وبلاگ

انسان از زمان های بسیار دور، علاوه براینكه با شكار حیوانات می­توانست مواد غذایی خود را تأمین كند، از پوست آنها نیز به عنوان وسیله مناسبی برای گرم نگه داشتن بدن خود استفاده می­كرد. در یک مقطع زمانی از تاریخ، انسان دریافت كه رویش مویین پوست حیوانات و رشته­های نازك و بلند برخی از گیاهان آمادگی دارند كه به وسیله تابیده شدن به دور خود، رشته­های بلندتری را تشكیل دهند كه موسوم به نخ است. بدین ترتیب بود كه الیاف طبیعی نظیر پنبه، پشم، ابریشم و دیگر الیاف هر یک بنحوی شناخته شدند‌‌[1].
 
1-1– الیاف ماده اولیه نساجی  
الیاف ماده اولیه صنعت نساجی است. خصوصیات اصلی یک لیف عبارت است از نسبت فوق العاده زیاد طول به قطر آن، استحكام، لطافت، الاستیسیته، جذب رنگ و قابلیت ریسندگی؛ كه باعث سهولت تاب دادن الیاف و در نتیجه باعث افزایش قدرت نخ می شود.[1] از مشخصه­های مهم یک لیف؛ طول (متوسط طول، توزیع طولی) ، سطح مقطع (مساحت كل، یكنواختی و شكل) ، تجعد (تعداد و دامنه تجعد) ، فنریت و مشخصات سطحی می­باشد. همچنین یک لیف باید دارای خصوصیات فیزیكی، شیمیایی و مكانیكی مطلوبی باشد. از خواص فیزیكی می توان به رنگ، جلا، وزن مخصوص، حرارت ویژه، هدایت الكتریكی وگرمایی، نقطه نرم شدن، دمای شیشه ­ای و از خواص مكانیكی به استحكام، ازدیاد طول، مدول، الاستیسیته و بازگشت پذیری اشاره كرد. همچنین خواصی از قبیل رطوبت بازیافتی، تورم، عكس­العمل در برابر حلال­ها، تغییر شیمیایی در اثر حرارت، مقاومت در برابر عوامل جوی(اكسیژن، نور، حرارت، میكروارگانیزمها)، مقاومت شیمیایی به اسید، قلیا، عوامل اكسید­كننده و رنگ پذیری نیز دارای اهمیت می­باشد[2].
با توجه به کاربرد متنوع کالاهای نساجی، از پوشاك تا مصارف صنعتی، لزوم استفاده از الیاف با خصوصیات مختلف و روش های متفاوت وجود دارد. روش های مختلفی برای طبقه ­بندی ویژگی­های مرتبط با خصوصیات الیاف، روش های تولید و استفاده نهایی از آنها وجود دارد. هر چند که، طول و ظرافت دو پارامتر مهم از خصوصیات الیاف می باشند که پتانسیل کاربردی و فرایند­پذیری الیاف را تعیین می­ کنند.
براساس طول الیاف و فرایند­پذیری در سیستم ریسندگی، الیاف به دو دسته الیاف استیپل کوتاه[1] و الیاف استیپل بلند[2] طبقه ­بندی می­شوند. معمولاً، در حدود 58% از الیاف تولیدی در جهان در سیستم الیاف استیپل كوتاه و در حدود 7% در سیستم استیپل بلند ریسندگی می­شوند. فرایند­پذیری الیاف در هر کدام از سیستم­های استیپل کوتاه و بلند، کاربرد ویژه­ای را تعیین می­ کنند. در حالت کلی، الیاف ظریف و کوتاه، برای کاربرد در پارچه  بیشتر ترجیح داده می­شوند، در حالیکه الیاف با طول بلندتر، معمولاً برای قالی، طناب و ریسمان استفاده می­شوند. طول الیاف سلولزی طبیعی، اصولاً براساس طول سلول واحد آنها و طول لیفی كه سلولهای واحد آن توسط مواد صمغی مانند لیگنین به همدیگر متصل شده ­اند، تعیین می­گردد[3] .
اصولاً طبقه بندی الیاف در برگیرنده كلیه الیاف طبیعی[3] و مصنوعی[4] ،كار بسیار مشكل و شاید هم غیرعملی است. برای طبقه ­بندی الیاف بر حسب منشأ تولید، خانواده، ساختمان شیمیایی، خواص ومصرف آنها توسط متخصصین مختلف، پیشنهادات گوناگونی شده است. الیاف نساجی  به دو طبقه اصلی الیاف طبیعی و الیاف مصنوعی تقسیم می­شوند، كه هر یک از این دو طبقه، خود شامل گروه­های فرعی دیگری می­باشند. الیاف طبیعی مانند پشم و پنبه، الیافی هستند كه به طور طبیعی تولید می­شوند. الیاف مصنوعی، به الیافی اطلاق می­ شود كه به خودی خود وجود ندارند و با بهره گرفتن از مواد خام اولیه و یا سایر مواد شیمیایی و با به كار­بردن روش های صنعتی تهیه می­گردند[1]. منشأ الیاف سلولزی، گیاهان موجود درطبیعت هستند كه منابعی بی پایان بوده كه تنها بخش كوچكی از این منابع قابلیت استخراج الیاف با خصوصیات مناسب صنعت نساجی را دارند[2].
بر اساس منشأ، الیاف طبیعی به سه گروه فرعی تقسیم می­شوند: الیاف معدنی، الیاف گیاهی و الیاف حیوانی.
الیاف معدنی: مصرف این نوع الیاف در صنعت نساجی محدود است و آسبست كه در اصطلاح عامیانه، پنبه كوهی[5] یا پنبه نسوز نامیده می­ شود، نمونه ­ای از این الیاف می­باشد.

 

