وبلاگ

این رساله سعی شده تا از میان انبوه این داده های ضدّ و نقیض به رأی نسبتاً درست و مقبولی دست یافت. برای مثال در این رساله با تحقیق و جستجوی بسیار برای اولین بار ثابت شده که نویسنده این اثر برخلاف ادعای بسیاری از کاتبان و نیز محققان معاصر، مولانا عبدالوهاب العدنی بوده است.

در تصحیح این اثر از شیوه بینابین، كه هم قوّت اجتهاد شیوه التقاطی و هم احتیاط و دقت شیوه مبتنی بر نسخه اساس را یک جا دارد، استفاده گردید.  به علت تعدّد نسخه ها و برای آسانتر شدن کار تصحیح و ارجاع به نسخه بدل ها، تمامی نسخه ها پس از بررسی و تبارشناسی به سه گروه متمایز تقسیم گردید. چون در ارزش گذاری نسخه ها بر اساس سه عنصر قدمت، صحّت، و اصالت، اعتبار گروه اوّل(حاوی این هر سه عنصر) بیش از سایرین بوده، برای مقابله كامل، عمدتاً از نسخ این گروه، و از نسخ دو گروه دیگر در موارد اضطرار و برای رفع ابهام استفاده شد. بدین ترتیب نسخه اساس نسبی با 8 نسخه معتبر به صورت كامل، و با 15 نسخه دیگر به صورت موردی مقابله گردید.

مقدّمة مصحّح

“نظام الملك در وصیت نامه خویش نبشته است كه: علیكم بالهمّه فانّها تستتبع الجدّ و الجدّ لا یتأخّر عن الجدّ؛ همّت بلند را شعار خود سازید كه همّت، منشا جدّ است و هركجا جدّ و جهد سراپرده زد، دولت و اقبال در ظلّ او اقامت نمودند.”                                                          رضی‌الدّین ابوجعفر محمد نیشابوری(د598 ق.) در رساله مكارم اخلاق.

“وزیر نیك، پادشاه را نیكو سیرت و نیكو نام گرداند، و هر پادشاهی كه او بزرگ شده است و بر جهانیان فرمان داده است و نام او تا به قیامت به نیكی می برند، همه آن بوده اند كه وزیران نیک داشته اند.”

نظام الملك در سیر الملوك، فصل 41.

“كتابی دیگر به سبك و روش سیرالملوك و از همان قلم در باب خطرها و مسئولیتهای منصب وزارت به عنوان«نصایح(یا وصایای) نظام الملك» موجود است كه آنرا خطاب به فرزندش فخرالملك تهیه نمود … این كتاب از اوراقی كه از آن وزیر بزرگ یعنی نظام الملك باز مانده و از اخبار شفاهی كه نقل شده توسط مؤلف ناشناسی درحوالی قرن نهم هجری به هم گرد آورده شده و به نام فخرالدین حسن، یكی از احفاد نظام الملك از نسل دوازدهم اهدا گشته