وبلاگ

، بیان مسئله، ضرورت تحقیق، اهداف، سوالات و فرضیات، چارچوب مفهومی و پیشینه تحقیق می باشد. در فصل دوم ادبیات مربوط به کیفیت زندگی در قالب بیان تعاریف، رویکردها و مدل ها تشریح و بررسی شده است. در ضمن شاخص های مورد استفاده در تحقیقات مختلف کیفیت زندگی نیز ارائه شده است. فصل سوم شامل معرفی مختصری از منطقه مورد مطالعه است. این معرفی شامل موقعیت جغرافیایی، ویژگیهای محیطی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و سایر خصوصیات مرتبط با کیفیت زندگی در شهر نورآباد است. فصل چهارم در بر گیرنده ی یافته های تحقیق براساس چارچوب مفهومی و روش شناسی ارائه شده در فصول قبلی است. در این فصل نتایج بدست آمده از اعمال روش های مختلف مورد ارزیابی قرار گرفته است. در فصل پنجم نتایج بدست آمده از فصل چهارم به صورت تحلیلی مورد بحث قرار گرفته و به آزمون فرضیات تحقیق پرداخته شده و نهایتاً پیشنهاداتی جهت ادامه این تحقیق و اخذ نتایج بهتر ارائه شده است.

1-2- طرح مسئله:          

تئوریها و مطالعات تجربی کیفیت زندگی غالباً از جوامع غربی نشات گرفته اند. این مطالعات در کشورهای در حال توسعه به طور قابل توجهی کمیاب می باشند. همین طور، فاکتورهای عمده تاثیرگذار بر کیفیت زندگی افراد در شهرهای بسیاری از کشورهای در حال توسعه به طور واضح شناسایی نشده اند.

عموماً کیفیت زندگی در کشورهای در حال توسعه در سطح ملی و منطقه ای مطالعه شده است. هدف مطالعه کیفیت زندگی در سطوح ملی و منطقه ای عمدتاً مقایسه میان کشورها و مناطق و رتبه بندی آنها براساس شاخص های کیفیت زندگی می باشد. اما مطالعاتی که تغییرات کیفیت زندگی را در مقیاس های کوچکی همچون مقیاس های شهری و درون شهری نشان دهند، انگشت شمار هستند.

از طرف دیگر، روش قابل قبول جهانی برای مطالعه کیفیت زندگی شهری وجود ندارد. اگرچه اندازه گیری کیفیت زندگی با بهره گرفتن از شاخص های عینی یا شاخص های ذهنی امکان پذیر است، اما هر کدام محدودیت های خاص خود را دارند. بسیاری از مطالعات رابطه بین معرف های عینی و ذهنی کیفیت زندگی را مورد بررسی قرار داده اند. یافته های این مطالعات نشان می دهد که تناقض هایی در مورد

 وجود رابطه بین این معرف ها دیده می شود. هم چنین این مطالعات نتیجه ترکیب کیفیت عینی و ذهنی زندگی بر حسب حالت های چهار گانه کیفیت زندگی(شامل بهزیستی، ناهماهنگی، محرومیت و انطباق) را بررسی نکرده اند.

علاوه بر این، معرف ها و قلمروهای بسیار زیادی در رویکردهای عینی و ذهنی زندگی وجود دارد که می توانند برای سنجش کیفیت زندگی مورد استفاده قرار گیرند. نوع و تعداد معرف ها و قلمروهای مورد استفاده در مطالعات قبلی یکسان نیستند، زیرا اینها به شدت وابسته به هدف مطالعه، داده های در دسترس و ناحیه مورد مطالعه می باشند.

بنابراین بیان مسئله این تحقیق در فقدان مطالعات کیفیت زندگی در کشورهای در حال توسعه، فقدان دانش و آگاهی در مورد تغییرات کیفیت زندگی در مقیاس کوچک و فقدان مطالعات تجربی در مورد رابطه بین ابعاد عینی و ذهنی زندگی بر حسب حالات چهار گانه کیفیت زندگی خلاصه می شود.

1-3- ضرورت تحقیق:

سیاست گذاران و برنامه ریزان شهری در جستجوی کارآمدترین ابزارها برای بهبود زندگی شهروندان هستند. مرور ادبیات تحقیق نشان می دهد که توافق عمومی در میان محققان، سیاستگذاران و برنامه ریزان در خصوص نیاز به مطالعه کیفیت زندگی در نواحی شهری وجود دارد. این مطالعات اغلب وظایف کلیدی از قبیل آگاه کردن شهروندان، گروه های اجتماعی و سیاستگذاران از روندهای کیفیت زندگی را بر عهده دارند. نتایج مطالعات کیفیت زندگی می تواند به ارزیابی سیاست ها، رتبه بندی مکان ها، تدوین استراتژیهای مدیریت و برنامه ریزی شهری کمک کرده و درک و اولویت بندی مسائل اجتماع را برای برنامه ریزان و مدیران شهری به منظور ارتقای کیفیت زندگی شهروندان تسهیل سازد. همچنین یافته های کیفیت زندگی می تواند برای باز شناسی استراتژیهای سیاسی قبلی و طراحی سیاست های برنامه ریزی آینده استفاده شوند(Lee, 2008). علاوه بر این، مطالعات کیفیت زندگی می تواند به شناسایی نواحی مسأله دار، علل نارضایتی مردم، اولویت های شهروندان در زندگی، تاثیر فاکتورهای اجتماعی- جمعیتی بر کیفیت زندگی و پایش و ارزیابی کارایی سیاست ها و استراتژیها در زمینه کیفیت زندگی کمک کند. در این راستا سانتوس و مارتینز اشاره می کنند که مشارکت اجتماع محلی در مطالعات کیفیت زندگی می تواند پشتیبانی مهمی برای تعیین سیاست ها و اهداف بلند مدت باشد(Santos and Martins, 2007).

مطالعات کیفیت زندگی در شهرهای ایران به طور قابل توجهی کمیاب هستند. از این رو نیاز به ارزیابی و انتقال مفاهیم کیفیت زندگی که در کشورهای توسعه یافته شکل گرفته اند، به کشور ایران احساس می شود. این مسئله می تواند سهم بسزایی در پیشرفت مطالعات کیفیت زندگی و فواید زیادی برای برنامه ریزان شهری و سیاست گذاران داشته باشد.

در این مطالعه، هسته اصلی بررسی جنبه های ذهنی و عینی کیفیت زندگی در سطح محلات شهر نورآباد است. از این رو، این مطالعه تغییرات محلی کیفیت زندگی را آشکار خواهد ساخت و همچنین اطلاعاتی را فراهم می نماید که می تواند برای بهبود روش شناسی مطالعه کیفیت زندگی در نواحی شهری ایران و برنامه ریزی توسعه به منظور ارتقای کیفیت زندگی شهروندان شهر نورآباد مورد استفاده قرار گیرد.

1-4- اهداف تحقیق:

هدف اصلی این مطالعه سنجش کیفیت زندگی و ارزیابی تغییرات مکانی آن در سطح محلات شهر نورآباد می باشد، که در راستای آن اهداف فرعی زیر مورد توجه قرار گرفته اند:

سنجش کیفیت ذهنی زندگی و رضایت از قلمروهای زندگی در سطح شهر و محلات شهر نورآباد؛

توسعه مدل علی برای کیفیت ذهنی زندگی در شهر نورآباد؛

شناسایی ابعاد ذهنی و عینی کیفیت زندگی در شهر نورآباد؛

سنجش کیفیت کلی زندگی از طریق ترکیب کیفیت عینی و ذهنی زندگی در سطح شهر و محلات شهر نورآباد؛