الیاف گیاهی : الیاف گیاهی از چوب و برخی مواد كشاورزی، كه موادی قابل تجدید حیات هستند تولید می­شوند و دارای پتانسیل ایجاد محصولات جدید و جایگزینی مواد سوختنی هیدروكربنی مضر برای محیط زیست می­باشند[4]. الیاف گیاهی شامل مهمترین الیاف نساجی ، یعنی پنبه و سایر الیاف مانند كتان، شاهدانه و جوت است . این الیاف از طریق كشت تهیه می­شوند و پایه سلولزی (ماده سازنده گیاهان) دارند[1]. الیاف گیاهی به گروه­های فرعی زیر تقسیم می­شوند:
1) الیاف دانه­ای، مانند پنبه
2)الیاف ساقه­ای، مانند كتان، جوت، شاهدانه
3)الیاف برگی، مانند سیسال، مانیلا
4)الیاف میوه­ای، مانند نارگیل
الیاف حیوانی : الیاف حیوانی مانند ابریشم،كه توسط كرم ابریشم تولید می­ شود، همچنین پشم و سایر الیاف شبیه مو، مانند كشمیر، آلپاكا و غیره را نیز در بر می­گیرد. این الیاف، پایه پروتئینی دارند كه تركیب پیچیده­ای است و قسمت عمده ساختمان بدن جانداران را تشكیل می­دهد. این الیاف به گروه­های فرعی زیر تقسیم می­شوند[1] .
1) پشم
2) ابریشم
3) مو، مانند موی بز، خرگوش، شتر، اسب
الیاف سلولزی طبیعی تک سلولزی، پنبه و کاپوک، نسبتاً دارای طولهای کوتاه و در فرایند سیستم استیپل کوتاه عمل شده، در حالیکه الیاف چند سلولی مانند کتان و چتایی، طولی بیش از 20 سانتیمتر دارند و مناسب فرایندهای سیستم استیپل بلند می­باشند. هر چند که کتان و دیگر الیاف بلند، از نظر صنعتی برای سیستم استیپل، طول بلندتری دارند، اما تلاشهای موفقیت آمیزی برای بدست آوردن الیاف کتان با طول کوتاه، مناسب مخلوط کردن با الیاف پنبه و پروسه­های سیستم الیاف استیپل کوتاه، صورت گرفته است. از طرفی برگهای نارگیل و ذرت، چند سلولی بوده و در نساجی مناسب پروسه­های الیاف طبیعی بلند می­باشند.[3] الیاف مصنوعی می­توانند بر حسب ماده تشكیل دهنده الیاف، به دو گروه فرعی متمایز از یكدیگر یعنی، الیاف بازیافته[6] و الیاف سنتتیك[7] تقسیم شوند:
الیاف بازیافته الیافی هستند كه ماده تشكیل دهنده آنها، قبلاً در طبیعت موجود بوده است و الیاف سنتتیک از مواد شیمیایی تهیه می­شوند كه دارای ساختمان لیفی نیستند و از طریق سنتز مواد اولیه و یا اجرای پروسس­های شیمیایی لازم، ساختمان لیفی به آنها داده می­ شود و طبیعت درساختن آنها و یا در قسمتی از فرایند تهیه آنها، نقشی ندارد و كلاً سنتتیک هستند. گروه های فرعی الیاف سنتتیک را به صورت زیر می­توان بیان كرد.[1]
– پلی­آمید، نظیر نایلون
– پلی­استرها، نظیر تریلین، داكرون
– مشتقات پلی­وینیل، نظیر پلی­وینیل الكل، كلراید
– پلی­اولفین ها، مانند پلی­پروپیلن، پلی­اتیلن
– پلی­اورتانها
الیاف طبیعی  نسبت به مواد سنتتیك، دارای مزیتهایی از قبیل معایب محیط زیستی و سمی كردن محیط زیست كمتر و قابلیت تجزیه شدن بیولوژیكی می­باشند. اما مشكل اساسی الیاف گیاهی نسبت به الیاف سنتتیك، فقدان یكنواختی مواد است. الیاف سنتتیک می­توانند در یک روش خاص تولید شوند و الیاف تولیدی، دارای كیفیت یكنواخت و ثابت می­باشد، در حالیكه الیاف گیاهی، زمانیكه تولید می­شوند، شرایط رشد، تأثیر به سزایی بر نتایج و خصوصیات آنها دارد. تفاوتهای ایجاد شده به دلیل متفاوت بودن مناطق كشت، نوع خاك، آب و هوا و كشاورز می­باشد. عملیات رتینگ[8](جداسازی الیاف از قسمتهای چوبی ساقه و صمغهای گیاهی)، بر رنگ لیف، جداسازی دسته الیاف، مواد متشكله و استحكام لیف اثر می­گذارد. كیفیت لیف به شرایط زراعی، رشد و مكان لیف در گیاه نیز بستگی دارد[4] . جدول 1 ، درصد تغییرات کمیتهای مختلف در نمونه الیاف به طول 1 سانتیمتر را نشان می­دهد که توسط آقای مردیت[9] آزمایش شده است. همانگونه که مشاهده می­ شود الیاف طبیعی گیاهی درصد تغییرات بالایی را نشان می­دهند. [5]
 
جدول1-1: درصد  تغییرات داخل نمونه الیاف

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

درصد تغییرات( cv%)				الیاف
ازدیاد طول پارگی	استحکام	نیروی پارگی	ظرافت
40	43	46	24	پنبه
31	40	45	24	الیاف ساقه­ای
32	28	34	21	پشم
18	7	8	9	نایلون

 
 
لیگنوسلولزها[10] به تمام گیاهانی اطلاق می شود كه امروزه بعنوان یكی از بزرگترین منابع طبیعی فراهم کننده مواد غذایی و انرژی مطرح هستند. 60 الی 80 درصد لیگنوسلولزها از پلی­ساكاریدها، كه پلیمر طبیعی قندها می­باشند، تشكیل شده است. علاوه بر این، طیف وسیعی از مواد قابل مصرف موجود در لیگنوسلولزها، تجدید پذیری آنها و همچنین سازگاری­شان با محیط زیست، هرگونه مطالعه و امكان سرمایه ­گذاری در مورد لیگنوسلولزها را بعنوان یكی از چشم­اندازهای آینده بشری توجیه­پذیر می­سازد.[5] بیشترین ماده تولیدی طبیعی در كره زمین، گیاهان می­باشند، كه میزان تولید آنها در حدود 1011 تن در سال برآورد شده است. گیاهان، شامل انواع درختان، گیاهان بوته­ای، محصولات و ضایعات كشاورزی و …  می­باشند، كه قسمت عمده آنها پس از تولید بی هیچ استفاده­ای به روش های مختلف، وارد چرخه بازگشت­پذیر طبیعت می­گردند. وجه مشخص همه گیاهان، ساختار فیبریلی آنها است كه در این ساختار، میكروفیبریل­های سلولز در شبكه ­ای از همی­سلولز[11] و لیگنین[12] احاطه شده و سایر مواد آلی و معدنی، این ساختمان را تكمیل كرده­اند. به خاطر همین ساختار، به این مواد، لیگنوسلولز گفته می­ شود [6].
ساختمان لیگنوسلولزها از سه بخش اصلی پلی ساكاریدها، لیگنین و مواد خارجی[13] تشكیل شده است. پلی­ساكاریدها به كربوهیدراتهای سنگینی گفته می­شوند كه شامل سلولز و همی­سلولز باشند و در مجموع 80-60 درصد كل ساختمان گیاه را تشكیل­دهند[7] .
 

)  طرح تحقیق)

 

 

 

1. طرح مساله ، بیان هدف و ضرورت آن

یکی از مهمترین مسائل نظامهای سیاسی و انقلاب ها، موضوع کارآمدی سیاسی و موفقیت در دستیابی به اهداف است که ارتباط مستقیمی با بهبود کل نظام اجتماعی، توسعه کشور، جلب اعتماد مردم، افزایش مشروعیت و تداوم حکومت ها دارد. از گذشته های دور، متفکران و اندیشه ورزان جامعه بشری در کنار بررسی انواع نظام های سیاسی و حقانیت آنها، چگونگی تحقق کارویژه های نظام سیاسی در جهت تحقق

 اهداف، تأمین نیازها و خواسته های مردم را مد نظر داشته اند. امروزه این موضوع یکی از کانون های مباحث سیاسی  بوده و روز به روز بر اهمیت آن افزوده می شود. در دوران جدید به علت گستردگی و عمق تأثیرات نظام سیاسی بر سرشت و سرنوشت جامعه و وابستگی شدید و اجتناب ناپذیر سعادت، رفاه و امنیت امروز و فردای اقشار و آحاد جامعه به نوع ساختار و شیوه های حکومتی، این موضوع از جایگاه ویژه ای برخوردار است. از این رو پیرامون ماهیت کارآمدی سیاسی، عوامل تأثیر گذار بر آن، میزان ارتباط و نحوه تأثیرگذاری آن بر سایر موضوعات سیاسی و چگونگی ارزیابی و سنجش آن، دیدگاه های مختلفی در میان اندیشمندان سیاسی وجود داشته و رهیافت های متنوعی – نظیر «تئوری سیستمی»، «تئوری توفیق»، «تئوری رضایت مردم»، «تئوری انجام تکلیف»- ارائه گردیده است.

