وبلاگ

انتروکوک­ها کوکسی­های گرم مثبتی هستند که اگر چه به طور معمول فلور نرمال دستگاه گوارش انسان و حیوانات محسوب می­شوند، ولی امروزه آنها به عنوان عامل مهم عفونت­های بیمارستانی مطرح هستند (1). این باکتری­ ها به علت کسب مقاومت­های چندگانه به انواع آنتی بیوتیک­ها، به عنوان یکی از مشکلات درمانی محسوب  می‌شوند. از جمله مقاومت­هایی که در انتروکوک­ها ایجاد شده است می­توان به مقاومت نسبت به دوزهای بالای آمینوگلیکوزیدها، بتالاکتام­ها و گلیگوپپتیدها اشاره کرد و از آنجائی که معمولاً ونکومایسین به عنوان آخرین راه حل درمانی برای سویه‌های مقاوم به چند دارو استفاده می­ شود (2)، بنابراین مقاومت به ونکومایسین در بین سویه‌های انتروکوکی دارای اهمیت به سزایی است، مقاومت به آمینو گلیکوزیدها نیز به دلیل شکست درمانی در سینرژی یک داروی موثر بر دیواره باکتری (مثل پنی سیلین) و آمینو گلیکوزیدها، مشکل دیگری را در درمان آنها ایجاد کرده است (3)، خصوصاً اینکه، این مقاومت­ها می­توانند توسط عناصر ژنتیکی مختلفی مثل ترانسپوزون­ها و پلاسمیدها بین گونه­ های انتروکوکی و حتی بین جنس­های باکتریایی منتقل شوند و در نتیجه طیف وسیعی از باکتری­ ها را درگیر کنند (4).

حضور ژن­های مقاومت برروی کروموزم باکتریایی و یا پلاسمیدی می­توانند مقاومت به چندین آنتی­بیوتیک خانواده آمینو­گلیکوزیدی را ایجاد کند. بنابراین تعیین فراوانی ژن­های مقاومت به آمینو گلیکوزیدها می ­تواند در انتخاب یک رژیم درمانی مناسب، موثر باشد (5).

انتروکوک­ها که سالیان  متوالی، تنها به عنوان فلور غیربیماریزای دستگاه گوارش انسان و حیوانات محسوب می­شدند، در طول دو دهه گذشته، به سبب نقش موثری که در ایجاد عفونت‌های بیمارستانی داشته و استعداد ویژه­ای که در کسب مقاومت­های چندگانه نسبت به انواع آنتی بیوتیک­های مرسوم نشان داده اند، به شدت مورد توجه قرار گرفته­اند (6, 7).

از انواع مقاومت­هایی که نسبت به آنتی بیوتیک­های مختلف  در انتروکوک­ها مشاهده می­گردد می­توان به مقاومت نسبت به دوزهای بالای آنتی بیوتیک­هایی از خانواده­های بتالاکتام­ها ( (8)، گلیکوپپتیدها (9) و آمینوگلیکوزیدها (10)  اشاره نمود.

درباره اهمیت مقاومت به دوزهای بالای آمینوگلیکوزیدها  کافی است بدانیم درمان عفونت­های سیستمیک چون اندوکاردیت­ها (11)، باکتریمی (12)و مننژیت (13) تنها در حضور رژیم­های درمانی که حاصل ترکیب آنتی­بیوتیکی با این گروه دارویی است، امکان پذیر می‌باشد.  آمینو گلیکوزیدها به جهت مشاهده مقادیر روزافزون مقاومت به دوزهای بالای آنها و نقش موثری که عناصر ژنتیکی متحرک خارج کروموزمی همچون پلاسمیدها در گسترش این نوع از مقاومتها بر عهده دارند، از جایگاه ویژه­ای برخوردارند (14). امروزه، دستیابی و بکارگیری بهترین، مطمئن ترین و سریعترین روش به منظور تشخیص حضور این نوع مقاومت، تعیین مقادیر MIC[1] آنها و نیز یافتن علل انتشار و پراکندگی آنها و در آخر قضاوت پیرامون کارا بودن و یا عدم کارایی این خانواده آنتی بیوتیکی در رژیم­های دارویی، از مهمترین وظایف آزمایشگاه­های مرجع، تشخیص طبی و بیمارستان­ها می‌باشد.