آکنه

 

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..36

 

 

 

پیوست ها:

 

الف) پرسشنامه سنجش اطلاعات دموگرافیک ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 48

 

ب) پرسشنامه سنجش مزاج جبلّی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 49

 

ج) پرسشنامه سنجش سوءمزاج اندام­ ها ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 55

 

د) پرسشنامه سنجش غلبه اخلاط ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 57

 

 

 

فصل اوّل: مقدّمه و بیان مسأله

 

1-1 مقدّمه

 

• آکنه

  • تعریف و شیوع آکنه

آکنه یکی از شایعترین بیماریهای پوستی مناطق توسعه یافته جهان است که تعداد زیادی از جمعیت جهان در طول زندگی خود به آن مبتلا می­ شوند. (Kornelia Szabo, 2011) آکنه ولگاریس عارضه ­ای چندعاملی است و معمولا اثرات آزاردهنده روانی- اجتماعی دارد و حدود 40 میلیون نفر در آمریکا به آن مبتلا هستند. و بیشتر این افراد، نوجوانان و جوانان هستند. (Yetunde Olutunmbi, 2008) بیش از 85% نوجوانان دچار این عارضه می ­شوند و از نظر جنس، دختران بیش از پسران به آن مبتلا می ­گردند. و قریب 100% افراد در مقاطعی از زندگی خود، آن را تجربه کرده­ اند. ازطرفی هرچه شدت آکنه بیشتر می شود اثرات منفی آن بر روی کیفیت زندگی بیشتر است. (Megha Kataria Arora, 2011)

 

• علل بروز آکنه

مکانیزم بیماری­ زایی آکنه هنوز کامل مشخص نیست؛ اما اعتقاد بر این است که مرتبط با ترشّح زیاد از غدد سباسه، کراتینه شدن فولیکولی بیش ازحد، کلونی شدن باکتری p acne و التهاب می باشد.(Yetunde Olutunmbi, 2008) همچنین بررسی بیش از 1000 مطالعه نشان داد که سطوح تستوسترون، پروژسترون، فاکتور رشد شبه انسولینی و گلوکوکورتیکوئید سرم در افراد مبتلا به آکنه بالاتر از سطوح این هورمونها در افراد سالم است و سطوح استروژن پایین­ تر است. (Megha, 2011Kataria Arora) یک مطالعه آینده نگر بر روی 60 بیمار مبتلا به آکنه شدید نشان داد که سطوح کلسترول تام، LDL کلسترول، تستوسترون و پرژسترون در بیماران مبتلا به آکنه بالاتر از افراد سالم و سطوح استروژن و HDL کلسترول پایین­ تر است. (Megha Kataria Arora, 2010)

 

• درمان آکنه

درمان آکنه شامل موارد گسترده هورمونی و غیرهورمونی است. انتخاب روش مناسب، بستگی به شرایط فرد مبتلا ازجمله شدّت و نوع آکنه، وضعیت پزشکی فرد، نوع ترجیحی درمان (خوراکی یا موضعی) و سابقه هورمونی و غدد درون­ریز فرد دارد. اگر فرد مبتلا اظهار می ­کند که بروز زائده ­ها با چرخه قاعدگی ارتباط نشان می­ دهد؛ باید علاوه بر درمان ­های معمول غیرهورمونی، از هورمون ­ها برای درمان موفقیت آمیز استفاده کرد. همچنین برای اثربخشی بیشتر داروهای غیرهورمونی، آن­ ها را با مواد هورمونی ترکیب می­ کنند. (Yetunde Olutunmbi, 2008)

 

گزارش ­ها نشان داده است که مصرف داروهای هورمونی می­ تواند عوارض مختلفی ایجاد نماید که برخی از آن ­ها عبارتند از: تهوّع، استفراغ، خونریزی، افزایش وزن و حساسیت زیاد سینه ­ها به لمس. در برخی موارد نیز عوارض شدیدتری ازجمله افزایش فشار خون و تشکیل لخته ­های خونی داخل عروق گزارش شده است. (Yetunde Olutunmbi, 2008)