 

امروزه پس از گذشت سه دهه از پیروزی انقلاب اسلامی، نظام جمهوری اسلامی با چالش کارآمدی سیاسی مواجه و یكی از سؤالات اساسی مطرح در میان نخبگان داخلی و خارجی، بحث كارآمدی نظام سیاسی اسلام می باشد. بی‌تردید میان صحت و اتقان یک اندیشه سیاسی و كارایی و توانایی نظام سیاسی برآمده از آن در پاسخگویی به مسائل و مشكلات جامعه و تحقق اهداف خویش، رابطه مستقیمی برقرار است. و در کارآمدی نظام های سیاسی لازم است مبانی نظری و اندیشه ای بوجود آورنده آن و سازوکارهای تحقق اهداف، مورد کنکاش و دقت نظر قرار گیرد.

 

در بررسی اندیشه سیاسی بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، با اصل تکلیف گرایی و عمل بر اساس وظیفه شرعی مواجه می باشیم که در مواضع و تصمیم گیری های متعدد خویش از زمان شروع نهضت انقلابی خویش تا فرایندهای مختلف انقلاب و نظام جمهوری اسلامی، همواره بر رعایت این اصل تأکید داشته و تصریح کرده‌اند که تمامی رفتارهای ایشان بر اساس عمل به تکلیف بوده است: « ما بنا داریم به تکلیف عمل کنیم»(صحیفه نور، 1383، ج 6: 220).

 

به همین دلیل در این پژوهش تلاش می شود با بررسی و تحلیل محتوای آثار و اندیشه های امام خمینی (ره) به عنوان بنیانگذار و طراح نظام جمهوری اسلامی، كارآمدی حكومت از دیدگاه ایشان و سازوکار تحقق آن خصوصاً از جنبه تکلیف گرایی مورد کنکاش و دقت نظر قرار گیرد. در این راستا ضمن توضیح و تحلیل «كارآمدی سیاسی» و نظریه های مربوطه به بیان مبانی اندیشه سیاسی بنیانگذار جمهوری اسلامی پیرامون مکانیسم تحقق کارآمدی سیاسی در حكومت اسلامی، و ارتباط تکلیف گرایی با کارآمدی سیاسی از دیدگاه ایشان می پردازیم.

…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 178

 

1-5- آزمون فرضیه ها ………………………………………………………………………………………………………. 179

 

1-1-5- فرضیه اول………………………………………………………………………………………………………. 179

 

 

 

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

 

 

1-1-1-5- به نظر می رسد تأمین حق مالکیت برای ساکنین محلات

 

چاهستانیها و سورو می تواند میزان تعلق خاطر آنها به محله را فراهم کند……….. 180

 

2-1-1-5- میزان تعلق خاطر می تواند باعث افزایش میزان

 

مشارکت مردمی گردد………………………………………………………………………………………………. 181

 

2-1-5- فرضیه دوم……………………………………………………………………………………………………… 182

 

3-1-5- فرضیه سوم…………………………………………………………………………………………………….. 184

 

2-5- راهکارهای پیشنهادی در جهت ساماندهی محله سورو…………………………………………. 185

 

3-5- راهکارهای پیشنهادی در جهت ساماندهی محله چاهستانیها……………………………….. 186

 

 

 

منابع و مآخذ

 

منابع فارسی………………………………………………………………………………………………………………………….. 187

 

منابع لاتین……………………………………………………………………………………………………………………………. 196

 

 

 

پیوست ها…………………………………………………………………………………………………………………………………. 199

 

فهرست جداول

 

 

 

 

 

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

 

 

جدول شماره 1: نمونه هایی از تجارب جهانی در چارچوب رویکردهای مختلف مداخله……… 62

 

جدول شماره 2: مشخصات سکونتگاه های غیررسمی شهر بندرعباس…………………………………. 88

 

جدول شماره 3: پروژه های تعریف شده توسط بانک جهانی در شهربندرعباس…………………… 92

 

جدول شماره 4: مراحل شکل گیری و تکامل رشد کالبدی محله چاهستانیها……………………… 99

 

جدول شماره 5: :قدمت و عمر بنا در محله سورو………………………………………………………………….. 103

 

جدول شماره 6: قدمت و عمر بنا در محله چاهستانیها…………………………………………………………. 104

 

جدول شماره 7: بررسی و مقایسه سطوح و سرانه های کاربری وضع موجود محله

 

سورو با سرانه های استاندارد طرحهای فرادست……………………………………………………………………. 110

 

جدول شماره 8: بررسی و مقایسه سطوح و سرانه های کاربری وضع موجود محله

 

چاهستانیها با سرانه های استاندارد طرحهای فرادست…………………………………………………………… 111

 

جدول شماره 9: مقایسه شاخص های جمعیت، مساحت و تراکم جمعیتی محله سورو

 

با شهر بندرعباس……………………………………………………………………………………………………………………….. 114

 

جدول شماره10:تغییرات جمعیت محله سورو طی سالهای 89-1385……………………………… 14

 

جدول شماره 11: مقایسه شاخص های جمعیت، مساحت و تراکم جمعیتی محله

 

چاهستانیها با شهربندرعباس…………………………………………………………………………………………………….. 115

 

جدول شماره 12:تغییرات جمعیت محله چاهستانیها طی سالهای 89-1385 ……………….. 115

 

جدول شماره 13:تغییرات شاخص های تعداد و بعد خانوار در محله سورو طی

 

سالهای 89-1385 ………………………………………………………………………………………………………………….. 117

 

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

 

 

جدول شماره 14:تغییرات شاخص های تعداد و بعد خانوار در محله چاهستانیها

 

طی سالهای 89-1385……………………………………………………………………………………………………………. 117

 

جدول شماره 15:مقایسه تعداد جمعیت فعال و غیرفعال در محلات سورو و چاهستانیها

 

با شهر بندرعباس……………………………………………………………………………………………………………………….. 119

 

جدول شماره 16:ترکیب جمعیت فعال و غیرفعال محلات سورو و چاهستانیها

 

و شهر بندرعباس……………………………………………………………………………………………………………………….. 119

 

جدول شماره 17:درصد نوع مصالح بکار رفته در بافت محله………………………………………………… 128

 

جدول شماره 18: درصد قدمت ساخت بنا…………………………………………………………………………….. 129

 

جدول شماره 19: درصد کیفیت ابنیه در محلات مورد مطالعه……………………………………………. 130

 

جدول شماره 20: میزان بهره مندی ازتأسیسات زیربنایی واحدهای مسکونی

 

در محلات مورد مطالعه……………………………………………………………………………………………………………… 131

 

جدول شماره 21: درصد کیفیت روشنایی محله از دید ساکنین………………………………………….. 132

 

جدول شماره 22:ترکیب سنی و جنسی پاسخگویان…………………………………………………………….. 133

 

جدول شماره 23: درصد میزان تحصیلات پاسخگویان………………………………………………………….. 134

 

جدول شماره 24: میزان بومی و غیربومی بودن ساکنین……………………………………………………… 138

 

جدول شماره 25: مبدأ مهاجرت ساکنین غیربومی……………………………………………………………….. 141

 

جدول شماره 26: علت مهاجرت ساکنین غیربومی به شهر بندرعباس……………………………….. 142

 

جدول شماره 27: علت انتخاب محله برای سکونت از دید ساکنین…………………………………….. 144

 

جدول شماره 28: درصد سابقه سکونت در محله…………………………………………………………………… 146

 

جدول شماره 29: درصد نوع سکونت در محله………………………………………………………………………. 146

 

جدول شماره 30: درصد معاشرت با همسایگان…………………………………………………………………….. 147

 

جدول شماره 31: درصد میزان صمیمیت ساکنین محله با یکدیگر…………………………………….. 148

 

جدول شماره 32: درصد میزان علاقه مندی به محله…………………………………………………………… 148

 

جدول شماره 33: درصد میزان رضایت ساكنین از محله……………………………………………………… 149

 

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

 

 

جدول شماره 34: درصد سابقه مشارکت ساکنین…………………………………………………………………. 149

 

جدول شماره 35: درصد میزان مشارکت………………………………………………………………………………… 150

 

جدول شماره 36: درصد میزان مشارکت به تفکیک جنسیت………………………………………………. 151

 

جدول شماره 37: درصد نوع مشارکت ساکنین…………………………………………………………………….. 152

 

جدول شماره 38: درصد حداکثر ساعت رفت و آمد در شب……………………………………………….. 154

 

جدول شماره 39: نوع جرایم موجود در محلات از دید ساکنین………………………………………….. 155

 

جدول شماره40: درصد میزان امنیت اجتماعی در محله از دید ساکنین…………………………… 156

 

جدول شماره 41: وضعیت اشتغال ساکنین…………………………………………………………………………… 158

 

جدول شماره 42: میزان درآمد ماهیانه…………………………………………………………………………………… 160

 

جدول شماره 43: درصد نوع مالکیت……………………………………………………………………………………… 162

 

جدول شماره 44: درصد رسمی یا غیررسمی مالکیت………………………………………………………….. 163

 

جدول شماره 45: درصد میزان استفاده از امکانات دولتی با خصوصی………………………………… 164

 

جدول شماره 46: درصد میزان خدمات رسانی شهرداری و دیگر دستگاه های

 

دولتی به محله……………………………………………………………………………………………………………………………. 166

 

جدول شماره 47: نقش دستگاه های دولتی مسئول خدمات رسانی

 

به محلات از دید ساکنین………………………………………………………………………………………………………… 166

 

جدول شماره 48: وضعیت بافت اقتصادی محلات سورو و چاهستانیها……………………………….. 168

 

جدول شماره 49: ماتریس مقایسه دو به دوی شاخص ها در روش AHP………………………….. 168

 

جدول شماره50: وزن هر یک از شاخص های مورد مطالعه پس از محاسبه

 

ماتریس مقایسه آنها با یکدیگر…………………………………………………………………………………………………. 169

 

جدول شماره 51: ماتریس مقایسه میزان مهاجرت محلات سورو و چاهستانیها…………………. 169

 

جدول شماره 52: ماتریس مقایسه بافت اقتصادی محلات سورو و چاهستانیها…………………… 169

 

جدول شماره 53: ماتریس مقایسه کیفیت ابنیه محلات سورو و چاهستانیها……………………… 169

 

جدول شماره 54: ماتریس مقایسه میزان مشارکت در محلات سورو و چاهستانیها……………. 170

 

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

 

 

جدول شماره 55: ماتریس مقایسه میزان امنیت در محلات سورو و چاهستانیها……………….. 170

 

جدول شماره 56: وزن هر یک از محلات در ارتباط با شاخص های موردمطالعه……………….. 170

 

جدول شماره 57: مسائل و مشکلات محله سورو به ترتیب اولویت از دید ساکنین……………. 171

 

جدول شماره 58: مسائل و مشکلات محله چاهستانیها به ترتیب اولویت از دید ساکنین…. 173

 

جدول شماره 59: آزمون رابطه بین دو متغیر مالکیت و میزان تعلق

 

خاطر در محله چاهستانیها………………………………………………………………………………………………………… 180

 

جدول شماره 60: آزمون رابطه بین دو متغیر مالکیت و میزان تعلق

 

خاطر در محله سورو………………………………………………………………………………………………………………….. 180

 

جدول شماره61: آزمون رابطه بین دو متغیر میزان تعلق خاطر

 

و مشارکت مردمی در محله چاهستانیها…………………………………………………………………………………… 181

 

جدول شماره62: آزمون رابطه بین دو متغیر میزان تعلق خاطر و مشارکت مردمی

 

در محله سورو…………………………………………………………………………………………………………………………….. 182

 

جدول شماره 63: مقایسه درصد میزان مشارکت در قبل و بعد از شرط تأمین

 

امکانات و خدمات در محلات…………………………………………………………………………………………………… 183

 

فهرست اشکال

 

 

 

 

 

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

 

 

شکل شماره 1: مراحل انجام تحقیق…………………………………………………………………………………………. 18

 

شکل شماره 2: فرایند تحقیق…………………………………………………………………………………………………… 20

 

شکل شماره 3: اهداف توسعه پایدار…………………………………………………………………………………………. 26

 

شکل شماره 4: اهداف مشترک توسعه پایدار و ارتقاء اسکان غیررسمی……………………………….. 33

 

شکل شماره 5: دلایل شکل گیری اسکان غیررسمی………………………………………………………………. 42

 

شکل شماره 6: ویژگی های سکونتگاه های غیررسمی……………………………………………………………. 48

 

شکل شماره 7: دیدگاه های علت گرا…………………………………………………………………………………………. 51

 

شکل شماره 8: دیدگاه های راه حل گرا……………………………………………………………………………………. 55

 

شکل شماره 9: ساختار کلی یک سامانه ظرفیت سازی…………………………………………………………… 67

 

شکل شماره 10: عناصر اصلی در فرایند ظرفیت سازی…………………………………………………………. 68

 

شکل شماره 11: فرایند اجرایی شدن سیاست توانمندسازی………………………………………………… 72

 

شکل شماره 12: مبدأ مهاجرت ساکنین محلات سورو و چاهستانیها به ترتیب اولویت…….. 140

 

فهرست نمودارها

 

 

 

 

 

 

 

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

 

 

نمودار شماره 1: قدمت و عمر بنا در محلات سورو و چاهستانیها………………………………………… 104

 

نمودار شماره2: مقایسه جمعیت محلات سورو و چاهستانیها با

 

شهر بندرعباس(سال 1385)…………………………………………………………………………………………………… 116

 

نمودار شماره3: مقایسه تراکم ناخالص جمعیتی محلات سورو و

 

چاهستانیها با شهر بندرعباس(سال 1385)……………………………………………………………………………. 116

 

نمودار شماره4: مقایسه نرخ رشد جمعیت محلات سورو و چاهستانیها

 

با شهر بندرعباس(سال89-1385)…………………………………………………………………………………………. 116

 

نمودار شماره 5: روند تغییرات بعد خانوار در محلات سورو و چاهستانیها طی

 

سالهای89-1385…………………………………………………………………………………………………………………….. 118

 

نموار شماره6: مقایسه تعداد جمعیت فعال و غیرفعال در محلات سورو و

 

چاهستانیها با شهر بندرعباس…………………………………………………………………………………………………… 119

 

نمودار شماره 7: ترکیب جمعیت فعال و غیرفعال محلات سورو و چاهستانیها

 

و شهر بندرعباس……………………………………………………………………………………………………………………… 120

 

نمودار شماره 8 : درصد کیفیت ابنیه در محلات مورد مطالعه……………………………………………… 131

 

نمودار شماره9: درصد میزان بهره مندی ازتأسیسات زیربنایی واحدهای مسکونی

 

در محلات مورد مطالعه……………………………………………………………………………………………………………… 132

 

نمودار شماره 10: درصد کیفیت روشنایی محله از دید ساکنین………………………………………….. 133

 

نمودار شماره 11: ترکیب سنی و جنسی پاسخگویان……………………………………………………………. 134

 

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

 

 

نمودار شماره 12: درصد میزان تحصیلات پاسخگویان………………………………………………………….. 135

 

نمودار شماره 13: میزان بومی و غیربومی بودن ساکنین محله……………………………………………. 136

 

نمودار شماره 14: مبدأ مهاجرت ساکنین غیربومی……………………………………………………………….. 138

 

نمودار شماره15: علت مهاجرت ساکنین غیربومی به شهر بندرعباس………………………………… 142

 

نمودار شماره 16: علت انتخاب محله برای سکونت از دید ساکنین…………………………………….. 143

 

نمودار شماره 17: درصد سابقه سکونت در محله…………………………………………………………………… 145

 

نمودار شماره 18: درصد میزان صمیمیت ساکنین محله با یکدیگر…………………………………….. 147

 

نمودار شماره 19: درصد سابقه مشارکت ساکنین…………………………………………………………………. 150

 

نمودار شماره 20: درصد میزان مشارکت………………………………………………………………………………… 151

 

نمودار شماره 21: درصد نوع مشارکت ساکنین…………………………………………………………………….. 152

 

نمودارشماره 22: درصد حداکثر ساعت رفت و آمد در شب…………………………………………………. 154

 

نمودارشماره 23: نوع جرایم موجود در محلات مورد مطالعه……………………………………………….. 155

 

نمودارشماره 24: درصد میزان امنیت اجتماعی در محله از دید ساکنین…………………………… 156

 

نمودارشماره 25: وضعیت اشتغال ساکنین…………………………………………………………………………….. 158

 

نمودارشماره 26: میزان درآمد ماهیانه……………………………………………………………………………………. 161

 

نمودارشماره 27: درصد نوع مالکیت……………………………………………………………………………………….. 162

 

نمودارشماره 28: درصد رسمی یا غیررسمی مالکیت……………………………………………………………. 163

 

نمودارشماره 29: درصد میزان استفاده از امکانات دولتی یا خصوصی…………………………………. 164

 

نمودارشماره 30: درصد میزان خدمات رسانی شهرداری و دیگر

 

دستگاه های دولتی به محله………………………………………………………………………………………………………. 166

 

نمودارشماره 31: نقش دستگاه های دولتی مسئول خدمات رسانی

 

به محلات از دید ساکنین………………………………………………………………………………………………………… 167

 

فهرست تصاویر

 

 

 

 

 

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

 

 

تصویر شماره 1: شکل گیری محله چاهستانیها بر اساس توپوگرافی زمین………………………….. 126

 

تصویر شماره 2: شکل گیری معابر و ساختمان های غیرهمسطح در محله چاهستانیها…….. 127

 

تصویر شماره 3: یکنواختی در استفاده از مصالح در محله چاهستانیها…………………………………. 128

 

تصویر شماره 4: تنوع مصالح بکار رفته در محله سورو…………………………………………………………… 130

 

تصویر شماره 5: فعالیت های مزاحم و غیررسمی در محله چاهستانیها………………………………. 159

 

تصویر شماره 6: فعالیت های مرتبط با محیط در محله سورو……………………………………………….. 160

 

تصویر شماره 7: فضاهای خالی بلااستفاده در محله سورو، مکانی برای تجمع زباله…………….. 172

 

تصویر شماره 8: کیفیت نامناسب معابر در محله سورو………………………………………………………….. 172

 

تصویر شماره 9: کیفیت نامناسب و کم عرض بودن معابر در محله چاهستانیها………………….. 174

 

تصویر شماره 10: نبودن سیستم جمع آوری فاضلاب در محله چاهستانیها……………………….. 175

 

تصویر شماره 11: فضاهای خالی بلااستفاده در محله چاهستانیها، مکانی برای تجمع زباله.. 175

 

 

دانلود متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته مدیریت توسعه منابع انسانی

 

عنوان : بررسی روش های ارزیابی عملكرد از دیدگاه مدیران و كاركنان در شركت سهامی آب منطقه ای آذربایجان غربی

 

 

 

مؤسسه تحقیقات و آموزش مدیریت

 

« وابسته به وزارت نیرو »

 

پایان نامه تحصیلی

 

جهت اخذ درجه كارشناسی ارشد مدیریت توسعه منابع انسانی

 

عنوان

 

بررسی روش های ارزیابی عملكرد از دیدگاه مدیران و كاركنان

 

در شركت سهامی آب منطقه ای آذربایجان غربی

 

 

 

استاد راهنما:

 

دكتر سید رضا سید جوادین

 

 

 

استاد مشاور:

 

مهندس محمود هوشمند  

 

پاییز 1381

 

 

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

 

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

 

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

چكیده

 

نظام ارزیابی عملكرد كه در این تحقیق مورد پژوهش و بررسی قرارگرفته، از جمله راهكارهایی است كه طی آن گوشه هایی از فلسفه وجودی انسان مورد آزمون قرار میگیرد. بدین مفهوم كه دنیا محل امتحان است و این خود اوست كه مسیر خیر و شر را انتخاب میكند و همانطوریكه برای عمل خوب و بد، بهشت و جهنمی وعده داده شده است برای عمل انسانها در محیطهای سازمانی نیزباید تفكیكی بین خوب و بد وجود داشته باشد و این امر به عنوان فلسفة وجودی ارزیابی عملكرد مطرح است.

 

اهدافی كه این تحقیق به دنبال آن بوده عبارتند از:

 

• آیادر سیستم فعلی ارزیابی عملكرد آگاهی مدیران در انجام صحیح ارزیابی عملكرد كاركنان تاثیر دارد ؟

 

• آیا در سیستم فعلی ارزیابی عملكرد امكان اجرای صحیح ارزیابی عملكرد كاركنان وجود دارد؟

 

• آیا عینی بودن معیارها در انجام صحیح ارزیابی عملكرد كاركنان تاثیر دارد؟

برای این منظورتحقیق حاضر در دوبخش اصلی سازماندهی گردیده است،بخش اول به بررسی زمینه های اجرائی نظام ارزیابی عملكرد می‎پردازد وبخش دوم تحقیق حاضر به بررسی آثار و نتایج بكارگیری نظام ارزیابی عملكرد فعلی در شركت سهامی آب منطقه ای آذربایجان غربی را مورد بررسی قرار می‎دهد كه در این زمینه تلاش شده است با توجه به مشكلات عدیده ای كه شركت مذكور درخصوص انگیزش، رضایت شغلی، مقاومت در برابر تغییرات  و بهره وری دارد، امكان ایجاد تغییر در این نظام و پیشنهاداتی در اصلاح  آن ارائه گردد.

 

یافته های تحقیق عبارتند از:

 

• بین آگاهی كاركنان از روش های ارزیابی عملكرد با بهبود روش ارزیابی عملكرد رابطة معنا داری وجود دارد.

 

• بین عینی بودن معیارهای ارزیابی عملكرد با بهبود روش ارزیابی عملكرد رابطة معناداری وجود دارد.

 

• بین تعارضات سازمانی با بهبود روش ارزیابی عملكرد رابطة معناداری وجود دارد.

امید است كه با فراهم شدن شرایط مناسب استقرار و بكارگیری نظام ارزیابی عملكرد در شركت سهامی آب منطقه ای آذربایجانغربی

 ،كاركنان در كنار مدیران بتوانند با روحیه و شادابی بیشتر در خدمت اهداف سازمان قرارگیرند و روز به روز شاهد شكوفائی و پیشرفت در تمام بخشهای شركت مذكور باشیم.

 

« فصل اول »

 

عناوین مطالب این فصل :

 

• تبیین موضوع تحقیق

 

• اهمیت موضوع

 

• اهداف تحقیق

 

• انگیزه انتخاب

 

• قلمرو تحقیق

 

• بیان موضوع تحقیق

 

• سئوالات تحقیق

 

• فرضیات تحقیق

 

• تعاریف عملیاتی

 

• خلاصه

 

« فصل اول »

 

معرفی پژوهش

 

      دراین فصل ضمن بیان موضوع تحقیق و تبیین اهمیت آن ، اهداف این تحقیق ، انگیزه انتخاب موضوع و همینطور بیان مسئله و در نهایت تعیین قلمرو زمانی و مكانی تحقیق مورد بررسی قرار گرفته ، همچنین سئوالات تحقیق و چار چوب نظری آن و تعاریف عملیاتی و محدودیتهایی كه در این تحقیق وجود دارد مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

 

 

 

 

 

تبیین موضوع تحقیق

همانگونه كه از عنوان پایان نامه برمی آید ، موضوع تحقیق در رابطه با بررسی ارزیابی عملكرد از دیدگاه مدیران و كاركنان در شركت سهامی آب منطقه ای آذربایجانغربی می‎باشد ، به عبارت گویاتر این تحقیق به دنبال آن است كه چگونه میتوان روش های ارزیابی عملكرد را از دیدگاه مدیران و كاركنان در شركت سهامی آب منطقه ای آذربایجانغربی بررسی و سیستم مناسبی را برای آن پیاده نمود و در این راه با چه پیش فرضها و زمینه ها و همینطور چه مشكلاتی روبرو است و اساساً آیا جاری ساختن سیستم كارآمد ارزیابی عملكرد با توجه به ویژگیهای شركت مذكور عملی است . پیاده نمودن سیستم ارزیابی عملكردی كه تامین كننده نظرات مدیران سازمان از یک سو و كاركنان آن از سوی دیگر باشد كار چندان ساده ای به نظر نمی‎رسد . و به همین دلیل باید به صورت منطقی و آگاهانه و با تكیه بر مبانی نظری و به صورت همه جانبه با آن برخورد كرد . اجرای یک سیستم ارزیابی عملكرد مطلوب در واقع یک تحول بنیادی را در سازمانها پدید می آورد و در صورتی كه درست اجرا گردد و به تمام لوازم آن آگاهی حاصل گردد می‎تواند داروی مؤثری برای درمان دردهای سازمانی باشد.

 

ارزیابی عملكرد عبارت است از سنجش میزان تلاش و حدود موفقیت كارمند در اجرای وظائف شغلی و تكالیف رفتاری مورد انتظار1 . این سنجش به گونه ای صورت می‎گیرد كه موجب تشویق كاركنان به افزایش كارآیی و تحقق اهداف سازمانی شود و به مفهومی دیگر به مراحلی كه طی آن سازمان نحوه عملكرد منابع انسانی را در انجام وظایف و مسئولیتهای محوله مورد بررسی و سنجش قرار میدهد و یا مرحله ای است رسمی به منظور باز خور اطلاعات مربوط به نحوه انجام وظایف و مسئولیتهای محوله اعم از مثبت یا منفی كاركنان . مدیران و سرپرستان در جریان ارزیابی عملكرد ، رفتار كارمند را با وظایف شغلی و الگوهای رفتاری مورد انتظار از او انطباق می‎دهند .

 

 

 

 

 

اهمیت موضوع

در دنیای متلاطم امروز آنچه كه ذهن اندیشمندان و صاحب نظران جوامع مختلف بشری را به شدت درگیر خود ساخته است ، استفاده بهینه از منابع محدود ، جهت پاسخگویی به خواسته ها و نیازهای نامحدود انسانهاست . به عبارت دیگر اگر منابع نامحدود نبود ، دنیای انسان امروزی رنگ متفاوتی به خود میگرفت و دیگر نیازی به علوم و دانش متعارف در جهت تخصیص بهینه منابع نبود و دقیقاً ضرورت وجود علم و دانش متعارف ریشه در محدود بودن منابع قابل دسترس دارد .

 

نیروی انسانی مهمترین و با اهمیت ترین منبع محدودی است كه در اختیار جوامع قرار دارد و هدف نهایی تمام فعالیتهای بشر در عرصه های مختلف ، برخورداری بیشتر و مناسبتر انسان از طبیعت پیرامون خود است و هم علت تامه در تمام فعالیتها ، و از آنجا كه همه هدفها در تلاشهای بشری ، انسان است ، و نیز بدون حضور انسان هیچ تلاشی به نتیجه نخواهد رسید ، اندیشمندان را بر آن داشت تا در دهه‎های اخیر به عامل نیروی انسانی و شناخت دقیق و عمیق تر آن توجه جدی مبذول دارند كه ره آورد آن ، خصوصاً در جوامعی كه بی خبر از تحولات پیرامون خود نبودند ، و وضعیت موجود و بقای آن را لزوماً بهترین دست آورد نمی دانستند ، منجر به ایجاد انواع مكاتب بشری كه عضو اساسی همه آنها ، انسان و انسان شناسی است ، گردید .

 

در عرصه سازمانها و مؤسسات عمومی و خصوصی نوع نگاه به انسان به عنوان یک منبع مهم ولی محدود تغییر كرد و از حالت ابزاری بودن خارج و توجه به ارزشهای وجودی و كرامتهای انسانی جایگزین آن گردید . و آنچه كه در سالهای اخیر مطرح شده ، و ضرورت استفاده حداكثر از منابع محدود ، خصوصاً عامل نیروی انسانی ، آن است كه چگونه میتوان عامل نیروی انسانی را در سازمانها هدایت كرد كه حداكثر كارآیی و كامیابی و رضایت حاصل آید . به عبارتی چگونه میتوان استعدادها و ظرفیتهای بالا و بالقوه نهفته انسانی را شناسایی و آنها را در جهت حداكثر فعالیت و كارآیی و كیفیت و بهره وری از منابع محدود به كار گرفت ، و یا اینكه به چه طریقی میتوان عامل نیروی انسانی را در جهتی هدایت و رهبری نمود كه حداكثر فعالیت و كارآیی و بهره وری و رضایت در فعالیتهای سازمانی حاصل آید و زندگی كاری پر نشاط و شاداب گردد .

و طرح مسأله

 

موضوع پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر سطح فساد است که در این رابطه به طور تطبیقی اثر کیفیت حکومت و حکمرانی خوب بر فساد مورد مقایسه قرار می­گیرند تا با بهره گرفتن از تحقیقی تجربی نشان داده شود تفاوت کشورهای فاسد و غیرفاسد در فقدان چه شاخص ­های حکومتی قابل تبیین است.

 

صندوق بین ­المللی پول فساد را به سوء­استفاده از مقامات دولتی و یا اعتماد در جهت منافع خصوصی تعریف کرده است (IMF, 2005).

 

در تعریف اولیه سازمان شفافیت بین­المللی، فساد به سوء استفاده از کار دولتی در جهت منافع خصوصی تعریف شده است. سازمان شفافیت بعداً تعریف خود را با ارائه‌ تعریف دیگری گسترده‌تر کرد. طبق این تعریف فساد عبارت است از «سوء­استفاده از قدرت در جهت منافع خصوصی». شبکه عدالت مالیاتی معتقد است که تعریف سازمان شفافیت خیلی محدود است و امکان فرار از پرداخت مالیات و جعل قیمت­ گذاری در واردات و صادرات توسط افراد و شرکت­های خصوصی وجود دارد. همچنین این تعریف فاقد تمام اشکال فساد است. شیوه­ هایی مانند حامی­پروری و تبعیض که به عنوان فساداند، معمولاً به عنوان فساد شناخته شده نیستند (Holmberg & Rothstein, 2006: 4).

 

از نظر سازمان ملل شکل­های رایج فساد شامل رشوه، اختلاس، سرقت و تقلب، اخاذی، سوء استفاده از اختیار، پارتی‌بازی، قوم و خویش‌پرستی و حامی­پروری و مشارکت­های نامناسب سیاسی است (United Nation, 2004: 10).

 

  از آنجا که این موارد تهدیدی برای اعتماد به حساب می­آیند که در نهایت می ­تواند به باورهای نظام سیاسی آسیب ­رساند و مشروعیت نظام را به خطر ­اندازند، شبکه عدالت مالیاتی پیشنهاد کرده است فساد به طور گسترده­تر به «فعالیتی که اعتماد عمومی به سلامت[2] قوانین، سیستم­ها و نهادهای حاکم بر جامعه را تضعیف می­ کند» تعریف شود (Zirnsak, Clarke & Feith, 2008: 7).  

 

میزان بروز و شیوع فساد در میان جوامع، متغیر است. امروزه فساد در کشورهای توسعه‌یافته یا در حال توسعه، مراکز دولتی یا خصوصی و حتی در بخش­های غیرانتفاعی و خیریه وجود دارد. فساد می ­تواند نادر، گسترده یا سیستماتیک باشد. وقتی فساد نادر است،‌ کشف، جداسازی و مجازات و پیش­گیری آن نسبتاً آسان است. وقتی فساد در جامعه­ای گسترده باشد،‌ رسیدگی و کنترل آن مشکل است. اما بدترین سناریو وقتی است که فساد سیستماتیک باشد. وقتی فساد در کشوری سیستماتیک باشد، نهادها، قوانین، رفتار و گرایش مردم در انجام امور با فساد تطبیق می­یابد و فساد به منش و روش زندگی تبدیل می­ شود و می ­تواند اثر مخربی بر اقتصاد داشته باشد (Myint, 2000: 41).  

 

 

در خصوص اثرات مثبت یا منفی فساد نظرات مختلفی وجود دارد. برخی از نویسندگان استدلال می­ کنند که انواع خاص فساد می ­تواند اثر مثبتی در توسعه اقتصادی، یکپارچگی ملی و جلوگیری از تکه تکه شدن قدرت  داشته باشند (Nye, 1967) اما اکثر مطالعات به نتایج منفی فساد اشاره دارند (Mauro, 1995;  Akc & ay, 2006; Transparency International,  2008;  Gupta et al, 2002).

 

تحقیقات جاری در خصوص فساد، به تئوری­پردازی و اندازه ­گیری اثرات مضر فساد می­پردازند.

 

فساد مانع عمده در روند توسعه اقتصادی و نوسازی کشور است. فساد عواقب نامطلوبی در درآمد و بودجه دولت دارد. پرداخت رشوه به عنوان رایج­ترین شکل فساد منجر به کاهش مالیات­ها، هزینه­ های کارگری، استفاده­های غیرقانونی از طریق دسترسی بدون پرداخت پول به

 امکانات و در نتیجه، زیان­های جدی درآمدی برای دولت می­ شود.

 

نظریاتی را که درخصوص فساد بحث می­ کنند می­توان به طور کلی به دو گروه اقتصادی و غیراقتصادی تقسیم کرد که یا در سطح خرد و کنشگر فساد را مورد بررسی قرار می­ دهند یا در سطح کلان و ساختاری. نظریه­ های اقتصادی فساد، بر تصمیمات کارمندان دولتی و شهروندان خاص برای به حداکثر رساندن درآمد یا سودشان، تمرکز کرده ­اند. این مدل که در سطح خرد بر کنش فاسد کارکنان توجه دارد، نشان می­دهد با توجه به نهادهای ضعیف، احتمال تمایل به فساد بیشتر است. اما این مدل سؤالاتی را بی­جواب می­گذارد و توجه به قواعد رسمی رفتار، هنجارهای اجتماعی، ترجیحات اجتماعی، محرومیت اجتماعی، ضمانت­های اجرایی و احساس گناه را نادیده می­گیرد. برخی از نظریه‌پردازان اقتصادی در حال حاضر به صراحت هنجارهای اجتماعی، مجازات اجتماعی[3] و عوامل روانی مانند احساس گناه و شرم را به مدل­های خود وارد کرده ­اند(Danila and Abigail, 2006) . بنابراین گروه دوم به تأثیر عوامل غیراقتصادی بر فساد توجه دارند. البته شارون و لاپونته معتقدند که تفاوت‌ در فساد به تفاوت فرهنگی ربطی ندارد بلکه ناشی از کیفیت حکومت است (Charron & Lapuente, 2011). برای بسیاری، دستیابی به کیفیت بالای حکومت با سیاست­های ضد فساد مرتبط است.

 

مطالعات در خصوص فساد در سطح کلان به عوامل مختلفی متمرکز شده ­اند، برخی به تحلیل عوامل اقتصادی مانند (سطح درآمد، تجارت، میزان کنترل دولت بر اقتصاد، یکپارچگی با اقتصاد جهانی)، برخی به عوامل اجتماعی مانند (آموزش و پرورش، اعتماد اجتماعی، همگنی قومی، گرایش مذهبی) و برخی به عوامل سیاسی- نهادی مانند (دموکراسی، حاکمیت قانون، بازیگران بین­المللی، مشارکت جامعه مدنی، شفافیت، آزادی مطبوعات) می­پردازند (Rothstein, 2005: 2).

 

این تحقیق به بررسی عوامل مرتبط با فساد در سطح کلان می ­پردازد و از آنجا که فساد از عوامل نقض کننده کیفیت حکومت می‌باشد و هولمبرگ استدلال کرده است که در ارزیابی اثرات واقعی کیفیت حکومت، توجه به حکمرانی خوب  اهمیت دارد (Holmberg, 2009)، در این تحقیق به این مسأله پرداخته خواهد شد که عوامل تبیین‌کننده تفاوت سطح فساد در بین کشورهای جهان چیست؟ برای این منظور، این تحقیق به بررسی تطبیقی میزان فساد و تغییرات میزان فساد با توجه به کیفیت حکومت و حکمرانی خوب  می ­پردازد.

 

2-1- اهمیت و ضرورت تحقیق

 

هیچ منطقه یا کشوری در جهان مصون از خسارات فساد نیست. در اندازه‌گیری فساد کشورها در سال 2011 توسط سازمان شفافیت بین­المللی، اکثریت کشورها  نمره زیر پنج در یک مقیاس از 0 (بسیار فاسد) تا 10 (بسیار سالم) دارند (Transparency International, 2011). اندازه ­گیری سازمان شفافیت بین ­المللی از میزان فساد 183 کشور در سال 2011 نشان دهنده ناکامی عمومی است. چرا که فساد بر کیفیت حکومت، اعتماد تعمیم‌یافته، حمایت عمومی، رشد اقتصادی و رضایت و در نهایت بر ثبات بیشتر دموکراسی تأثیرگذار است. با وجود این واقعیت­ها، در این زمینه ادبیات کمی موجود است (Bauhr and Oscarsson, 2011).

 

مطابق با سنجش فساد جهانی سازمان شفافیت بین­الملل در سال 2011،50 درصد از شهروندان کشورهای جی 20 (G20)[2]، تصور می­ کنند فساد در سه سال گذشته در کشورشان افزایش یافته است و تنها 29 درصدشان فعالیت­های مبارزه با فساد دولت­شان را مؤثر ارزیابی کرده ­اند.

 

فساد اثرات منفی در رشد تولید ناخالص داخلی، نابرابری درآمد و فقر، توسعه انسانی و برآورد سلامت و به طور کلی کیفیت حکومت دارد و از طریق تضعیف زیرساخت‌های عمومی و خدمات اجتماعی و نیز کاهش درآمدهای مالیاتی موجب کاهش آهنگ رشد اقتصادی می­گردد. فساد تصمیم ­گیری و فرایندهای اقتصادی را تحریف می­ کند. در یک بررسی از بیش از 150 مقام بلندپایه دولتی و اعضای کلیدی جامعه مدنی در بیش از 60 کشور در حال توسعه، پاسخ ­دهندگان، فساد بخش دولتی را مهم‌ترین مانع توسعه و رشد کشورشان عنوان کردند (W.Gray & kayfman, 1998).

 

فساد به طور غیرمستقیم توسعه انسانی را با کاهش رشد اقتصادی و تشویق به سرمایه ­گذاری تحت تأثیر قرار می‌دهد. مطالعات متعدد نشان می­دهد که فساد چه تأثیراتی در صرف اعتبارات دولت در آموزش و پرورش و بهداشت دارد (Mauro, 1996).

 

درک فساد اثر منفی­ای بر اعتماد به نهادهای سیاسی دارد، در حالی که تجربه فساد، اعتماد عمومی به نهادهای ملی را کاهش می­دهد. فساد فقدان اعتماد را تقویت می­ کند و فقدان اعتماد تلاش حکومت در بسیج جامعه در مبارزه با فساد را بی­اثر می­ کند و وعده مبارزه با فساد دولت به مردم را بی‌اعتبار می‌کند. نویسندگان علیت قوی متقابلی بین ادراک فساد و اعتماد به نهادهای سیاسی کشف کرده ­اند (Morris and Klesner, 2010: 1258).

 

نتایج تجربی تأیید کرده که سطح بالای فساد توسعه انسانی را کاهش می­دهد. در یافته­ای از کافمن، با بهبود یک انحراف استاندارد در کنترل فساد، مرگ و میر کودکان 75 درصد کاهش می­یابد و منجر به دست‌آوردهای قابل توجهی در سواد می‌شودRothstein, 2009)   .(kayfman in بعلاوه، همانطور که رز آکرمن [3]استدلال کرده است: فساد منجر به تحریف تخصیص مزایای اقتصادی و توزیع درآمد عادلانه کمتر می‌شود. سهم توزیع ثروت کشور را انحصاری و به نابرابری در ثروت کمک می­ کند (اکرمن، 5:1385). بررسی­های اندرسون درخصوص اثر فساد بر نگرش مردم نسبت به دولت نشان می­دهد، شهروندان در کشورهای فاسدتر ارزیابی منفی از عملکرد نظام سیاسی و اعتماد کمتری به کارمندان دولت دارند (Anderson, 2003).

 

هنگامی که اثرات منفی فساد را نظر می‌گیریم، یک سؤال پژوهشی واضح مطرح می‌شود: چه چیزی علت رواج فساد در برخی از کشورهاست در حالی که کشورهای دیگر موفق به جلوگیری از تداخل فساد در رفاه کشورشان می­شوند؟ بنابراین با توجه به گسترش و پیچیدگی فساد، لازم است مطالعه علمی روشمندی در این حوزه صورت گیرد تا براساس اطلاعات آن بتوان به‌طور آگاهانه در مورد کاهش و پیشگیری آن اقدام نمود.  با بهره گرفتن از روش تطبیقی و داده های ثانویه به این سؤال پاسخ خواهیم داد.

 

3-1- اهداف پژوهش

 

هدف اساسی این پژوهش تبیین سطح فساد با توجه به کیفیت حکومت و حکمرانی خوب  در بین کشورهای جهان است. بنابراین، دو هدف اصلی تحقیق حاضر عبارت­اند از:

 

هدف 1: تبیین نقش عوامل مؤثر بر فساد در بین کشورهای جهان.

 

هدف 2: تبیین نقش حکمرانی خوب و کیفیت حکومت  در تعیین میزان فساد در بین کشورهای جهان.

 

4-1- سوالات پژوهش

 

با توجه به اهداف تحقیق، پژوهش حاضر درصدد پاسخگویی به سؤالات زیر می‌باشد:

 

عوامل تبیین‌کننده تفاوت سطح فساد در بین کشورهای جهان چیست؟

 

چه ارتباطی بین فساد و حکمرانی خوب و کیفیت حکومت وجود دارد؟

 

[1]. http://www.transparency.org/news/feature/g20_the_anti_corruption_record

 

[2]. گروه بیست یا G20، انجمنی برای همکاری­های بین ­المللی در بسیاری از جنبه­ های مهم اقتصادی و مالی بین ­المللی است. کشورهای جی 20  حدود 90 درصد تولید ناخالص داخلی جهانی، 80٪ از تجارت جهانی و دو سوم از جمعیت جهان را شامل می­ شود. هدف  G20 هماهنگی سیاست بین اعضای به منظور دستیابی به ثبات اقتصاد جهانی و رشد پایدار؛ ترویج مقررات مالی به منظور  کاهش خطرات و جلوگیری از بحران­های مالی آینده و ایجاد معماری مالی بین ­المللی است. کشورهای جی 20 شامل آرژانتین، استرالیا، برزیل، کانادا، چین، فرانسه، آلمان، هند، اندونزی، ایتالیا، روسیه، کره، ژاپن، مکزیک‌،‌ عربستان، آفریقای جنوبی، ترکیه، انگلستان، آمریکا و اتحادیه اروپا است.

 

[3]. Rose-Ackerman

 

[1]. Clientilism and patronage

 

[2]. Integrity

 

[3]. Social sanctions